الفهرست (شیخ طوسی)
| اصل‌های اولیه | |
|---|---|
| اختیار معرفة الرجال (کشی)* فهرست اسماء مصنفی الشیعه (نجاشی)* رجال/ابواب (شیخ طوسی)* فهرست (شیخ طوسی)* رجال (ابن غضائری)* طبقات الرجال (برقی)* مشیخهٔ تهذیب (شیخ طوسی) مشیخهٔ فقیه (شیخ صدوق) رساله (ابوغالب زراری) | |
| اصل‌های ثانویه | |
| رجال (ابن داوود)* خلاصة الاقوال (علامه حلی)* فهرست (شیخ منتجب الدین) معالم العلماء (ابن شهرآشوب) | |
| جامع‌های رجالی | |
| مجمع الرجال (عنایت‌الله قهپایی) منهج المقال (رجال کبیر) (استرآبادی) نقد الرجال (تفرشی) جامع الرواة (اردبیلی) تنقیح المقال (ممقانی) قاموس الرجال (شوشتری) طبقات اعلام الشیعه (آقابزرگ تهرانی) معجم رجال الحدیث (آیت‌الله خویی) تهذیب المقال (موحد ابطحی) | |
| *: نه کتاب | |
الفهرست نوشته شیخ طوسی، از بزرگان شیعه در قرن پنجم هجری. این کتاب به بیان اسامی مصنفین شیعه و کتابهایی که در عالم تشیع نوشته شده و سند شیخ طوسی به آنها می‌باشد.
ویژگی‌ها[ویرایش]
این کتاب در ردیف مهمترین منابع برای شناخت اعتبار راویان شیعه و از عمده‌ترین منابع است. هدف اصلی از تألیف کتاب معرفی مؤلفین شیعه و کتب آنها است، بنابراین راویانی که کتابی ننوشته‌اند نامشان در این کتاب نیامده‌است. در عین حال، در این کتاب بعضی از مؤلفین شیعه ذکر نشده‌اند (مانند آنها که شیخ طریقی به آنها ندارد).
شیخ، فهرست کتب اصحاب امامیه را نوشته‌است، بنابراین صِرف آمدن نام یک نفر در این کتاب، دلیل بر شیعه بودن اوست مگر آنجا که تصریح به خلاف شده باشد.
ترتیب[ویرایش]
کتاب «الفهرست» دارای ترتیب و نظم امروزی نبوده و برای دسترسی هر چه آسانتر به مطالب آن عده‌ای آن را مرتب نموده‌اند از جمله:
- توسط شیخ علی بن عبد الله مقشاعی
- بوسیله مولی عنایة الله قهپایی
- در سال ۱۰۰۵ هجری به ترتیب الفبایی کامل در آمده که به نظر می‌رسد چاپ حاضر نیز بر اساس این ترتیب است.