آمیتریپتیلین
دادههای بالینی | |
---|---|
نامهای تجاری | Tryptomer, Elavil |
AHFS/Drugs.com | monograph |
مدلاین پلاس | a682388 |
روش مصرف دارو | Oral |
کد ATC | |
وضعیت قانونی | |
وضعیت قانونی |
|
دادههای فارماکوکینتیک | |
زیست فراهمی | 30–60% due to first pass metabolism |
پیوند پروتئینی | > ۹۰٪ |
متابولیسم | کبد CYP2C19, CYP1A2, CYP2D6 |
نیمهعمر حذف | 10–50 hours, with an average of 15 hours |
دفع | گرده (کالبدشناسی) |
شناسهها | |
| |
شمارهٔ سیایاس |
|
پابکم CID | |
IUPHAR/BPS | |
دراگبنک | |
کماسپایدر | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.000.038 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C۲۰H۲۳N۱ |
جرم مولی | 277.403 g/mol g·mol−1 |
مدل سه بعدی (جیمول) | |
| |
| |
(صحتسنجی) |
آمیتریپتیلین (به انگلیسی: Amitriptyline) با نام تجاری الاویل (به انگلیسی: Elavil) دارویی است که در درجهٔ اول برای معالجهٔ تعدادی از اختلالات روانپزشکی استفاده میشود.[۱]
ردهٔ درمانی: ضدافسردگیهای سهحلقهای
اشکال دارویی: قرص
موارد مصرف
[ویرایش]کاربرد اصلی این دارو درمان افسردگی است. ولی این دارو در درمان بیماری دردهای نوروژنیک، شب ادراری و پروفیلاکسی میگرن نیز به کار میرود. موارد اصلی استفاده شامل اختلال افسردگی و اضطراب اختلال افسردگی عمده و در موارد کمتر اختلال کمتوجهی - بیشفعالی برای درمان عارضهٔ نقص توجه بیش فعالی (ADHD) و اختلال دوقطبی کاربرد دارد.[۱][۲] سایر کاربردها شامل پیشگیری از میگرن، درمان درد نوروپاتیک مانند فیبرومیالژیا و نورالژی بعد از هرپس و با رواج کمتر برای درمان بیخوابی است.[۱][۳] این دارو در کلاس ضدافسردگیهای سهحلقهای (TCA) قرار دارد و مکانیسم دقیق عملکرد آن مشخص نیست.[۱] آمیتریپتیلین از طریق دهان و به صورت قرص استعمال میشود.[۱] این دارو در ابتدای مصرف ممکن است افکار خودکشی را تقویت نماید که این اتفاق در سنین زیر ۲۴ سال شایعتر است. برای جلوگیری از این موضوع توصیه میشود در چند هفته ابتدای مصرف این دارو مجدداً توسط پزشک ویزیت شوید.
مکانیسم اثر
[ویرایش]مکانیسم اثر ضدافسردگیهای سهحلقهای در مغز مهار بازجذب سروتونین و نوراپینفرین با بلوک نمودن عملکرد انتقالدهندههای سروتونین و نوراپینفرین است؛ بنابراین موجب افزایش سطح مغزی سروتونین و نوراپینفرین میشوند. این داروها اثر بسیار کمی بر روی انتقال دوپامین دارند.
