آبله‌میمون
| آبله‌میمون | |
|---|---|
 | |
| جوش‌های آبله‌میمون | |
| تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی) |
| نشانه‌ها | تب، سردرد، دردهای ماهیچه‌ای، بثورات تاول‌دار، غدد لنفاوی متورم |
| دورهٔ معمول آغاز | ۵–۲۱ روز پس از قرار گرفتن در معرض |
| دورهٔ بیماری | ۲ تا ۵ هفته |
| علت | ویروس آبله‌میمون |
| روش تشخیص | آزمایش دی‌ان‌ای ویروسی |
| تشخیص افتراقی | آبله‌مرغان، آبله |
| پیشگیری | واکسن آبله |
| دارو | سیدوفوویر |
| فراوانی | نادر |
| مرگ‌ها | تا ۱۰ درصد |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
آبله‌میمون (انگلیسی: Monkeypox) یک بیماری عفونی واگیرا ناشی از ویروس آبله‌میمون است که می‌تواند در برخی از جانوران و نیز انسان ایجاد شود.[۱] نشانه‌های آن با تب، سردرد، دردهای ماهیچه‌ای، لنفادنوپاتی و احساس خستگی آغاز می‌شود.[۲] به دنبال آن دانه‌هایی ایجاد می‌شوند که تاول‌ها و پوسته‌ها را روی آن ایجاد می‌کند.[۲] زمان قرار گرفتن در معرض تا شروع نشانه‌ها حدود ۱۰ روز است.[۲] مدت زمان نشانه‌های بیماری معمولاً دو تا چهار هفته است.[۲]
آبله‌میمون ممکن است از دست زدن به گوشت شکار، نیش یا خراش جانوران، مایعات بدن، اشیاء آلوده یا تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل شود.[۳] این ویروس به‌طور معمول در بین جوندگان خاص در آفریقا گردش می‌کند.[۳] تشخیص ضایعه را می‌توان با آزمایش دی‌ان‌ای ویروس تأیید کرد.[۴] این بیماری می‌تواند شبیه آبله‌مرغان باشد.[۵]
واکسن آبله می‌تواند با ۸۵ درصد اثربخشی از عفونت جلوگیری کند.[۶][۷] در سال ۲۰۱۹، واکسن Jynneos برای مقابله با آبله‌میمون برای بزرگسالان در ایالات متحده تأیید شد.[۸] استاندارد کنونی برای درمان، تکوویریمات است، یک آنتی‌ویروس که به‌طور خاص برای درمان عفونت‌های ارتوپوکس‌ویروس، ویروس‌هایی مانند آبله و آبله‌میمون در نظر گرفته شده‌است. این دارو برای درمان آبله‌میمون در اتحادیه اروپا و ایالات متحده تأیید شده‌است. سیدوفوویر یا برین‌سیدوفوویر نیز ممکن است مفید باشد.[۹][۱۰] در آفریقا، گزارش‌های مربوط به خطر مرگ، در صورت عدم درمان، به ۱۰ تا ۱۱ درصد در دسته آبله‌میمون‌های آفریقای مرکزی می‌رسد.[۱۱][۱۲]
آبله میمون نخستین بار در سال ۱۹۵۸ در بین میمون‌های آزمایشگاهی در کپنهاگ دانمارک شناسایی شد.[۱۳] نخستین مورد در انسان در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو یافت شد.[۱۳] شیوع بیماری در ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ در فروشگاه حیوانات خانگی که در آن جوندگان وارداتی از غنا فروخته می‌شد، ردیابی شد[۱۴] شیوع آبله‌میمون در ۲۰۲۲ نشان‌دهندهٔ اولین شیوع انتقال گستردهٔ جامعه در خارج از آفریقا است که در مه ۲۰۲۲ در بریتانیا آغاز شد و موارد بعدی در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا تأیید شد.[۱۵]
هر فردی که در معرض ویروس آبله‌میمون قرار بگیرد، می‌تواند به این بیماری مبتلا شود. هرچند رابطه جنسی یکی از راه‌های ابتلا است، اما این بیماری به عنوان یک عفونت مقاربتی شناخته نمی‌شود.[۱۶]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ "About Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ "Signs and Symptoms Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Transmission Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ "2003 U.S. Outbreak Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ McCollum AM, Damon IK (January 2014). "Human monkeypox". Clinical Infectious Diseases. 58 (2): 260–267. doi:10.1093/cid/cit703. PMID 24158414.
- ↑ "2003 U.S. Outbreak Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ "Treatment | Monkeypox | Poxvirus | CDC". www.cdc.gov (به انگلیسی). 2021-07-18. Archived from the original on 2019-06-15. Retrieved 2022-05-18.
- ↑ "FDA approves first live, non-replicating vaccine to prevent smallpox and monkeypox". FDA (به انگلیسی). 24 September 2019. Archived from the original on 17 October 2019. Retrieved 27 September 2019.
- ↑ McCollum AM, Damon IK (January 2014). "Human monkeypox". Clinical Infectious Diseases. 58 (2): 260–267. doi:10.1093/cid/cit703. PMID 24158414.
- ↑ "Treatment | Monkeypox | Poxvirus | CDC". www.cdc.gov (به انگلیسی). 28 December 2018. Archived from the original on 15 June 2019. Retrieved 11 October 2019.
- ↑ "Signs and Symptoms Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ Marriott KA, Parkinson CV, Morefield SI, Davenport R, Nichols R, Monath TP (January 2008). "Clonal vaccinia virus grown in cell culture fully protects monkeys from lethal monkeypox challenge". Vaccine. 26 (4): 581–588. doi:10.1016/j.vaccine.2007.10.063. PMID 18077063.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ "Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ "2003 U.S. Outbreak Monkeypox". CDC (به انگلیسی). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
- ↑ "Monkeypox cases investigated in Europe, US, Canada and Australia". بی‌بی‌سی نیوز. Retrieved 20 May 2022.
- ↑ «چرا توییت مقتدی صدر درباره آبله میمون حذف شد؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۱ ژوئن ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۲۲.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Monkeypox». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ آبله‌میمون موجود است. |
- شناسایی دو مورد تازه ابتلا به آبله میمون در بریتانیا. صدای آمریکا. ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۱.