شب بلورین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آتش زدن کنیسه‌ای در برلین
هولوکاست
یهودیان در صف انتخاب برای فرستاده‌شدن به آشویتس
مسئولین
سیاست‌های اولیه
سیاست نژادپرستانهٔ آلمان نازی
قرارداد هاوارا
قوانین نورنبرگ
به‌نژادی آلمان‌ها
عملیات تی۴
طرح ماداگاسکار
قربانیان
گتو‌ها
رنج‌ها
اردوگاه‌ها
مقاومت
پارتیزان‌های یهودی · بریخا
پسامدها
دادگاه نورنبرگ
نازی زدایی

بازماندگان
شه‌عریط هاپله‌تاح
فهرست‌ها
بازماندگان هولوکاست
قربانیان نازیسم
نجات‌دهنگان یهودیان
منابع
کتاب‌شناسی

فهرست کتاب‌ها درباره آلمان نازی

یادبود
روز‌های یادبود
یادبودها و موزه‌ها

شب بلورین، کریستال‌ناخت (به آلمانی: Kristallnacht) یا شب شیشه‌های شکسته شب نهم به دهم ماه نوامبر ۱۹۳۸ بود.[۱][۲] شب‌ که در آن به سرکردگی حزب نازی در آلمان، به بهانهٔ یهودی بودن عامل سو قصد به ارنست فم رات منشی سفارت آلمان در پاریس، به خانه‌ها، مغازه‌ها و کنیسه‌های یهودیان در لایپزیگ و دیگر شهرهای آلمان و اتریش حمله شد. این حمله‌ها به خرد شدن شیشه‌های ساختمان یا به آتش‌کشیده شدن آن‌ها همراه بود. با توجه به اینکه خیابان‌ها در روزهای بعد پر از خرده‌شیشه بود، این شب‌ها به شب‌های بلورین یا شب شیشه‌های شکسته معروف شدند. این اتفاق آغازی بر حملهٔ سازمان‌یافته به یهودیان بود[۳][۴]

خانه‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس یهودیان غارت شدند و مهاجمان با پتک ساختمان‌ها را تخریب کردند.[۵] شورشیان ۲۶۷ کنیسه را در سراسر آلمان، اتریش و سودتن‌لند تخریب کردند.[۶] بیش از ۷۰۰۰ کسب‌وکار یهودیان آسیب دید یا تخریب شد،[۷] و ۳۰,۰۰۰ مرد یهودی دستگیر و در اردوگاه‌های کار اجباری زندانی شدند.[۸]

تخمین‌های تلفات ناشی از این حملات متفاوت بوده است. گزارش‌های اولیه تخمین زدند که ۹۱ یهودی به قتل رسیده‌اند، در ۱۰ نوامبر ۱۹۳۸. تحلیل‌های مدرن از منابع علمی آلمانی رقم بسیار بالاتری را نشان می‌دهد؛ هنگامی که مرگ‌های ناشی از بدرفتاری پس از دستگیری و خودکشی‌های بعدی در نظر گرفته شود، تعداد کشته‌شدگان به صدها نفر می‌رسد، به طوری که ریچارد جی. ایوانز تخمین می‌زند که ۶۳۸ نفر بر اثر خودکشی جان باخته‌اند.[۹]

مورخان این شب را به عنوان مقدمه‌ای برای راه‌حل نهایی و قتل شش میلیون یهودی در طول هولوکاست می‌دانند.[۱۰]

پیش‌زمینه[ویرایش]

در تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۳۸، جوان ۱۷ سالهٔ یهودی به نام هرشل گرینشپان، منشی سوم سفارت آلمان در پاریس را به قتل رساند. دلیل این کار گرفتن انتقام برای انتقال پدر و مادر و ۱۵٬۰۰۰ یهودی دیگر به اردوگاه‌های کار اجباری آلمان نازی بود. این کار به نازی‌ها این بهانه را داد که سیاست نسل‌کشی هدفمند خود را پیش ببرند.[۳]

آزار و شکنجه های اولیه نازی ها[ویرایش]

در دهه ۱۹۲۰، بیشتر یهودیان آلمان به‌طور کامل در جامعه این کشور به‌عنوان شهروندان ادغام شده بودند. آن‌ها در ارتش و نیروی دریایی خدمت می‌کردند و در هر زمینه‌ای از تجارت، علم و فرهنگ آلمان مشارکت داشتند.[۱۱]

شرایط برای یهودیان آلمان پس از انتصاب آدولف هیتلر (رهبر اتریشی‌الاصل حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان) به‌عنوان صدراعظم آلمان در ۳۰ ژانویه ۱۹۳۳ و قانون تفویض اختیارات (که در ۲۳ مارس ۱۹۳۳ اجرا شد) که به هیتلر اجازه داد پس از آتش‌سوزی رایشس‌تاگ در ۲۷ فوریه ۱۹۳۳ قدرت را به دست بگیرد، شروع به بدتر شدن کرد.[۱۲]

