سیستم اطلاعات سلامت ناحیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سیستم اطلاعات سلامت ناحیه (DHIS)
نوعانفورماتیک پزشکی
مجوزDHIS 1 (1.4): GPLالگو:سهDHIS 2: BSD
وبگاهwww.dhis2.org ویرایش این در ویکی‌داده

نرم افزار اطلاعاتی ناحیه سلامت (DHIS)، نرم افزاری متن باز و آزاد است که برای جمع آوری، مدیریت، تحلیل، گزارش‌دهی و تجمیع اطلاعات در حوزه‌ی سلامت مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.


اهداف[ویرایش]

هر چقدر اطلاعات سیاست گذاران نظام سلامت از وضعیت سلامت غنی تر و دقیق تر باشد تصمیمات آن ها هدفمندتر خواهد بود. از این رو ارتقا نظام های ثبت اطلاعات سلامت یک از راهکارهای مؤثر در زمینه بهبود روند تصمیم گیری های این حوزه است. از جانب دیگر دستیابی به یک نظام ثبت جامع و بدون نقص دارای ابعاد فراوان و جزئیات بسیاری است.

پروژه تحقیقاتی جهانی HISP که عنوان یکی از بزرگترین موفقیت های بین المللی دانشگاه اسلو در نظر گرفته شده است با توسعه نرم افزار متن باز DHIS2 گامی بزرگ در طراحی یک سیستم فناوری اطلاعات برای جمع آوری، اعتبارسنجی، تجزیه و تحلیل و ارائه داده ها برای فعالیت های مدیریت اطلاعات سلامت است برداشته است.

تحقیقات HISP و DHIS2[ویرایش]

DHIS2 توسط مرکز HISP در دانشگاه اسلو (UIO)، ذیل گروه انفورماتیک توسعه و نگهداری می‌شود. همچنین از زمانی که نرم‌افزار اصلی DHIS به‌ عنوان یک پروژه تحقیقاتی در زمینه تقویت سیستم اطلاعات سلامت در آفریقای جنوبی در دهه ۱۹۹۰ ایجاد شد، تحقیقات آکادمیک نقش کلیدی در جنبش HISP ایفا کرده‌است. دامنه تحقیقات این جنبش فراتر از نرم‌افزار DHIS2 است اما به اکوسیستم فنی - اجتماعی گسترده‌تر سیستم‌های اطلاعات سلامت از جمله مواد، افراد، شایستگی‌ها، مؤسسات و شیوه‌های آن‌ها نیز گسترش می‌یابد.

HISP همچنین یک جنبش جهانی برای تقویت سیستم‌های اطلاعات سلامت در کشورهای در حال توسعه است. HISP در UIO یکی از سازمان‌های پیشرو در این جنبش است و مشارکت‌ها شامل ظرفیت‌سازی و پشتیبانی در داخل کشور، تحقیق، برنامه دکترا و میزبانی تیم توسعه نرم‌افزار اصلی DHIS2 می‌باشد.

در داخل HISP سیستم‌های اطلاعات سلامت را با پیروی از یک رویکرد عمل‌گرا و مشارکتی طراحی، اجرا و حفظ می‌کنیم. هدف اصلی ما حمایت از مدیریت محلی ارائه مراقبت‌های بهداشتی و جریان‌های اطلاعاتی در مراکز درمانی منتخب، ولسوالی‌ها و استان‌ها و گسترش بیشتر آن در داخل و در کشورهای درحال‌توسعه است. حائز اهمیت است که نرم‌افزار خود DHIS2 را به‌عنوان کالای عمومی دیجیتال در ابعاد جهانی ارائه می‌کنیم.[۱]

نسخه‌ها[ویرایش]

چند نسخه

  • DHIS 1.4
  • DHIS 2
  • DHIS 1.3

اقدام‌پژوهی مشارکتی[ویرایش]

DHIS2 محصول یک پروژه اقدام‌پژوهی مشارکتی طولی ۲۰ ساله است، که ریشه در سنت اسکاندیناوی دموکراسی محل کار و فعالیت ضد آپارتاید آفریقای جنوبی دارد. اقدام‌پژوهی شامل فعالیت‌های مشترکی است که بین کاربران و محققان به همراه توسعه‌دهندگان و سایر ذی‌نفعان انجام می‌شود، تا طراحی سیستم، توسعه، تقویت ظرفیت، آزمایش سیستم و موارد دیگر را امکان‌پذیر سازد،و تحقیقات را با عمل با هدف تولید دانش علمی جدید همراه با دانش عملی مرتبط، مرتبط کند. برای طراحی، توسعه و استفاده از سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تحقیق اقدام مشارکتی به تیم‌های تقویت ظرفیت HISP UIO و پلتفرم نرم‌افزار اطلاع می‌دهد، و بنابراین مستقیماً بر توسعه و پیشرفت گسترده‌تر DHIS2 تأثیر می‌گذارد. عملکرد جدید در برنامه‌های کاربردی در مقیاس کوچک روی زمین آزمایش می‌شود و در صورت موفقیت‌آمیز شدن، جذب، پیاده‌سازی و در سراسر پلتفرم جهانی عمومی، به اشتراک گذاشته می‌شود. به موازات آن، این تجربیات مهم پیاده‌سازی در متون علمی ثبت شده، و در رویدادهای حرفه‌ای مانند آکادمی‌های DHIS2 به اشتراک گذاشته شده است.

