پرش به محتوا

آمالاسینثا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آمالاسینثا
نایب‌السلطنه اوستروگوت‌ها
نایب‌السلطنه۳۰ اوت ۵۲۶ – ۲ اکتبر ۵۳۴
پادشاهیآتالاریک
ملکه حاکم اوستروگوت‌ها
سلطنت۲ اکتبر ۵۳۴ – ۳۰ آوریل ۵۳۵
پیشینآتالاریک
جانشینتئوداهاد (به عنوان یگانه پادشاه)
حکومت مشترکتئوداهاد
زادهح. ۴۹۵
راونا، امپراتوری روم غربی
درگذشته۳۰ آوریل ۵۳۵ (۳۹ یا ۴۰ سال)
همسر(ان)تراگوئیلا
اِپوتاریک
فرزند(ان)آتالاریک
ماتاسونتا
دودمانخاندان آمالی
پدرتئودوریک بزرگ
مادرآئودوفلدا
دولوحی روفیوس جنادیوس پروبوس اورستِس، موزه ویکتوریا و آلبرت. پرتره‌های آمالاسینثا و پسرش آتالاریک بالای کتیبه در کنار صلیب قرار دارند.

آمالاسینثا[۱] (انگلیسی: Amalasuintha؛ ‏ حوالی سال ۴۹۵ میلادی – ۳۰ آوریل ۵۳۵) بانوی سیاستمدار و ملکه حاکم پادشاهی استروگوت‌ها از سال ۵۲۶ تا ۵۳۵ میلادی بود. وی که در ابتدا نایب‌السلطنه پسرش آتالاریک بود پس از مرگ زودهنگام پسرش در خردسالی، ملکه حاکم قلمروی آن پادشاهی شد.[۲] آمالاسینثا تحصیلات عالیه داشت و کاسیودوروس و پروکوپیوس هردو او را به‌خاطر خِرد و توانایی‌اش در تکلم به سه زبان (یونانی، گوتیک و لاتین) تحسین کرده‌اند.[۳] موقعیت او به عنوان یک فرمانروای زن مستقل و وابستگی آشکارش به فرهنگ روم، باعث نارضایتی اشراف گوتیک در دربار او شد و او پس از شش ماه از حکومت انحصاری خلع و کشته شد. امپراتور روم شرقی ژوستینین یکم مرگ او بهانه‌ای برای جنگ و حمله به ایتالیا قرار دهد و جنگ گوت‌ها را آغاز کرد.

امروزه بیشتر دانسته‌های ما دربارهٔ این شخصیت تاریخی بر پایهٔ نامه‌های کاسیودوروس، وزیر ارشد و مشاور ادبی آمالاسینثا و تاریخ‌نگاری‌های پروکوپیوس و ژوردانس است.[۴]

خانواده

[ویرایش]

آمالاسینثا احتمالاً در سال ۴۹۵ در راونا زاده شد و تنها فرزند تئودوریک بزرگ و همسرش آئودوفلدا، خواهر کلوویس یکم پادشاه فرانک‌ها بود.[۵] اتحاد والدین آمالاسینثا، مانند بسیاری از ازدواج‌های سلطنتی در آن زمان، هدفی سیاسی داشت. تئودوریک در سال ۴۹۳، پس از اینکه پادشاهی‌های مختلف گوتیک را شکست داد و به دنبال اتحاد با فرانک‌ها بود، با آئودوفلدا ازدواج کرد.[۵] آمالاسینثا در «خاندان آمالی» (از طرف پدری) به دنیا آمد که این سلسله از گوت‌های آلمانی‌تبار تشکیل می‌شد.[۶] مانند پدرش، آمالاسینثا به دلایل سیاسی با «یوتاریک» شاهزاده آمالی ازدواج کرد تا از وارث قانونی تاج و تخت اطمینان حاصل شود.[۷] آنها با هم دو فرزند داشتند، آتالاریک و ماتاسونتا. یوتاریک در سال ۵۲۲ درگذشت که زنگ خطر و هشداری برای تئودوریک بود، زیرا پادشاهی او فاقد یک وارث مرد بالغ برای به ارث بردن تاج و تخت بود.[۷] از آنجایی که آتالاریک پسر آمالاسینثا در زمان مرگ تئودوریک تنها ۱۰ سال داشت، آمالاسوینتا در کنار پسرش به عنوان نایب السلطنه کنترل پادشاهی را به دست گرفت و اگرچه گزارش‌های کاسیودوروس و پروکوپیوس از آتالاریک به عنوان پادشاه یاد می‌کنند، اما عملاً آمالاسینثا بود به نمایندگی از او حکمرانی کرد.

مرگ

[ویرایش]

در حالی که آمالاسینثا توسط رقیب سلطنتی خود تئوداهاد[۴] زندانی بود، در ۳۰ آوریل ۵۳۵ هنگام حمام کردن به قتل رسید.[۴] مرگ آمالاسینثا بهانه‌ای شد برای ژوستینین یکم برای جنگ با استروگوت‌ها و تلاش برای بازپس‌گیری ایتالیا و الحاق آن به امپراتوری روم.[۸] به گفته پروکوپیوس مورخ رومی شرقی، آمالاسینثا در حوالی زمان مرگش در فکر تسلیم ایتالیا به ژوستینین یکم بود.[۹] شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد تئودورا، امپراتور بیزانس، توسط توطئه‌ای با تئوداهاد از طریق سفیر ژوستینین یکم، پطرس پاتریسی ترتیبی داد که آمالاسینثا را به قتل برساند.[۱۰] پروکوپیوس معتقد است که تئودورا، آمالاسینثا را به عنوان یک رقیب عشقی بالقوه و تهدیدی برای موقعیت خودش به عنوان فرمانروای زن می‌دید.[۱۱] با این حال، پژوهش‌های مدرن ادعا کرده‌اند که تئودورا از جانب ژوستینین یکم در ترتیب دادن قتل آمالاسوینتا مشارکت کرد، زیرا به او دلیل محکمه‌پسندی برای حمله به تئوداهاد می‌داد.[۱۲]

