شهرستان کهگیلویه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان کهگیلویه
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانکهگیلویه و بویراحمد
مرکز شهرستاندهدشت
سایر شهرهاسوق، دیشموک، قلعه رئیسی
بخش‌هامرکزی، دیشموک، چاروسا، سوق
سال تأسیس۱۳۳۷ خورشیدی
اداره
فرماندارسید عبدالعزیز موسوی
حوزهٔ انتخابیهکهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده
مردم
جمعیت۱۳۱٬۳۵۱ نفر (۱۳۹۵)
تراکم جمعیت۴۷ نفر بر کیلومتر مربع
مذهبشیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت۲٬۸۰۵ کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن074

شهرستان کُهگیلویه، یکی از شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد ایران است. مرکز این شهرستان، شهر دهدشت است.

این شهرستان در تاریخ ۲۳ دی ۱۳۳۷ از شهرستان بهبهان جدا شد و مستقل گردید.[۱]

پیشینه نام[ویرایش]

در طبیعت این شهرستان کوه‌هایی وجود دارند که موازی یکدیگر بوده و موسوم یه «کیلویه» می‌باشند. در خصوص علت نامیدن این منطقه به چنین نامی، چند روایت وجود دارد:[۲]

  • درخت گیالک (زالزالک) در این نقاط بیشتر از سایر نقاط ایران می‌روید. پس از افزودن «یه» به انتهای گیالک، به مرور زمان به این نام موسوم شده‌است.
  • کهگیلویه از سه کلمه «کوه»، «گیل» و «اویه» ترکیب یافته‌است. از آن جا که کلمه «او» پسوند مالکیت است، بنابراین معنای این نام «منطقه کوهستانی گیل» است.

روایت دیگر این است که گیلویه یکی از بهترین شاهان بلاد شاپور (بویر و احمد از زیردستان ایشان بودند) بلاد شاپور را به‌آبادی رساند و مردم کوهی را به نام او زدند که شد کوه گیلویه که بعدها به نام کهگیلویه شناخته شد.

موقعیت جغرافیایی[ویرایش]

شهرستان کهگیلویه از شمال با شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری، از شمال شرقی با شهرستان مارگون، از شمال غربی با شهرستان‌های دزپارت و باغملک استان خوزستان، از غرب با شهرستان‌های لنده و بهمئی، از شرق با شهرستان بویراحمد، از جنوب شرقی با شهرستان چرام، از جنوب با شهرستان گچساران و از جنوب غربی با شهرستان بهبهان استان خوزستان همسایه است.

مردم‌شناسی[ویرایش]

مردم شهرستان کهگیلویه از اقوام لر هستند و به زبان لری سخن می‌گویند؛ همچنین پیرو دین اسلام و مذهب شیعه دوازده‌امامی هستند.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

شهرستان کهگیلویه دارای ۴ بخش، ۱۰ دهستان و ۴ شهر به شرح زیر است:

شهرستان کهگیلویه[ویرایش]

بخش مرکز بخش جمعیت بخش ۱۳۹۵ نام دهستان مرکز دهستان جمعیت دهستان ۱۳۹۵ شهر جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی دهدشت ۸۲٬۱۶۸ نفر دهدشت شرقی ضرغام‌آباد ۱۲٬۲۲۷ نفر دهدشت ۵۷٬۰۳۶ نفر
دهدشت غربی سرمور ۸٬۸۲۶ نفر
دشمن‌زیاری قلعه دختر ۴٬۰۲۹ نفر
دیشموک دیشموک ۲۰٬۷۴۶ نفر بهمئی سرحدی شرقی دیشموک ۷٬۹۰۴ نفر دیشموک ۵٬۷۹۱ نفر
بهمئی سرحدی غربی اسفندان ۶٬۶۵۰ نفر
آجم پاتاوه آجم ۴۰۱ نفر
چاروسا قلعه رئیسی ۱۶٬۵۵۳ نفر طیبی سرحدی غربی قلعه رئیسی ۷٬۴۴۹ نفر قلعه رئیسی ۳٬۲۶۹ نفر
طیبی سرحدی شرقی جاورده ۵٬۸۳۵ نفر
سوق سوق ۱۱٬۶۵۵ نفر راک راک ۴٬۳۶۶ نفر سوق ۶٬۴۳۸ نفر
طیبی گرمسیری جنوبی سوق ۸۵۱ نفر

جمعیت[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان کهگیلویه برابر با ۱۳۱٬۳۵۱ نفر بوده‌است.[۳]

منابع[ویرایش]

  1. سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران (۲۰۲۳-۰۹-۱۹). «انتزاع بخش کهگلویه از شهرستان بهبهان و تبدیل شدن آن به یک شهرستان مصوب ۱۳۳۷/۱۰/۲۳». Qavanin.ir.
  2. مهرالزمان نوبان (۱۳۷۶نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان، تهران: انتشارات ما، ص. ۴۱۴، شابک ۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴ پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)
  3. «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۱.