درگاه:خوراک

این صفحه یک درگاه برگزیده است.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از درگاه:غذا)

صفحه اصلی   موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه خوراک

خوراک خوردنی‌ای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه یا لذت بردن مصرف شود. در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های کشاورزی، دام‌پروری، و ماهی‌گیری صورت می‌گیرد. عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای آشپزی و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از فرهنگ‌ها غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند. نیاز انسان به غذا یکی از احتیاجات ذاتی یا فیزیولوژیک است که مهم‌ترین عامل بقای زندگی و طول عمر می‌باشد. احتیاج به غذا دائمی است و ارگانیسم را مجبور می‌کند تا برای بدست آوردن غذا و رفع گرسنگی کوشش کند.تغذیه صحیح رشد را میسر می‌سازد، به تندرستی و طول عمر می‌انجامد و با تأثیر بر روی مغز و روان سبب رشد فکری می‌گردد.غذای انسان باید شامل پروتئین‌ها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، مواد معدنی، ویتامین و آب باشد تا رشد و سلامت یاخته‌های بدن تأمین شود. آشپزی عمل آماده‌کردن مواد غذائی برای مصرف است. این اصطلاح معمولاً به معنی محدودتری به کار می‌رود، که اعمال گرما به غذا برای تغییر شیمیایی طعم، بافت، ظاهر، یا خواص غذایی آن است. وقتی انسان در هزاران سال پیش آتش را کشف کرد،آشپزی ویژگی فرهنگی بسیار رایجی شد.
اکثر خوراک‌ها منشاء گیاهی (همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات، غلات و دانه‌ها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراورده‌های آن، تخم‌مرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده می‌شود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نوشتار برگزیده


سوشی (به ژاپنی: すし、鮨、鮓、寿斗、寿し、寿司) خوراکی برنجی در آشپزی ژاپنی است و آمیزه‌ای است از برنج پختهٔ ژاپنی با چاشنی سرکه، چندین گونه خوراک دریایی (بیشتر خام)، سبزیجات و تخم مرغ که به صورت سرد خورده می‌شود.

در آغاز، سوشی تنها روشی برای نگهداری ماهی بود که در آسیای شرقی رواج داشت ولی پس از راه یافتن به چین، وارد فرهنگ غذایی کشور ژاپن شد. سوشی گونه‌های فراوانی دارد ولی امروزه در نزد عموم مردم، نام سوشی اشاره کننده به تنها یکی از گونه‌های این خانوادهٔ غذایی، سوشی ادو است. در این گونه از سوشی بر روی یک قطعهٔ برنجی بیضی‌مانند، برش نازکی از ماهی گذاشته می‌شود. ماهی، توفو (فرآوردهٔ سویا)، خوراک دریایی، تخم‌مرغ و دیگر خوراکی‌های بکار رفته در پُر کردن سوشی، همگی سرشار از پروتئین اند. علاوه بر آن می توان ویتامین و مواد معدنی را نیز در خوراک‌های دریایی و سبزیجات سوشی پیدا کرد. سوشی بیشتر همراه با چاشنی سس سویا خورده می‌شود. برخی از گونه‌های ماهی ممکن است، انگل داشته باشند، اما فرایند یخ‌زدگی ماهی، این انگل‌ها را از میان می‌برد. با این حال امن‌ترین راه مصرف غذاهای دریائی پُخت کامل آن‌ها است. به طور سنتی در گذشته برای ضدعفونی کردن این خوراک از واسابی (تُرُب کوهی ژاپنی) و ترشی گاری (ترشی زنجبیل) بهره‌مند می‌شدند. همچنین نوشیدن چای سبز نیز به علت ویژگی آن در پیشگیری از مسمومیت غذایی توصیه می‌شود. فرایند جهانی‌شدن سوشی از آمریکا آغاز شد و امروزه سوشی به عنوان یک غذای مفید و مناسب، در جهان آوازه پیدا کرده و در حال تبدیل‌شدن به غذایی جهانی است.

سرآشپز

فاطمه کردستانی مشهور به رزا منتظمی، استاد آشپزی و نویسنده کتاب مشهور «هنر آشپزی» بود. او در تحصیلات ابتدایی بسیار موفق بود طوری که در امتحانات نهایی بین مدارس دخترانه و پسرانه شاگرد اول شد.نخستین نسخه کتاب «هنر آشپزی» در سال ۱۳۴۳ با ۶۰۰ دستور غذایی منتشر شد. به گفته خانم منتظمی نوشتن این کتاب بیش از دو سال طول کشید. آخرین چاپ‌های هنر آشپزی در دو جلد منتشر می‌شود و شامل بیش از۱۷۰۰ غذای ایرانی و فرنگی است.رزا منتظمی نقل کرده‌است که از سال ۱۳۳۷ در تهران کلاس آشپزی و شیرینی‌پزی داشته‌است و هزاران نفر در کلاس‌های او شرکت می‌کردند. کتاب «هنر آشپزی» در زمان حیات نویسنده‌اش بیش از پنجاه بار تجدید چاپ شد.

آیا می‌دانستید؟

ویتامین‌های موجود در سیب بیشتر در پوست سیب و زیر پوست آن قرار دارد
ویتامین‌های موجود در سیب بیشتر در پوست سیب و زیر پوست آن قرار دارد

آیا می‌دانستید... سیب

گروه‌های اصلی

خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند:

نگارهٔ برگزیده

زعفران گیاهی است از تیرهٔ زنبقیان و سردهٔ زعفران‌ها. گیاه زعفران بومی ایران و هند است. کاشت زعفران در ایران قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارد. این گیاه رنگی و گران‌بهای چندین ساله، بدون ساقه‌است و پیاز دارد و چون درخاک کویر به عمل می‌آید، به طلای سرخ یا طلای کویر شهرت یافته‌است.

گفتار برگزیده

آدم گرسنه اهمیتی به خورشت غذا نمی‌دهد آدم خواب آلود بهانه بالشت نمی‌گیرد.
ضرب‌المثل مازندرانی

دستور پخت

کتاب آشپزی
کتاب آشپزی

کتاب آشپزی ویکی‌کتاب
مجموعه‌ای از دستورهای آشپزی از سراسر جهان

آشپزی ایرانی

بریانی اصفهان یکی از غذاهای معروف ایرانی است که آوازه‌اش در بسیاری از کشورهای جهان نیز پیچیده است. این خوراک متعلق به شهر اصفهان است و مشهورترین غذای سنتی اصفهان به شمار می‌آید.

نوشتارهای برگزیده

سراسرنما

سیب سرخ یک نوع تاگ‌سازی از درخت سیب سرخ است که از اصلاح نژادی حاصل شده‌است. از این نوع سیب ۵۰ رقم موجود است.

رده‌ها

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

حافظهٔ نهان سرور را پاکسازی کنید