در سال ۵۳۶، تئوداهاد توسط ویتیگیز که به اجبار با دختر آمالاسینثا «ماتاسونتا» ازدواج کرده بود، خلع شد.[۱۳] سرانجام با حمایت مردم، ویتگیس تئوداهاد را به قتل رساند.[۱۴]

میراث امروزی

[ویرایش]
ملکه اوستروگوت‌هاچاپ چوبی در دانشنامه مصور نورنبرگ (۱۴۹۳)

هنر

[ویرایش]

زندگی آمالاسینثا موضوع یک تراژدی شد، نخستین نمایشنامه‌ای که کارلو گولدونی جوان آن را نوشته و در سال ۱۷۳۳ در میلان به روی صحنه برد.[۱۵]

شاعر رومانیایی جرج کوشبوک شعری با عنوان «رجینا اوستروگوتیلور» (ملکه استروگوت‌ها) سروده است که در آن آمالاسینثا (به عنوان آمالاسوندا) کمی قبل از کشتن او با تئوداهاد (که در شعر به عنوان تئودات ذکر شده است) صحبت می‌کند.[۱۶]

آنر بلکمن در سال ۱۹۶۸ نقش آمالاسینثا را در نبرد برای رم بازی کرد.

نام‌دهی

[ویرایش]

سیارک ۶۵۰ به افتخار او «آمالاسینثا» نام نهاده شده است.[۱۷] رانونکولوس آمالاسینثائه نوعی آلاله در منطقهٔ پومرانی است که در نزدیکی گورستان گوت‌ها یافت می‌شود.[۱۸][۱۹]

منابع

[ویرایش]
  1. با نام‌های دیگری چون آمالاسوئنتا، آمالاسوینتا، آمالاسوتا؛ آمالاسونتا، آمالاسونثا و آمالسنتا هم شناخته می‌شود.
  2. Amalasuntha in the Encyclopædia Britannica
  3. Vitiello, Massimiliano (2006). ""Nourished at the Breast of Rome": The Queens of Ostrogothic Italy and the Education of the Roman Elite". Rheinisches Museum für Philologie. 149 (3/4): 402. ISSN 0035-449X. JSTOR 41234687.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲  One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domainChisholm, Hugh, ed. (1911). "Amalasuntha". Encyclopædia Britannica (به انگلیسی). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 777.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Jansen, Sharon L. "Amalasuintha of Italy, "An Ill-Fated Gothic Queen"". Retrieved 2022-12-18.
  6. "FamilyTreeDNA - Genetic Testing for Ancestry, Family History & Genealogy". www.familytreedna.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-18.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Vitiello, Massimiliano (2014). Theohadad: A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy. Toronto: University of Toronto Press. pp. 34. ISBN 978-1-4426-4783-1.
  8. Potter, David Stone (2015). Theodora: actress, empress, saint. Women in antiquity. New York: Oxford University Press. p. 164. ISBN 978-0-19-974076-5.
  9. Sarantis, Alexander (2009). "War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses". Dumbarton Oaks Papers. 63: 22. JSTOR 41219761.
  10. Foss, C. (2002). "The Empress Theodora". Byzantion. 72 (1): 162. ISSN 0378-2506. JSTOR 44172751.
  11. Potter, D. S. (2015). Theodora: actress, empress, saint. Women in antiquity. New York, NY: Oxford University Press. p. 139. ISBN 978-0-19-974076-5. OCLC 907657589.
  12. Foss, C. (2002). "The Empress Theodora". Byzantion. 72 (1): 171–172. ISSN 0378-2506. JSTOR 44172751.
  13. Potter, David Stone (2015). Theodora: actress, empress, saint. Women in antiquity. New York: Oxford University Press. pp. 32–33. ISBN 978-0-19-974076-5.
  14. Grierson, P. (1941). "Election and Inheritance in Early Germanic Kingship". The Cambridge Historical Journal. 7 (1): 1–22. doi:10.1017/S1474691300003425. JSTOR 3020840.
  15. Vitiello, Massimiliano (2017). Amalasuintha The Transformation of Queenship in the Post-Roman World. University of Pennsylvania Press. p. 1. ISBN 978-0-8122-4947-7. Retrieved 7 September 2020.
  16. "Poezii Romanesti". www.romanianvoice.com (به رومانیایی). Retrieved 2022-04-28.
  17. Schmadel, Lutz D. (2012), Dictionary of Minor Planet Names, Springer, p. 63, ISBN 978-3-642-29718-2.
  18. Halamski, Adam T. (2024). "Contribution à l'étude des renoncules tête d'or (Ranunculus auricomus aggr.) de la Poméranie polonaise. Trois espèces nouvelles des environs de Darłowo et Sławno". Bulletin de la Société linnéenne de Lyon. 93 (7–8): 169–205. ISSN 2554-5280.
  19. "Ranunculus amalasuinthae | International Plant Names Index". beta.ipni.org. Retrieved 2024-10-23.

برای مطالعه بیشتر

[ویرایش]
  • Craddock, Jonathan Paul. Amalasuintha: Ostrogothic Successor, A.D. 526–535. PhD diss. California State University, Long Beach, 1996.
  • Vitiello, Massimiliano. Amalasuintha: The Transformation of Queenship in the Post-Roman World. University of Pennsylvania Press, 2018.