آرچیبالد ناکس (طراح)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آرچیبالد ناکس
عکس آرچیبالد ناکس، حدود ۱۹۰۰ میلادی، در سن ۳۶ سالگی
نام هنگام تولد۲۲ فوریه ۱۹۳۳ میلادی
زادهٔ۹ آوریل ۱۸۶۴
روستای کرانکبورن، برادن، نزدیک ترومود، جزیره من، بریتانیای کبیر
درگذشت۲۲ فوریهٔ ۱۹۳۳ (۶۸ سال)
دوگلاس، جزیره من
ملیت بریتانیا
شاگردسبک مدرن
استادمانکس اولیه و هنر سلتی
شناخته‌شده برایطراح
جنبشجنبش هنر و صنایع دستی، احیای سلتیک
پشتیبان(ـان)آرتور لیزنبی لیبرتی

آرچیبالد ناکس (به انگلیسی: Archibald Knox)؛ (زادۀ ۹ آوریل ۱۸۶۴ میلادی – درگذشتۀ ۲۲ فوریهٔ ۱۹۳۳ میلادی)[۱][۲] یک طراح مانکس با تبار اسکاتلندی بود. او بیشتر به عنوان طراح اصلی لیبرتی در اوج موفقیت و تأثیر آن‌ها بر طراحی بریتانیا و بین‌المللی شناخته می‌شود.[۳] کار ناکس پُلی میان جنبش هنر و صنایع دستی، احیای سلتیک، آر نُوو و مدرنیسم را ایجاد کرد. او به عنوان یکی از چهره‌های برجستۀ جنبش سبک مدرن شناخته می‌شود.[۴][۵]

صدها طرح ناکس برای لیبرتی باعث شد سبک او به‌ طور گسترده‌ای شناخته شود،[۶] اگرچه نام او مطرح نبود، زیرا لیبرتی طراحان آن‌ها را ناشناس نگه می‌داشت. بیشتر کارهای او برای لیبرتی برای محدودۀ تادریک (پیوتر) و سیمریک (فلزات گرانبها) بود.[نیازمند منبع] سنگ قبر بنیانگذار لیبرتی، آرتور لیزنبی لیبرتی، توسط ناکس طراحی شده است.[نیازمند منبع]

استعداد طراحی او طیف وسیعی از اشیاء زینتی و کاربردی را در بر می‌گرفت و شامل ظروف‌نقره و ظروف‌پیوتر، جواهرات، جوهردان، جعبه، سنگ قبر، آبرنگ، طرح‌های گرافیکی،[۷] خوشنویسی،[۷] طراحی خانه، طرح‌حروف و حتی چک‌های بانکی بود.[۸]

برخی منابع تخمین می‌زنند که او حدود ۵٬۰۰۰ طرح تولید کرده‌ است.[۹]

اوایل زندگی و پیشینۀ خانوادگی[ویرایش]

یک جاشمعی طراحی شده توسط: آرچیبالد ناکس
یک جاشمعی طراحی شده توسط: آرچیبالد ناکس

آرچیبالد ناکس پنجمین فرزند (و پنجمین پسر) ویلیام ناکس، کابینت‌ساز و آن کارمایکل بود که در روستای کرانکبورن، برادان به دنیا آمد. پدرش در سال ۱۸۵۳ میلادی در کیلبیرنی زندگی می‌کرد که با آن ازدواج کرد که اهل جزیرۀ لیسمور در اسکاتلند بود که مرکز کلیسای مسیحی سلتیک قرون وسطی در جزایر غربی بود. در سال ۱۸۵۶ میلادی، ناکس‌ها به همراه فرزند اولشان، رابرت، برای زندگی بهتر به جزیرۀ من نقل مکان کردند. ویلیام ناکس، «یک کابینت و ماشین‌ساز فوق‌العاده مبتکر، به شرکت کارهای ترومودوِ مور، سازندگان تورهای شاه ماهی و پارچۀ بادبانی با کیفیت بالا پیوست.»[۱۰] در سال ۱۸۵۶ میلادی، خواهر ویلیام، مارگارت، اولین ناکسی بود که هنگام ازدواج با مردی ماهیگیر از مانکس، به نام ویلیام کالیستر به مان نقل مکان کرد. ویلیام ناکس بعداً شرکت خود را با نام «آثار مهندسی ویلیام ناکس» راه‌اندازی کرد و چهار پسرش به شرکت او پیوستند - فقط آرچیبالد حرفۀ خود را در هنر دنبال کرد. خانواده ناکس علاوه بر راه‌اندازی یک تجارت موفق قایق بخار و کشتی، ناوگان ماهیگیری محلی را مکانیزه کردند، در روشنایی الکتریکی صنعتی در مان پیشگام بودند و اولین خودروی موتوری را به جزیره معرفی کردند. پیشینۀ مهندسی ناکس ممکن است بر روند طراحی او تأثیر گذاشته باشد، زیرا طرح‌های فلزکاری او به سبک طرح‌های آماده برای مهندسی، تولید شده‌اند.[نیازمند منبع]

