آر (زبان برنامه‌نویسی)

نرم‌افزار آر

انتشار اولیه	۱۹۹۳
انتشار پایدار	3.0.0 / ۰۳ آوریل ۲۰۱۳
وضعیت توسعه	فعال
سیستم‌عامل	چندسکویی
پروانه	GPL
وب‌گاه	پروژهٔ آر

R، یک زبان برنامه‌نویسی و محیط نرم‌افزاری برای محاسبات آماری و تحلیل داده است، که بر اساس زبان‌های اس و اسکیم پیاده‌سازی شده است. این نرم‌افزار بازمتن، تحت اجازه‌نامه عمومی همگانی گنو عرضه شده و به رایگان قابل دسترس است. زبان اس بجز R، توسط شرکت Insightful، در نرم‌افزار تجاری اس‌پلاس نیز پیاده‌سازی شده است. اگرچه دستورات اس‌پلاس و R بسیار شبیه است لیکن این دو نرم‌افزار دارای هسته‌های متمایزی می باشند.

ویژگی‌ها

R، حاوی محدودهٔ گسترده‌ای از تکنیک‌های آماری (از جمله: مدل‌سازی خطی و غیرخطی، آزمون‌های کلاسیک آماری، تحلیل سری‌های زمانی، رده‌بندی، خوشه‌بندی و غیره) و قابلیت‌های گرافیکی است. در محیط R، کدهای سی، سی++ و فورترن قابلیت اتصال و فراخوانی هنگام اجرای برنامه را دارند و کاربران خبره می‌توانند توسط کدهای سی، مستقیماً اشیا R را تغییر دهند.

نمونه‌ای از نمودارهای تولید شده توسط آر.

گرچه نرم‌افزار R اغلب به منظور انجام محاسبات آماری به کار می‌رود، این نرم‌افزار قابل به کارگیری در محاسبات ماتریسی است و در این زمینه، همپای نرم‌افزارهایی چون اُکتاو و نسخهٔ تجاری آن متلب (MATLAB) است.

R، همچنین نرم‌افزار قدرتمندی برای ایجاد اشکال گرافیکی و نمودارهاست.

بسته‌ها

امکان توسعهٔ قابلیت‌های R، با افزودن بسته‌های ایجاد شده توسط کاربران آن، یکی از ویژگی‌های مهم این نرم‌افزار است. این بسته‌ها توسط R، LaTeX، جاوا، سی++ و فورترن نوشته شده‌اند. مجموعه‌ای از بسته‌های اصلی R، هنگام نصب همراه برنامه وجود دارند و در مجموع ۴۴۴۲ بسته (تا آوریل ۲۰۱۳) در شبکهٔ بایگانی فراگیر آر (CRAN) وجود دارد. این بسته‌ها طیف وسیعی از قابلیت‌ها را در زمینه‌های مختلف تحلیل داده‌ها به R می‌دهند.

ابزار جانبی

R، دارای محیط خط فرمان برای ورود و اجرای دستورات است. ابزار مختلفی جهت تسهیل ویرایش دستورات و ارتباط با کاربر برای R ساخته شده است، که برخی از آنها در فهرست زیر آمده‌اند:

• JGR: ویرایشگر چندسکویی بر پایهٔ جاوا.
• R Commander: رابط گرافیکی بر پایهٔ tcltk، دارای قابلیت استفاده از منوها به جای نوشتن دستورات (مناسب برای کاربران مبتدی و آشنا با اس‌پلاس)
• آراکسل RExcel: امکان استفاده از R و R Commander در برنامهٔ ماکروسافت اکسل
• rggobi: رابط برنامهٔ GGobi برای به تصویر کشیدن داده‌های ماتریسی

مثال

کد کوتاهی که با زبان آر نوشته شده برای مجموعه مندلبرو که ۲۰ تکرار از z = z² + c را با ضابت‌های پیچیده متفاوت نمایش می‌دهد.

library(caTools) # external package providing write.gif function
jet.colors <- colorRampPalette(c("#00007F", "blue", "#007FFF", "cyan", "#7FFF7F",
                                 "yellow", "#FF7F00", "red", "#7F0000"))
m <- 1200 # define size
C <- complex(real=rep(seq(-1.8,0.6, length.out=m), each=m),
              imag=rep(seq(-1.2,1.2, length.out=m), m))
C <- matrix(C,m,m) # reshape as square matrix of complex numbers
Z <- 0 # initialize Z to zero
X <- array(0, c(m,m,20)) # initialize output 3D array
for (k in 1:20) { # loop with 20 iterations
  Z <- Z^2+C             # the central difference equation
  X[,,k] <- exp(-abs(Z)) # capture results
}
write.gif(X, "Mandelbrot.gif", col=jet.colors, delay=100)

جستارهای وابسته

• آراکسل

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آر (زبان برنامه‌نویسی) موجود است.

• R-project.org (وبگاه رسمی پروژه آر)
• RSeek - (موتور جستجوی اختصاصی زبان آر)
• Quick-R (توضیح توابع آماری پرکاربرد در آر)
• Persian R (وبگاه ترجمه فارسی نرم‌افزار آر)

منابع فارسی از وبگاه‌رسمی آر

• آشنایی با زبان آر به فارسی دانشگاه صنعت آب و برق
• آشنایی با زبان آر به فارسی دانشگاه امیرکبیر
• مباحث ویژه در آر به فارسی دانشگاه صنعت آب و برق