در UIO، فعالیت‌های DHIS2 یک «آزمایشگاه زنده» است که در آن تحقیق، نوآوری و توسعه نرم‌افزار، به‌طور یکپارچه هم سو هستند. همکاری در سراسر و درون شبکه گسترده‌تر HISP، کاوش می‌شد.همان‌طور موردهای جدیدی استفاده شد (به عنوان مثال نظارت بر بیماری یا برنامه‌های کاربردی در بخش آموزش) و آزمایش با قابلیت‌ها و فناوری‌های جدید (به‌عنوان‌مثال ابر و تلفن‌های هوشمند) باعث تکامل و انتشار مداوم DHIS2 می‌شود.

نسخه‌های سری اول DHIS[ویرایش]

نسخه‌های سری اول DHIS به سال ۱۹۹۶ بر می‌گردد که در آن از بانک اطلاعاتی اکسس مایکروسافت به همراه ویژوال بیسیک برای منطق و رابط برنامه و اکسل برای گزارش‌ها استفاده شد.

نسخه های سری دوم DHIS[ویرایش]

DHIS نسخه 2 (از سال 2004) ادامه DHIS نسخه 1 است که با استفاده از چارچوب ها و ابزارهای منبع باز جاوا مانند Spring Framework، Hibernate، Struts2، Maven و JUnit توسعه یافته و به عنوان یک برنامه کاربردی وب در دسترس است. آخرین نسخه منتشر شده از DHIS 2 تحت ورژن بندی 2.39 (از اکتبر 2022) عرضه شده است.

ويژگی های DHIS2[ویرایش]

مدیریت داده ها و تجزیه و تحلیل[ویرایش]

سیستم DHIS2 یک مجموعه مدیریت و تجمیع داده بر اساس ساختار متادیتا را ارئه نموده است. تمامی امکانات مدیریتی این مجموعه از طریق یک رابط کاربری پیکربندی شده و در دسترس قرار دارد. از طریق این رابط کاربری میتوان عناصر مربوط به داده ها، فرم های ورود داده، قواعد کنترل کیفیت، تعاریف شاخص ها و نحوه گزارش گیری را مشخص نمود. بدین ترتیب یک مجموعه کامل مدیریت داده در یک بستر واحد در اختیار کاربر قرار می گیرد.

سامانه اطلاعات جغرافیایی[ویرایش]

DHIS2 دارای ویژگی های GIS مبتنی بر وب است که به کاربر امکان میدهد تا نقشه های موضوعی مناطق و نقاط را مشاهده کند. همچنین امکان اضافه نمودن لایه های مختلف به نقشه های مورد نظر وجود دارد. به عنوان نمونه میتوان لایه های محل های درمانی و شیوع بیماری ها را بر روی یک نقشه مشاهده و از روی آن به استنتاج لازم رسید. این سیستم از نقشه گوگل به عنوان مبنا استفاده میکند.

نمودارها[ویرایش]

این نرم افزار از تمامی فرمت های استاندار نمودار ها مانند میله ای ، دایره ای ، روند زمانی و پراکندگی پشتیبانی می کند. علاوه بر این با وجود امکان شخصی سازی و ایجاد فیلتر بر روی نمودارها میتواند گراف های مد نظر خود را بوسیله استاندارهای پایه موجود ایجاد کند.

یکی دیگر از نقاط قوت DHIS2 در بحث مصورسازی داده ها امکان توسعه برنامه R در چارچوب عرضه شده در این مجموعه است.

جداول محوری[ویرایش]

سیستم DHIS2 همچنین دارای یک جدول محوری است که این امکان را برای مخاطب فراهم می آورد تا با فراخوانی متغیرها بر روی ستون ها و سطرهای جداول تمام ابعاد داده را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.

این نرم افزار ویژگی استخراج نتایج جداول را در نسخه استاندارد خود فراهم آورده است. بدین ترتیب کاربران می توانند نتایج بررسی های خود را به صورت فرمت رایج که توسط اکثر نرم افزارهای اداری مانند مایکروسافت اکسل پشتیبانی می شود، ذخیره نمایند. [نیازمند منبع]

منابع[ویرایش]

  1. «Home». DHIS2 (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.