پویانمایی در ایران

پویانمایی ایران از اواخر دههٔ پنجاه میلادی وارد عرصه شد. نخستین تلاش‌ها برای ساخت پویانمایی در ایران توسط اشخاصی مانند اسفندیار احمدیه، جعفر تجارتچی، پرویز اصانلو، نصرت‌الله کریمی، پطروس پالیان و اسدالله کفافی در بین سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ خورشیدی و در ادارهٔ کل فرهنگ و هنرهای زیبای تهران صورت گرفت. نخستین فیلم کوتاه پویانمایی نیز توسط اسفندیار احمدیه باعنوان ملانصرالدین در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی)، با امکانات بسیار محدودی ساخته شد.

در حال حاضر بزرگ‌ترین سفارش دهنده انیمیشن در ایران مرکز پویانمایی صبا (وابسته به صدا و سیما) است که سالانه هزاران دقیقه انیمیشن از تهیه‌کنندگان خریداری می‌کند. سینمای انیمیشن ایران پدیده‌ای نوظهور محسوب می‌شود که تا کنون شاهد اکران چند فیلم بلند از جمله خورشید مصر (دوبعدی) به کارگردانی بهروز یغمائیان، هفت رنگ (سه بعدی) به کارگردانی مازیار محمدی نژاد، ۹:۲۰ در بوشهر به کارگردانی محمدامین همدانی و تهیه‌کنندگی حامد جعفری^[۱] (سه بعدی)، قلب سیمرغ به کارگردانی وحید نصیریان (سه بعدی)، سرزمین خواب به کارگردانی علی لطفی (سه بعدی) و افسانه گل نور به کارگردانی علی نوری اسکویی (سه بعدی) و (امین و اکوان) به کارگردانی زحل رضوی(دوبعدی) بوده‌است. همچنین ایران موفقیت‌های بسیار زیادی را در زمینه فیلم‌های کوتاه انیمیشن در جشنوارهای بین‌المللی کسب نموده‌است که از میان آثار کوتاه ایرانی راه یافته به جشنواره بین‌المللی، می‌توان به تونل، «نگه دار پیاده میشم» و عروسک گمشده از معین صمدی، رنگ عشق به کارگردانی علی نوری اسکویی و پوتین (پویانمایی) به کارگردانی سید محسن پورمحسنی شکیب به عنوان اولین انیمیشن تولید ایران که موفق به نامزدی در بخش دانشجویی آکادمی اسکار شد^[۲] ^[۳]، اشاره کرد.

سریال‌های انیمیشنی یکی دیگر از فعالیت‌هایست که در زمینه پویانمایی در ایران انجام می‌شود که از محبوبیترین این مجموعه‌های تلویزیونی می‌توان به آثار مثل نامه، کلیله و دوستان، پهلوانان، فرزندان آفتاب، شکرستان، نبرد خلیج فارس ۲، وقتی بابا کوچک بود، دشت تمشک، کلاغ‌ها و خداوند لک لک‌ها را دوست دارد و ببعی (انیمیشن) و بچه‌های ساختمان گل‌ها اشاره نمود.

از دیگر فعالیت های پویانمایی ایران، می توان به حوزه ی تله فیلم های انیمیشن اشاره کرد که معرف بخشی دیگر از توانایی های فعالان پویانمایی ایران است؛ از جمله تله فیلم های «آقای مهربان» و «افسانه شهر قالی».