تذروها
تذروها | |
---|---|
ستبرخروس اوراسیایی (Tetrao urogallus) | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پرندگان |
راسته: | ماکیانسانان |
تیره: | قرقاولان |
زیرخانواده: | تذرویان |
سرده: | تذروها Linnaeus, 1758 |
گونه نماد | |
Tetrao urogallus (سیاهخروس جنگلی) Linnaeus, 1758
| |
Species | |
تَذَروها (نام علمی: Tetrao) یک سرده از پرندگان زیرخانواده تذرویان (سیاهخروسیان) است که با نام ستبرخروس (به انگلیسی: capercaillie) نیز شناخته میشوند. اینها بزرگترین سیاهخروسهای زنده هستند.
واژهشناسی[ویرایش]
نام سرده (Tetrao) یک واژه هندواروپایی Teter است که در زبان لاتین Tetraon، در زبان سانسکریت Tittirah، در زبان پهلوی Titar، در زبان سغدی tt’rw و در پارسی باستان تذَرو بودهاست.[۱] در فرهنگ دهخدا آمدهاست که واژه «تَذَرج» معرب واژه «تذرو» است و آن مرغی صحرایی شبیه به خروس باشد (فرهنگ برهان و انجمن آرا). مرغ معروف خوشرفتار که اکثر در پایِ {درختان} سَرو گردد، از این جهت عاشق سَرو گویند. (فرهنگ رشیدی). تَذْرُج هم واژهای است برای تَدْرُج (از فرهنگ المنجد). همچنین «تَدَرو» و تَدرُج نامهای دیگر «تَذَرو» هستند (انجمن آرا). تذرو یکی از پرندگان در شعرهای بسیاری از شاعران ایران زمین مانند فردوسی و عطار و نیز پرندهای در شعرهای حافظ بودهاست. در شعر هوشنگ ابتهاج نیز، تَذَرو به معنی قرقاول است.
آرایهشناسی[ویرایش]
سرده تذروها (Tetrao)، در سال ۱۷۵۸ میلادی توسط کارل لینه، طبیعتشناس سوئدی در در دهمین ویرایش "سامانه طبیعت (کتاب)" معرفی شد.[۲] نام این سرده از واژه لاتین برای پرندگان شکاری (game birds) احتمالاً به معنی «سیاهخروس سیاه» است.[۳] سیاهخروس سیاه توسط لینه در سرده تذروها Tetrao بود اما اکنون در سرده (سیاهخروسها) Lyrurus جای دارد.[۲][۴] گونه نماد این سرده، سیاهخروس جنگلی (Tetrao urogallus) توسط جرج رابرت گری در سال ۱۸۴۰ معرفی شد.[۵][۶]
گونهها[ویرایش]
این سرده دارای دو گونه است.[۴]
نگاره | نام علمی | نام رایج | پراکندگی |
---|---|---|---|
Tetrao urogallus | سیاهخروس جنگلی | اروپا تا غرب روسیه | |
Tetrao urogalloides | Black-billed capercaillie | شرق روسیه، بخشهایی از شمال مغولستان و چین |
گونههای سنگواره[ویرایش]
گونههای سنگواره این سرده عبارتند از:
- Tetrao conjugens (پلیوسن اولیه در مرکز اروپا)
- Tetrao rhodopensis (پلیوسن اولیه در دورکوا (Dorkovo)، بلغارستان)
- Tetrao partium (پلیوسن اولیه-پلیستوسن اولیه در جنوب شرق اروپا)
- Tetrao macropus (پلیوسن پسین-پلیستوسن اولیه در مجارستان)
- Tetrao praeurogallus (پلیستوسن اولیه تا میانی در شرق اروپا)
منابع[ویرایش]
- ↑ نورائی، علی (۱۳۷۸). فرهنگ ریشه واژگان فارسی (.(An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages). --. ص. ۸۲۳.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Linnaeus, Carl (1758). Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis (به Latin). Vol. Volume 1 (10th ed.). Holmiae (Stockholm): Laurentii Salvii. p. 159.
{{cite book}}
:|volume=
has extra text (help)نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link) - ↑ Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. p. 383. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, eds. (July 2021). "Pheasants, partridges, francolins". IOC World Bird List Version 11.2. International Ornithologists' Union. Retrieved 23 August 2021.
- ↑ Gray, George Robert (1840). A List of the Genera of Birds: with an Indication of the Typical Species of Each Genus. London: R. and J.E. Taylor. p. 62.
- ↑ Peters, James Lee, ed. (1934). Check-List of Birds of the World. Vol. Volume 2. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. p. 24.
{{cite book}}
:|volume=
has extra text (help)