کاروانسرای سنگی انجیره
| کاروانسرای سنگی انجیره | |
|---|---|
 | |
| نام | کاروانسرای سنگی انجیره |
| کشور | ایران |
| استان | استان یزد |
| شهرستان | شهرستان اردکان |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | کاروانسرا، سرای |
| دیرینگی | دوره ایلخانی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره ایلخانی |
| مالک اثر | محمدرضا شاهچراغی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۲۴۴۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۹ مهر ۱۳۷۸ |
  کاروانسرای سنگی انجیره | |
| میراث جهانی یونسکو | |
|---|---|
| مکان | آسیا و اقیانوسیه، ایران |
| معیار ثبت | فرهنگی: (ii), (iii) |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۶۸ |
| تاریخ ثبت | ۲۰۲۳ (طی نشست ۴۵) |
کاروانسرای سنگی انجیره مربوط به دوره ایلخانی - دوره ایلخانی است و در در بیابان انجیره در شهرستان اردکان استان یزد، مجاور راه قدیمی یزد، ساغند و طبس و به فاصله تقریبی ۵۰۰ متر از کاروانسرای آجری انجیره قرار گرفته‌است. این اثر، قدیمی‌ترین کاروانسرای ثبتی استان یزد است که قدمت آن مربوط به دوره ایلخانی است.[۱] کاروانسرای سنگی انجیره در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۴۴۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲]
ویژگی‌ها[ویرایش]
کاروانسرای سنگی انجیره که در ساخت آن از سنگ و در بعضی قسمت‌های آن ازجمله پوشش هشتی ورودی از آجر استفاده شده، دارای پلان هشت‌ضلعی نامنظم است. مصالح به کار رفته در بنا اکثراً سنگ و در بعضی قسمت‌ها از جمله پوشش هشتی ورودی از آجر است. طراحی کاروانسرا در مقیاس با کاروانسراهای دیگر متفاوت و فضای داخلی به گونه‌ای دیگر مورد استفاده بوده‌است. اصطبل‌های کاروانسرا که در دو طرف آن قرارگرفته است هر کدام دارای دو ورودی است، یکی از ورودی‌ها به حیاط کاروانسرا و دیگری به هشتی ورودی راه دارد. در تمام اتاق‌ها فرورفتگی دو لابی شکل تاقچه و شومینه‌های قدیمی ایجاد شده‌است.[۳]
کاروانسرای سنگی انجیره به شدت آسیب دیده‌است و با توجه به دور افتادن از مسیر جاده اصلی شدیداً در شرف انهدام است. به‌گونه‌ای که درصد کمی از سقف‌ها در قسمت ورودی برجا مانده‌است.[۴]
ثبت در فهرست میراث جهانی[ویرایش]
در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، کاروانسرای سنگی انجیره به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.[۵][۶]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «کاروانسراهای جهانی یزد، مهمان‌خانه‌های باشکوه تاریخی». خبرگزاری میراث آریا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «کاروانسراهای جهانی یزد، مهمان‌خانه‌های باشکوه تاریخی». خبرگزاری میراث آریا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «4 کاروانسرای تاریخی اردکان ثبت جهانی شد». خبرگزاری فارس. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «یونسکو کاروانسراهای ایران را به فهرست میراث جهانی اضافه کرد». رادیو فردا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ «ویدیو/ «کاروانسراهای ایرانی» رای آوردند، «دیزمار» رد شد». ایسنا. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
|  | |
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |