ایل شوهان

صفحه حفاظت‌شده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ایل شوهان از ایلات لرتبار ساکن استان ایلام است.[۱][۲] محل اصلی این ایل دهستان شوهان در جنوب بخش مرکزی شهرستان ملکشاهی است و مسیر حرکت عشایر آن از مسیرهای میدان زیتون، چالاب، و چنگوله تا نزدیکی‌ها مرزهای عراق حرکت می‌کنند و در موسم پنجه به ارتفاعات کبیرکوه بازمی‌گردند. بر این اساس نواحی مرزی مهران و دهلران گرمسیر، و آبادی‌های شوهان مناطق سردسیر ایل شوهان محسوب می‌شوند.[۳]

گویش

برخی گویش ایل شوهان را از کردی (کردی شوهانی)[۴][۵][۶][۷][۸]و برخی از زبان لری می‌دانند[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] [۱۴]طوایفی از شوهان که در خراسان شمالی و تکاب و اسلام‌آباد غرب و در کردستان عراق و ترکیه ساکنند به زبان کردی کرمانجی تکلم می‌کنند.[۱۵]

تبار

لایارد از ایل شوهان به عنوان لرهای پشتکوه یاد کرده است.[۱۶] برخی ایل شوهان را از طایفه چهارلنگ بختیاری دانسته که با ایل کاید خورده برادر هستند[۱۷] سکندر امان‌اللهی و جواد صفی نژاد شوهان ها را از قوم لر می دانند که زبان آن ها لری شوهانی است.[۱۸][۱۹] فلک در ایل شوهان بزرگترین قوم عشیره‌ای در میان این ایل بزرگ می‌باشد. فلک در ایل شوهان یکی از ایلات با سابقه استان ایلام در میان جمعیت مردمی می‌باشد. فلک دارای دو تیره حسنه و کزار و هم نژاد با طایفه قیطول که خانواده قیطاسی توشمالان ایل شوهان هستند. [۲۰] در حال حاضر حشمت قیطاسی نوه حاج یعقوب قیطاسی رئیس سابق ایل شوهان بزرگ ایل شوهان است که مدتی عضو شورای شهر ایلام نیز بود.[۲۱]

منابع

  1. رفعتی، رستم (۱۳۸۶). انساب شهری و عشایری ایلام. ایلام: انتشارات برگ آذین. ص. صفحه ۵۶-۸۰، ۳۷۵-۳۸۰. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  2. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لربزرگ و لرکوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱
  3. طلایی، حسن (۱۳۹۳). قوم باستانشناسی کوچنشینی و ایل راه‌های زاگرس مرکزی (PDF). جامعه‌شناسی تاریخی. ص. ۱۷۷. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹.
  4. Ismaïl Kamandâr, Fattah (۲۰۰۰Les dialectes Kurdes méridionaux، Acta Iranica، ص. ۲۲-۴۰، شابک ۹۰۴۲۹۰۹۱۸۸
  5. افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
  6. نگاهی به ایلام، ایرج افشار سیستانی، تهران:نشرهنر، بهار۱۳۶۶
  7. اطلس مردم شوهان کرم زاده ص۲۶۲
  8. تاریخ و فرهنگ کهن سرزمین: بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام، کرم علیرضایی، مهرانشهر، سال ۱۳۸۰، ص۲۳۴
  9. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لربزرگ و لرکوچک. آتیه، تهران: 1381
  10. امان‌الهی بهاروند، سکندر. قوم لر. آگه، تهران:1393
  11. «Redirecting...». iraninform.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۲۰.
  12. تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶.
  13. خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۹.
  14. Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2015-11-02). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies. 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862.
  15. افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
  16. خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۵.
  17. تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶.
  18. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لربزرگ و لرکوچک. آتیه، تهران: 1381
  19. امان‌الهی بهاروند، سکندر. قوم لر. آگه، تهران:1393
  20. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لر بزرگ و لر کوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱
  21. www.irna.ir https://www.irna.ir/news/5744501/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۳. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)