تحصیلات[ویرایش]

ناکس تحصیلات خود را در مدرسۀ ابتدایی سنت بارناباس آغاز کرد و سپس به مدرسه گرامر دوگلاس رفت. خانواده ناکس در دوگلاس، بندر جزیره من و کنار اسکله زندگی و کار می‌کردند و ناکس نوجوان شروع به طراحی در اطراف منطقه کرد.[۱۱][۱۲] در سال ۱۸۸۰ میلادی، در سن ۱۶ سالگی، ناکس در مدرسه هنر تازه افتتاح شده و خلاقانه داگلاس ثبت نام کرد. دانش‌آموزان آنجا خود را «مدرنیست‌های سرمایه‌گذار» می‌دانستند.[۱۳] در سال ۱۸۸۹ میلادی ناکس گواهینامۀ استادی هنر خود را دریافت کرد.[۱۳] ناکس در دوران جوانی‌اش علاقۀ مادام‌العمر به تاریخ اولیۀ مانکس و هنر سلتیک پیدا کرد، به ویژه به واسطۀ صلیب‌های سنگی حکاکی شده سلتیک و نورس در جزیرۀ من که از حدود ۵۰۰ تا ۱۲۰۰ پس از میلاد مسیح است. به عنوان یک معلم جوان در داگلاس، او با مدیر مدرسه و باستان‌شناس، کانن جان کواین، دوست شد و آن‌ها به‌طور منظم برای کاوش مکان‌ها به سفرهای اعزامی می‌رفتند. ناکس و کواین بعداً کلیسای متروک قدیمی کرک لونان را که کواین جانشین آن بود، بازسازی کردند.[۱۴] ناکس در دهۀ ۱۸۷۰ میلادی کمپینی برای بازسازی کلیسای جامع مانکس متروک در جزیره سنت پاتریک، پیل، راه‌اندازی کرد و برای انجام این کار، لیگ سن ژرمن را در سال ۱۸۹۶ میلادی تأسیس کرد.[۱۵]

حرفه[ویرایش]

قوطی تنباکو از سری تودریک، توسط: آرچیبالد ناکس، لیبرتی و شرکت، لندن، حدود ۱۹۰۲ میلادی، قلع - موزۀ دولتی هسنی‌های دارمشتات، دارمشتات، آلمان
قوطی تنباکو از سری تودریک، توسط: آرچیبالد ناکس، لیبرتی و شرکت، لندن، حدود ۱۹۰۲ میلادی، قلع - موزۀ دولتی هسن‌های دارمشتات، دارمشتات، آلمان

ناکس در سال ۱۸۸۴ میلادی در حالی که هنوز دانش آموز بود در مدرسۀ هنر داگلاس تدریس کرد. معمار هنر و صنایع دستی، بیلی اسکات، کلاس‌های خود را در مدرسۀ هنر آغاز کرد، در حالی که ناکس در آنجا تدریس می‌کرد، و ناکس در طراحی برخی از فضاهای داخلی با او کار کرد.[۱۶][۱۷] در سال ۱۸۹۳ میلادی، مجلۀ سازنده مقالۀ ناکس، «صلیب‌های باستانی در جزیرۀ من» را منتشر کرد.[۱۸]

در سال ۱۸۹۶ یا ۱۸۹۷ میلادی ناکس با طراح پیشگام کریستوفر درسر در لندن کار می‌کرد.[۱۹] در سال ۱۸۹۷ میلادی، ناکس شروع به تدریس در مدرسۀ هنر ردهیل کرد، جایی که دوستش از مدرسۀ هنر ای.جی. کالیستر مدیر آن بود.[۲۰]

