آلبرت سنت-جورجی
| آلبرت سِنت-جورجی | |
|---|---|
 آلبرت سِنت-جورجی در میانهٔ یک جلسه در مؤسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا | |
| زادهٔ | ۱۶ سپتامبر ۱۸۹۳ بوداپست، اتریش-مجارستان |
| درگذشت | ۲۲ اکتبر ۱۹۸۶ (۹۳ سال) وودز هول، ماساچوست، ایالات متحده آمریکا |
| محل زندگی | مجارستان، ایالات متحده آمریکا، سوئد |
| شهروندی | مجارستان، ایالات متحده آمریکا |
| محل تحصیل | دانشگاه سملویس دانشگاه کمبریج |
| شناخته‌شده برای | کشف ویتامین ث و اجزا و واکنش‌های چرخه اسید سیتریک |
| جایزه(ها) |  جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی (۱۹۳۷) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | کاراندام‌شناسی |
| محل کار | دانشگاه کمبریج دانشگاه سگد |
آلبرت سِنت-جورجی (مجاری: Szent-Györgyi Albert؛ زادهٔ ۱۶ سپتامبر ۱۸۹۳ – درگذشتهٔ ۲۲ اکتبر ۱۹۸۶) کاراندام‌شناس اهل مجارستان و برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۱۹۳۷ است. اعتبار او به دلیل کشف ویتامین ث و اجزا و واکنش‌های چرخهٔ اسید سیتریک است. همچنین او در گروه مقاومت مجارستان در دورهٔ جنگ جهانی دوم نیز فعال بود. وی پس از جنگ به جرگهٔ سیاست‌مداران مجارستان پیوست.
زندگی‌نامه[ویرایش]
سِنت-جورجی در بوداپست به دنیا آمد. پدرش میکلوش سِنت-جورجی یک زمین‌دار اهل ماروش‌واشارهِی (رومانی امروز) و کالوینیست بود. دنبالهٔ دودمان او تا ۱۶۰۸ به شاموئل، پیشگوی کالوینیسم بازمی‌گردد.[۱][۲] مادر وی، یوزفینا کاتولیک رومی بود. دایی و پدربزرگش هر دو از استادان کالبدشناسی در دانشگاه اوتووش لوراند بودند و به این ترتیب سه نسل از خاندان آنان از دانشمندان بودند.[۳]
موسیقی در خانوادهٔ مادری او بسیار مهم بود به گونه‌ای که مادر آلبرت دوستدار موسیقی بود و همواره تلاش می‌کرد تا بتواند خوانندهٔ اپرا شود. او پیش گوستاو مالر آزمون نیز داد اما یک رهبر ارکستر در اپرای بوداپست به او توصیه کرد که به‌جای خواننده شدن ازدواج کند چون صدای او برای خوانندگی کافی نیست. خود آلبرت به خوبی پیانو می‌زد و برادرش پال نیز نوازندهٔ کارآزمودهٔ ویولن بود، او بعدها به یک موسیقی‌دان حرفه‌ای تبدیل شد.
آلبرت تحصیلاتش را در ۱۹۱۱ در دانشگاه سملویس شروع کرد ولی خیلی زود از کلاس‌های درس خسته شد و تصمیم گرفت مطالعاتش را در آزمایشگاه کالبدشناسی دایی خود ادامه دهد. در سال ۱۹۱۴ او را به عنوان پزشک ارتش در جنگ جهانی اول به جنگ فرستادند و مطالعاتش متوقف شد. در ۱۹۱۶، بیزار از جنگ، تیری به دست خود شلیک کرد و وانمود کرد که در جنگ از سوی دشمن تیر خورده‌است؛ در نتیجه به دلیل پزشکی او را به خانه فرستادند. پس از آن توانست دوران آموزشی خود را تمام کند و موفق به دریافت دکترای پزشکی در سال ۱۹۱۷ شود.[۳] او در همان سال با کورنلیا دمنی، دختر سرپرست ادارهٔ پست مجارستان ازدواج کرد. پس از آن همسرش او را در جایگاه بعدی اش در بیمارستان ارتش در شمال ایتالیا نیز همراهی کرد.
پس از جنگ، سِنت-جورجی شروع به کارهای تحقیقاتی در پوژونی (اسلواکی امروز) کرد. او در طول چند سال، چندین بار دانشگاه عوض کرد تا اینکه در نهایت در دانشگاه خرونینگن ماندگار شد و بر روی شیمی در زمینهٔ تنفس سلولی تمرکز کرد. مطالعات او در این زمینه باعث شد تا بتواند به عنوان نماینده از سوی بنیاد راکفلر در دانشگاه کمبریج انتخاب شود. او مدرک دکتری خود با عنوان «اسید هگزورونیک» از بافت غدهٔ آدرنال را در سال ۱۹۲۷ از دانشگاه کمبریج دریافت کرد.
او در ۱۹۳۰ پذیرفت که در دانشگاه سِگِد مشغول به کار شود.[۳] در این دانشگاه وی و همکارش جوزف اسویربلی دریافتند که اسید هگزورونیک در حقیقت همان ویتامین ث است (ایزومر پادهَمسان L اسید اسکوربیک).
منابع[ویرایش]
- ↑ Dr.Czeizel, E. : Családfa,page 148, Kossuth Könyvkiadó,۱۹۹۲.
- ↑ Dr. Czeizel E. : Az érték még mindig bennünk van, page 172, Akadémiai kiadó, Budapest
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Amy Beth Crow, Tracy Sullivan (2003). Pharmaceutical Achievers: The Human Face of Pharmaceutical Research (به انگلیسی). Chemical Heritage Foundation. p. 30.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Albert Szent-Györgyi». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۲۱.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
| شیمی | • ریچارد ژیگموندی (۱۹۲۵) • گئورگ دو هوسی (۱۹۴۳) • چارلز پولانی (۱۹۸۶) • جرج اولاه (۱۹۹۴) • افرام هرشکو (۲۰۰۴) |
|---|---|
| ادبیات | • ایمره کرتس (۲۰۰۲) |
| فیزیک | |
| فیزیولوژی و پزشکی | |
| اقتصاد | • جان هارسانی (۱۹۹۴) |
- اعضای فرهنگستان ملی دانش آمریکا
- اعضای مجلس ملی مجارستان (۱۹۴۵–۱۹۴۷)
- افراد آمریکایی مجارستانیتبار
- افراد جنگ جهانی دوم اهل مجارستان
- افراد دارای تابعیت ایالات متحده آمریکا
- برندگان جایزه نوبل اهل مجارستان
- برندگان جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی
- چرخه اسید سیتریک
- دانشگاه سگد
- دانشمندان اهل مجارستان
- درگذشتگان ۱۹۸۶ (میلادی)
- دریافتکنندگان جایزه آلبرت لسکر برای تحقیقات پایه پزشکی
- زادگان ۱۸۹۳ (میلادی)
- زیستشیمیدانان اهل مجارستان
- فعالان ضد جنگ اهل ایالات متحده آمریکا
- مجارستانیهای مهاجرتکرده به ایالات متحده آمریکا
- محققان مؤسسه مطالعات پیشرفته
- مقاومتکنندگان مالیاتی اهل ایالات متحده آمریکا
- ویتامین ث
- برندگان جایزه نوبل اهل اتریش-مجارستان
- اعضای افتخاری انجمن سلطنتی ادینبورگ