از آغاز، رژیم هیتلر به سرعت به معرفی سیاست‌های یهودستیزی پرداخت. پروپاگاندای نازی‌ها ۵۰۰,۰۰۰ یهودی ساکن آلمان را که تنها ٪۰.۸۶ از کل جمعیت را تشکیل می‌دادند، بیگانه کرد و آن‌ها را به‌ عنوان دشمنی که مسئول شکست آلمان در جنگ جهانی اول و فاجعه‌های اقتصادی بعدی آن، مانند تورم شدید دهه ۱۹۲۰ و رکود بزرگ بعدی، معرفی کرد.[۱۳] از سال ۱۹۳۳، دولت آلمان مجموعه‌ای از قوانین یهودستیزی را تصویب کرد که حقوق یهودیان آلمان برای کسب درآمد، برخورداری از شهروندی کامل و دسترسی به آموزش را محدود می‌کرد، از جمله «قانون بازسازی خدمات مدنی حرفه‌ای» در ۷ آوریل ۱۹۳۳ که یهودیان را از کار در خدمات مدنی منع می‌کرد.[۱۴] قوانین نورنبرگ که در ۱۹۳۵ تصویب شدند یهودیان آلمانی را از شهروندی محروم کرد و ازدواج یهودیان با آلمانی‌های غیر یهودی را ممنوع کرد.

این قوانین منجر به طرد و بیگانگی یهودیان از زندگی اجتماعی و سیاسی آلمان شد.[۱۵] بسیاری به دنبال پناهندگی در خارج از کشور بودند؛ صدها هزار نفر مهاجرت کردند، اما همان‌طور که حییم وایزمن در سال ۱۹۳۶ نوشت:[۱۶]

«جهان به دو بخش تقسیم شده بود—آن مکان‌هایی که یهودیان نمی‌توانستند در آن زندگی کنند و آن‌هایی که نمی‌توانستند وارد شوند.»

— حییم وایزمن

کنفرانس بین‌المللی اویان در ۶ ژوئیه ۱۹۳۸ به مسئله مهاجرت یهودیان و مردم کولی به کشورهای دیگر پرداخت. تا زمان برگزاری کنفرانس، بیش از ۲۵۰,۰۰۰ یهودی از آلمان و اتریش که در مارس ۱۹۳۸ به آلمان ضمیمه شده بود، فرار کرده بودند؛ بیش از ۳۰۰,۰۰۰ یهودی آلمانی و اتریشی همچنان به دنبال پناهندگی و پناهگاه از ظلم بودند. با افزایش تعداد یهودیان و مردم کولی که می‌خواستند کشور را ترک کنند، محدودیت‌ها علیه آن‌ها افزایش یافت و بسیاری از کشورها قوانین پذیرش خود را سخت‌تر کردند.

تا سال ۱۹۳۸، آلمان «وارد مرحله جدیدی از فعالیت‌های ضدیهودی رادیکال شده بود».[۱۷] برخی از تاریخ‌نگاران معتقدند که دولت نازی در حال برنامه‌ریزی برای یک شورش خشونت‌آمیز علیه یهودیان بوده و منتظر یک تحریک مناسب بوده است؛ گواه هایی از این برنامه‌ریزی به سال ۱۹۳۷ بازمی‌گردد.[۱۸] در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۹۷، تاریخ‌نگار آلمانی هانس مومسن ادعا کرد که یکی از انگیزه‌های اصلی برای پوگروم تمایل گاولایترهای حزب نازی برای تصاحب اموال و کسب‌ وکارهای یهودیان بود.[۱۹]

رهبری صهیونیست در قیمومت بریتانیا بر فلسطین در فوریه ۱۹۳۸ نوشت که بر اساس «یک منبع خصوصی بسیار قابل اعتماد—که می‌توان آن را به بالاترین سطوح رهبری اس‌اس ردیابی کرد»، قصدی برای انجام یک پوگروم واقعی و دراماتیک در آلمان در مقیاس بزرگ در آینده نزدیک وجود دارد.[۲۰]

اخراج یهودیان لهستانی در آلمان[ویرایش]

در اوت ۱۹۳۸، مقامات آلمانی اعلام کردند که مجوزهای اقامت برای خارجی‌ها لغو شده و باید تمدید شوند. این شامل یهودیان آلمانی‌الاصل با تابعیت خارجی نیز می‌شد. لهستان اعلام کرد که حقوق شهروندی یهودیان لهستانی که حداقل پنج سال در خارج از کشور زندگی کرده‌اند را تا پایان اکتبر لغو خواهد کرد، که عملاً آن‌ها را بی‌تابعیت می‌کرد.[۲۱] در عملیات موسوم به «اخراج از زبنشین»، بیش از ۱۲,۰۰۰ یهودی لهستانی در ۲۸ اکتبر ۱۹۳۸ به دستور هیتلر از آلمان اخراج شدند. آن‌ها دستور داشتند که در یک شب خانه‌های خود را ترک کنند و تنها یک چمدان برای هر نفر برای حمل وسایل خود مجاز بود. وقتی یهودیان اخراج می‌شدند، اموال باقی‌مانده آن‌ها هم توسط مقامات نازی و هم توسط همسایگان به غارت رفت.