در سال ۱۸۹۷ میلادی ناکس شروع به کار برای استودیو نقره‌ای کرد که برای لیبرتی طراحی می‌کردند.[۲۱] در سال ۱۸۹۹ میلادی او با کالیستر به مدرسۀ هنر کینگستون رفت.[۲۰] از سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۴ میلادی ناکس به جزیرۀ من بازگشت و بیش از ۴۰۰ طرح را مستقیماً برای لیبرتی لندن تولید کرد که مهم‌ترین آن‌ها برای محدودۀ سیمریک و تودریک بود.[۲۲][۲۳] کاتالوگ سیمریک آن‌ها بیان می‌کرد: «ویژگی این توسعه، جدا شدن کامل آن از قرارداد در امر طراحی است.».[۲۳] ناکس و همکارانش، چه طراحان همکارش در استودیو نقره‌ای یا مدیریت لیبرتی که بدون شک از آن‌ها حمایت کردند، اصول سبک هنری، جنبش هنر و صنایع دستی را یک مرحله جلوتر بردند و با انجام این کار، یک نسخۀ بریتانیایی متمایز از آر نوُوا را خلق کردند.» (وی‌اَند‌اِی)[۲۴] این کار به هدف لیبرتی برای «تولید اشیاء مفید و زیبا با قیمت‌هایی در دسترس همۀ طبقات» کمک کرد. ناکس سپس برای تدریس در مدرسۀ هنر کینگستون و مدرسۀ هنر ویمبلدون در ۱۹۰۷-۱۹۰۶ میلادی، دوباره به دنبال دوستش ای.جی. کالیستر بازگشت.[۲۰]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "Archibald Knox 1864-1933". www.isle-of-man.com. (به انگلیسی).
  2. "About Archibald Knox". Archived from the original on 12 May 2008. (به انگلیسی). Archived from the original on 12 May 2008. Retrieved 3 July 2022.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  3. "Chronology: Archibald Knox 1864-1933". Archived from the original on 25 February 2016. Retrieved 14 April 2016. (به انگلیسی). Archived from the original on 25 February 2016. Retrieved 3 July 2022.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  4. Laverack, Frances. "Archibald Knox, Liberty of London and Modernism" (به انگلیسی).
  5. "Celtic Style exhibition celebrates 150th anniversary of the birth of Archibald Knox" (به انگلیسی).
  6. Adrian J. Tilbrook, The Designs of Archibald Knox for Liberty & Co., 2000, p. 113, no. 95.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ "Castle Rushen by Armitage Rigby 1927 illustrated by Archibald Knox | Archibald knox, Handwritten letters, Unique words". Pinterest. (به انگلیسی).
  8. "Archibald Knox - Isle of Man Government Manx National Heritage: Archived". 2 March 2012 at the Wayback Machine (به انگلیسی).
  9. "Archibald Knox: Liberty designer receives Manx honour". BBC News. 22 May 2019. (به انگلیسی).
  10. "Chronology: Archibald Knox 1864-1933". Archived from the original on 25 February 2016. Retrieved 14 April 2016. (به انگلیسی). Archived from the original on 25 February 2016. Retrieved 3 July 2022.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  11. "Archibald Knox's influence on buildings in the capital" (PDF). (PDF). Isle of Man Examiner. 18 June 2019. pp. 14–15. (به انگلیسی).
  12. "Buildings at risk: Why we must recognise the work of Archibald Knox". www.iomtoday.co.im. 7 July 2019. (به انگلیسی). Archived from the original on 28 April 2021. Retrieved 5 July 2022.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Tilbrook, Adrian J, 'Knox, The Early Years' in Stephen A Martin, Archibald Knox,, 2001.
  14. "John Quine". Manx Literature. (به انگلیسی).
  15. "League of St Germain". "A new history of the Isle of Man: The Modern Period 1830-1999". Richard Chiverrell, Geoff, Dr Thomas, Seán Duffy, Harold Mytum, John Belchem. Liverpool: Liverpool University Press. 2015. (به انگلیسی). OCLC 46945631.
  16. Anscombe, Isabelle (1988). "An Outpost of the Arts and Crafts Movement". The Journal of Decorative and Propaganda Arts. 8: 80–87. (به انگلیسی). doi:10.2307/1503971. JSTOR 1503971– via JSTOR.{{cite web}}: نگهداری CS1: پست اسکریپت (link)
  17. "MACKAY HUGH BAILLIE SCOTT (1865-1945)" (PDF). (PDF). Manx National Heritage. January 2015. (به انگلیسی).
  18. Knox, Archibald "Ancient Crosses in the Isle of Man" in The Builder 30 September 1896 pp. 243-246. (Includes sketches of the designs on Manx Crosses).
  19. Adrian J Tilbrook, "Influences and Designs", in Martin, S., Archibald Knox (2001) p.58.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ "Archibald Knox 1864-1933". Isle-of-man.com. 22 February 1933. Retrieved 9 September 2018. (به انگلیسی).
  21. Mark Turner, "Archibald Knox and the Silver Studio", in Martin, S., Archibald Knox (2001) p.53.
  22. Adrian J. Tilbrook, The Designs of Archibald Knox for Liberty & Co., 2000.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ "Liberty & Co. to 'Liberty Style' | The Archibald Knox Society". www.archibaldknoxsociety.com. (به انگلیسی).
  24. "Celtic Designs | The Archibald Knox Society". www.archibaldknoxsociety.com. (به انگلیسی).