موارد منع مصرف
[ویرایش]حساسیت به ضدافسردگیهای سهحلقهای، سابقهٔ سکتهٔ قلبی، سابقهٔ آریتمی و هرگونه بلوک قلبی، نارسایی احتقانی قلب، نارسایی عروق کرونر، سن زیر هفت سال، مشکل شدید کبدی، شیدایی، دوران شیردهی، افراد با سابقهٔ مصرف در طول دو هفتهٔ اخیر مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز یا در حال مصرف این دارو[۴]
عوارض جانبی
[ویرایش]آمیتریپتیلین اثرات جانبی متنوعی را ایجاد میکند.[۵] عوارض جانبی شایع که در بیش از ۱٪ از کاربران مشاهده میشود شامل سرگیجه، سردرد و افزایش وزن است. عوارض جانبی آنتی کولینرژیک آن بیشتر از سایر TCAها مانند ایمیپرامین است. عوارض جانبی شناختی شامل هذیان و سردرگمی و همچنین اختلالات خلقی مانند اضطراب و بیقراری است. عوارض جانبی قلبی و عروقی ممکن است شامل افت فشار خون وضعیتی، تاکیکاردی سینوسی و طولانی شدن فاصله QT باشد.[۶] عوارض جانبی جنسی شامل از بین رفتن میل جنسی و ناتوانی جنسی است، در حالی که اختلالات خواب ممکن است شامل خوابآلودگی، بیخوابی و کابوس باشد.[۷][۸][۹][۴][۱۰][۱۱] گفته میشود که از نظر TCAها، آمیتریپتیلین دارای بیشترین عوارض آنتیکولینرژیک و به احتمال زیادتری ایجادکننده هذیان است.[۱۲]
مصرف بیش از حد
[ویرایش]علائم و درمان بیش از حد دارو عمدتاً مشابه سایر TCAها از جمله ایجاد سندرم سروتونین و عوارض جانبی قلبی است. فرمول ملی انگلیس خاطرنشان میکند که آمیتریپتیلین به ویژه در مصرف بیش از حد میتواند بسیار خطرناک باشد.[۹] بر همین اساس این دارو و سایر TCAها دیگر به عنوان درمان خط اول برای افسردگی توصیه نمیشوند. عوامل جایگزین، SSRIها و SNRIها، در مصرف بیش از حد ایمنتر هستند، اگرچه از TCAها مؤثرتر نیستند. علائم احتمالی مصرف بیش از حد آمیتریپتیلین شامل موارد زیر است:[۱۱]
خوابآلودگی، هیپوترمی، تاکیکاردی، سایر آریتمیها مثل بلوک شاخهای قلب، نقص در الکتروکاردیوگرام، مردمکهای گشاد، نارسایی احتقانی قلب، تشنج، صرع، میوکلونوس، افت فشار خون شدید، کما، طولانی شدن QT، هرگونه تغییر در محور QRS، سفتی عضلانی، تهوع، بیقراری، رفلکسهای هایپراکتیو و حتی مرگ.
در مورد اوردوز این دارو، درمان اغلب حمایتی است زیرا هیچ آنتیدوت (پادزهر) خاصی برای مصرف بیش از حد آمیتریپتیلین در دسترس نیست.[۱۱] کربن فعال میتواند در صورتی که در عرض ۱–۲ ساعت بعد از مصرف خوراکی داده شود باعث کاهش جذب شود.[۱۱] اگر فرد مبتلا بیهوش باشد یا دچار اختلال در رفلکس گاگ باشد، ممکن است از لولهٔ نازوگاستریک برای تحویل کربن فعال در معده استفاده شود.[۱۱] نظارت بر نوار قلب برای ناهنجاریهای هدایت قلبی ضروری است و نظارت دقیق بر عملکرد قلب توصیه میشود.[۱۱] در صورت لزوم دمای بدن باید با تدابیری نظیر پتوی گرمکن تنظیم شود.[۱۱] حداقل تا ۵ روز پس از مصرف بیش از حد توصیه میشود مانیتور قلبی انجام شود.[۱۱] بنزودیازپینها برای کنترل تشنج توصیه میشوند.[۱۱] همودیالیز به دلیل زیاد بودن اتصال پروتئین به آمیتریپتیلین فایدهای ندارد.[۱۱]
تداخلات دارویی
[ویرایش]آمیتریپتیلین با موارد زیر تداخل دارد:[۱۱]
- مهار کنندههای مونوآمین اکسیداز زیرا میتوانند سندرم سروتونین را القا کنند.
- مهارکنندههای CYP2D6 و داروهایی مانند فلوکستین به دلیل پتانسیل افزایش غلظت پلاسمایی دارو.
- گوانتیدین به دلیل اینکه میتواند اثرات ضد فشار خون این دارو را کاهش دهد.
- عوامل آنتیکولینرژیک مانند بنزروپین، هیوسین (اسکوپولامین) و آتروپین، زیرا این دو ممکن است اثرات ضد کولینرژیک یکدیگر از جمله فلج ایلئوس و تاکیکاردی را تشدید کنند.
- داروهای ضدجنون به دلیل پتانسیل آنها برای تشدید اثرات آرامبخش، آنتیکولینرژیک، صرع و پیرکسیک (تقویتکنندهٔ تب) با آمیتریپتیلین تداخل دارند. همچنین خطر ابتلا به سندرم بدخیم نورولپتیک را افزایش میدهد.
- سایمتیدین به دلیل امکان ایجاد اختلال در متابولیسم کبدی آمیتریپتیلین و از این رو افزایش غلظت حالت پایدار دارو، با آمیتریپتیلین تداخل دارد.