تبعید یهودیان نورنبرگ در ۲۸ اکتبر ۱۹۳۸

اخراج‌شدگان از خانه‌های خود به ایستگاه‌های راه‌آهن برده شدند و به قطارهایی به سمت مرز لهستان سوار شدند، جایی که نگهبانان مرزی لهستان آن‌ها را به آلمان بازگرداندند. این بن‌بست برای روزها در باران شدید ادامه داشت، با یهودیانی که بدون غذا یا پناهگاه بین مرزها راهپیمایی می‌کردند.[۲۲] چهار هزار نفر اجازه ورود به لهستان را یافتند، اما ۸,۰۰۰ نفر باقی‌مانده مجبور شدند در مرز بمانند. آن‌ها در شرایط سخت منتظر بودند تا اجازه ورود به لهستان را بگیرند. یک روزنامه بریتانیایی به خوانندگان خود گفت که صدها نفر «گزارش شده که بی‌پول و رها شده در روستاهای کوچک در امتداد مرز در نزدیکی جایی که توسط گشتاپو رانده شده و رها شده‌اند، دراز کشیده‌اند.»[۲۳]

شرایط در اردوگاه‌های پناهندگان «چنان بد بود که برخی واقعاً سعی کردند به آلمان بازگردند و تیراندازی شدند»، به یاد می‌آورد یک زن بریتانیایی که برای کمک به اخراج‌شدگان فرستاده شده بود.[۲۴]

شرح واقعه[ویرایش]

در جریان دو شب بعد از ۷ نوامبر، نازی‌ها با حمله به خانه‌ها و محل کار یهودیان اقدام به آتش زدن این مکان‌ها و شکستن شیشه‌های آن‌ها کردند. در جریان این وقایع ۳۰٬۰۰۰ یهودی در آلمان و اتریش دستگیر و به اردوگاه‌های کار اجباری تبعید شدند.[۳]

نتیجه[ویرایش]

شب‌های بلورین را می‌توان سرآغاز نقشهٔ نازی‌ها، برای دزدیدن اموال یهودیان و اخراج آن‌ها از محل زندگیشان در نظر گرفت. با وجود اینکه در آن زمان طرح راه‌حل نهایی بر زبان‌ها نبود، این عمل نازی‌ها جای شک و تردیدی بر سرنوشت یهودیان در صورت وقوع جنگ، باقی نگذاشت. یهودیان در حال حاضر این روز مهم را با برگزاری مراسم یادبود گرامی می‌دارند.[۳]

همزمانی جالب[ویرایش]

یادبود شب بلورین با فروپاشی دیوار برلین در ۱۹۸۹ هم‌زمان است. این هم‌زمانی توسط بسیاری یکی از سمبلیک‌ترین کش‌مکش‌های تاریخ معاصر آلمان است.[۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

مراجع[ویرایش]

  • Friedlander, Saul (1998). Nazi Germany and the Jews: Volume 1: The Years of Persecution 1933–1939. New York, NY: Perennial. pp 269-293.آنلاین
  • دیم، جیمز ام. کریستال‌ناخت: ترور نازی که هولوکاست را آغاز کرد (2012) برای مدارس متوسطه. آنلاین
  • جانتزن، کایل، و جاناتان دورانس. "برادران یهودی ما: واکنش‌های مسیحیان به کریستال‌ناخت در رسانه‌های جمعی کانادا." مجله مطالعات اکومنیکال 46.4 (2011): 537-548. آنلاین
  • مک‌کالو، کالین، و ناتان ویلسون، ویراستاران. خشونت، حافظه، و تاریخ: برداشت‌های غربی از کریستال‌ناخت (2014) آنلاین
  • مازنگا، ماریا. واکنش‌های مذهبی آمریکایی به کریستال‌ناخت (پالگریو مک‌میلان، 2009).
  • مارا، ویل. کریستال‌ناخت: آزار و اذیت نازی‌ها علیه یهودیان در اروپا (2009) برای مدارس متوسطه. آنلاین
  • ولچ، سوزان. "نظر آمریکایی‌ها نسبت به یهودیان در دوران نازی: نتایج نظرسنجی نمونه‌ای در دهه‌های 1930 و 1940." فصلنامه علوم اجتماعی 95.3 (2014): 615-635. آنلاین

