ممیوند
ممیوند یکی از پنج باب از شاخه چهارلنگ در ایل بختیاری است، که در گویشِ بختیاری میوند خوانده می‌شود.[۱] باب ممیوند از ۶ طایفه تشکیل می‌شود.
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
|---|---|
| کشور ایران استان های: خوزستان،چهارمحال و بختیاری،اصفهان،لرستان،ایلام،سرزمین بختیاری | |
| زبان‌ها | |
| لری بختیاری،لری مینجایی | |
| دین | |
| شیعه | |
طوایف[ویرایش]
پیشینه[ویرایش]
ایل ممیوند در زمان نادرشاه به رهبری علیمرادخان بختیاری بر ضد نادر قیام کردند. که در آخرین نبرد توسط سپاهی که شخص نادر هدایت می‌کرد شکست خورده و کشته شدند. بعد از علیمراد خان، بخشی از ایل ممیوند دستگیر و تبعید شدند. گروهی مجبور شدند داوطلب عضویت در ارتش نادرشاه شوند و جمعیتی نیز در فصل زمستان در منطقه کوهستانی بدون هیچ سرپناهی در سرما رها شدند اما بخش عمده ایل به دستور علیمراد خان به مناطق دور دست متواری شده بودند و نادرشاه نتوانست به آنها دسترسی داشته باشد. ایل ممیوند شامل ۵ شاخه اصلی پولادوند، بساک، حاجیوند، عبدالوند ،عیسوند و سالاروند است، که به گویش بختیاری سخن می‌گویند. ممیوندهایی که ساکن دهلران، آبدانان و زرین‌آباد از توابع استان ایلام می‌باشد، که این شاخه ایل ممیوند شامل طوایف گل گلی، قطب الدین، گوران، مموس و بسیاری طوایف دیگر می‌باشد که زبان همگی آنها لری فیلی می‌باشد.
زیستگاه[ویرایش]
- استان اصفهان: در شهرستان‌های چادگان، فریدون‌شهر و فریدن
- استان خوزستان: در شهرستان‌های دزفول، گتوند، شوشتر، مسجدسلیمان، لالی و اندیمشک
بُساک[ویرایش]
بساک به ۲۴ تیره تقسیم می‌شود:
- تشمال
- جلیل وند
- جمشیدوند
- آلیگر
- ملک‌محمودی
- میرزاوند
- شهریسوند
- میرنظامی
- خانه‌صلاتین
- آدینه‌وند
- علی مرادی
- ملکی
- صوفی
- گرگیوند
- اتابک
- محبی
- میرنعمتی
- کریوند
- شیخمیر
- محمد باقری
- کردی
- علی یتیم
- تودویی
- خان
- پوری
- سارزن
- قیاسوند
فولادوند[ویرایش]
فولادوند به ۵ تیره تقسیم می‌شود:
عبدالوند[ویرایش]
طایفه عبدالوند به چند تیره تقسیم می‌شود:
- زرین چغای
- بِیروِن
- کوشاری
- ماهرویی
- ده قاضی
- تُونی
- دُورِش
- چکان و شیخی
- خواجه
- بیرالوند
- دهقانی
- قیطاسی
- طاهری
حاجیوند[ویرایش]
حاجیوند به ۱۱ تیره تقسیم می‌شود:
- آ آ
- غالبی
- الیاسی
- خسروی
- کائد
- هیل‌هیل
- قاسمعلی
- شیخ سوخته‌زار
- گرپی
- تاسمالی
- تات‌خیری
عیسوند[ویرایش]
عیسوند به ۱۸ تیره تقسیم می‌شود:
- ۱. شاهون
- ۲. بابا
- ۳. خان
- ۴. محمدقلی‌وند
- ۵. طهماس وند
- ۶. دعاوی
- ۷. علی رضاوند
- ۸. ورگی
- ۹. کـُیروی
- ۱۰. جافر وند
- ۱۱. اداوی
- ۱۲. گیلاوند
- ۱۳. گمار
- ۱۴. گورویی
- ۱۵. هیوند
- ۱۶. شاودی وند
- ۱۷. مرادوند
- ۱۸. دهدار
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- سردار اسعد بختیاری. تاریخ بختیاری
- شِهنی، داروش. نگرشی بر ایل بختیاری و طایفه شِهنی. اهواز: انتشارات معتبر، ۱۳۸۵
- مهرزادقنبری سردار اکبری خرادآذر. سرگذشت ایل چهارلنگ