- دیسولفیرام به دلیل پتانسیل ایجاد دلیریوم.
- ECT ممکن است خطرات مرتبط با این درمان را افزایش دهد.
- داروهای ضد تیروئید ممکن است خطر ابتلا به آگرانولوسیتوز را افزایش دهد.
- هورمونهای تیروئید پتانسیل افزایش عوارض جانبی مانند تحریک CNS و آریتمی را دارند.
- مسکنها مانند ترامادول و پتیدین به دلیل اینکه احتمال افزایش خطر تشنج و سندرم سروتونین وجود دارد.
- داروهای منوط به غیرفعال کردن معده (به عنوان مثال لوودوپا) به دلیل پتانسیل آمیتریپتیلین برای به تأخیر انداختن تخلیهٔ معده و کاهش تحرک روده.
- داروهای منوط به افزایش جذب در رودهٔ کوچک (به عنوان مثال ضدانعقاد)
- عوامل سروتونرژیک مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین و تریپتانها به دلیل پتانسیل ایجاد سندرم سروتونین.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ "Amitriptyline Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 24 September 2014. Retrieved 25 September 2014.
- ↑ Leucht C, Huhn M, Leucht S (December 2012). "Amitriptyline versus placebo for major depressive disorder". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 12: CD009138. doi:10.1002/14651858.CD009138.pub2. PMID 23235671.
- ↑ Moore RA, Derry S, Aldington D, Cole P, Wiffen PJ (July 2015). "Amitriptyline for neuropathic pain in adults". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 7 (7): CD008242. doi:10.1002/14651858.CD008242.pub3. PMC 6447238. PMID 26146793.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Amitriptyline Tablets BP 50mg – Summary of Product Characteristics (SPC)". electronic Medicines Compendium. Actavis UK Ltd. 24 March 2013. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
- ↑ Hitchings, Andrew; Lonsdale, Dagan; Burrage, Daniel; Baker, Emma (2015). Top 100 drugs: clinical pharmacology and practical prescribing. p. 50. ISBN 978-0-7020-5516-4.
- ↑ Zemrak WR, Kenna GA (June 2008). "Association of antipsychotic and antidepressant drugs with Q-T interval prolongation". American Journal of Health-System Pharmacy. 65 (11): 1029–38. doi:10.2146/ajhp070279. PMID 18499875. Archived from the original on 21 December 2016.
- ↑ "AMITRIPTYLINE HYDROCHLORIDE tablet, film coated [Dispensing Solutions, Inc.]". DailyMed. Dispensing Solutions, Inc. September 2013. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
- ↑ Rossi, S, ed. (2013). Australian Medicines Handbook (2013 ed.). Adelaide: The Australian Medicines Handbook Unit Trust. ISBN 978-0-9805790-9-3.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Joint Formulary Committee (2013). British National Formulary (BNF) (65th ed.). London, UK: Pharmaceutical Press. ISBN 978-0-85711-084-8.
- ↑ "Levate (amitriptyline), dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
- ↑ ۱۱٫۰۰ ۱۱٫۰۱ ۱۱٫۰۲ ۱۱٫۰۳ ۱۱٫۰۴ ۱۱٫۰۵ ۱۱٫۰۶ ۱۱٫۰۷ ۱۱٫۰۸ ۱۱٫۰۹ ۱۱٫۱۰ "Endep Amitriptyline hydrochloride". TGA eBusiness Services. Alphapharm Pty Limited. 10 December 2012. Archived from the original (PDF) on 13 August 2017. Retrieved 1 December 2013.
- ↑ Schatzberg, Alan F.; Nemeroff, Charles B. (2009). The American Psychiatric Publishing Textbook of Psychopharmacology. American Psychiatric Pub. pp. 271–. ISBN 978-1-58562-309-9. Archived from the original on 8 September 2017.
- آگونیستهای TrkB
- آمینها
- آنتاگونیستهای دوپامین
- آنتاگونیستهای سروتونین
- آنتاگونیستهای گیرنده اچ۱
- آنتاگونیستهای موسکارینی
- بلوککنندههای کانال سدیم
- ترکیبهای دیمتیلآمینو
- داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی
- داروهای کمکاربرد
- داروهای مسکن
- دیبنزوسیکلوهپتنها
- ضدافسردگیهای سهحلقهای
- مسدودکنندههای آلفا-۱
- مسدودکنندههای آلفا-۲
- مسدودکنندههای آلفا
- مهارکننده بازجذب سروتونین–نوراپینفرین