منابع اولیه[ویرایش]

  • گرهاردت، اوتا و توماس کارلوف، ویراستاران. شب شیشه‌های شکسته: روایت‌های شاهدان عینی از کریستال‌ناخت (2012) آنلاین
  • لوویت، روت، ویراستار. پگروم نوامبر 1938: شهادت‌هایی از 'کریستال‌ناخت' (2015) آنلاین

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ «هولوکاست چیست و چرا میلیون‌ها نفر کشته شدند؟». BBC News فارسی. ۸ بهمن ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۲۸.
  2. ↑ "چرا و چگونه مردم عادی در سراسر اروپا، در کشتار همسایگان یهودی خود سهیم شدند؟". IranWire. 2022-01-26. Retrieved 2022-09-20.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ Holidays, Festivals, and Celebrations of the World Dictionary, s.v. "Kristallnacht (Crystal Night)," accessed October 11, 2012, http://www.credoreference.com/entry/hfcwd/kristallnacht_crystal_night
  4. ↑ Chambers Dictionary of World History, s.v. "Kristallnacht (9 to 10 Nov 1938)," accessed October 11, 2012, http://www.credoreference.com/entry/chambdictwh/kristallnacht_9_to_10_nov_1938
  5. ↑ (Gilbert 2006، صص. 13–14)
  6. ↑ "Kristallnacht" (به انگلیسی). United States Holocaust Memorial Museum. Archived from the original on 18 May 2018. Retrieved 2018-05-19.
  7. ↑ Berenbaum, Michael; Kramer; Arnold (2005). The World Must Know. United States Holocaust Memorial Museum. p. 49.
  8. ↑ Taylor, Alan (19 June 2011). "World War II: Before the War". The Atlantic. Archived from the original on 7 January 2015.
  9. ↑ "Kristallnacht: Damages and Death". Holocaust Denial On Trial. Emory University. 2018. Archived from the original on 22 January 2020. Retrieved 9 September 2019.
  10. ↑ Multiple (1998). "Kristallnacht". The Hutchinson Encyclopedia. Hutchinson Encyclopedias (18th ed.). London: Helicon. p. 1,199. ISBN 1-85833-951-0.
  11. ↑ Goldstein, Joseph (1995). Jewish History in Modern Times. Sussex Academic Press. pp. 43–44. شابک ‎۹۷۸−۱−۸۹۸۷۲۳−۰۶−۶.
  12. ↑ Trueman, Chris. "Nazi Germany – dictatorship". Archived from the original on 6 March 2008. Retrieved 12 March 2008.
  13. ↑ (Gilbert 2006، ص. 23)
  14. ↑ Cooper, R.M. (1992). Refugee Scholars: Conversations with Tess Simpson. Leeds. p. 31.
  15. ↑ "The Holocaust". Archived from the original on 1 February 2013. Retrieved 12 March 2008.
  16. ↑ Manchester Guardian, 23 May 1936, cited in A.J. Sherman, Island Refuge, Britain and the Refugees from the Third Reich, 1933–1939, (London, Elek Books Ltd, 1973), p. 112, also in The Evian Conference — Hitler's Green Light for Genocide بایگانی‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, by Annette Shaw
  17. ↑ Johnson, Eric. The Nazi Terror: Gestapo, Jews and Ordinary Germans. United States: Basic Books, 1999, p. 117.
  18. ↑ Friedländer, Saul. Nazi Germany and The Jews, volume 1: The Years of Persecution 1933–1939, London: Phoenix, 1997, p. 270
  19. ↑ Mommsen, Hans (12 December 1997). "Interview with Hans Mommsen" (PDF). Yad Vashem. Archived (PDF) from the original on 16 July 2012. Retrieved 6 February 2010.
  20. ↑ Georg Landauer to Martin Rosenbluth, 8 February 1938, cited in Friedländer, loc. cit.
  21. ↑ ""Polenaktion" und Pogrome 1938 – "Jetzt rast der Volkszorn. Laufen lassen"". Der Spiegel (به آلمانی). 29 October 2018. Archived from the original on 30 March 2019. Retrieved 9 November 2018.
  22. ↑ Corb, Noam (2020). ""From Tears Come Rivers, from Rivers Come Oceans, from Oceans -a Flood": The Polenaktion, 1938-1939". Yad Vashem Studies. 48: 21–69.
  23. ↑ "Expelled Jews' Dark Outlook". Newspaper article. London: The Times. 1 November 1938. Archived from the original on 23 May 2010. Retrieved 12 March 2008.
  24. ↑ "Recollections of Rosalind Herzfeld," Jewish Chronicle, 28 September 1979, p. 80; cited in Gilbert, The Holocaust—The Jewish Tragedy, London: William Collins Sons & Co. Ltd, 1986.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شب_بلورین&oldid=39637416»