اسماعیل میرزا معزالدوله
اسماعیل میرزا (درگذشته ۱۳۱۷ هجری قمری) شاهزاده قاجار، پسر اول بهرام میرزا معزالدوله و نوه عباس میرزا بود.
مادرش دختر محمدحسن خان سردار ایروانی بود.[۱] زمانی که بهرام میرزا از طرف ناصرالدین شاه به حکومت آذربایجان منصوب شد، اسماعیل میرزا را به حکومت خوی فرستاد. اسماعیل میرزا پس از یکسال به تهران بازگشت و چندی بعد از جانب ناصرالدین شاه حکومت گلپایگان، کمره و خوانسار یافت و تا سه سال بعد در این منصب برقرار بود. در آن زمان کمره و خوانسار تابع گلپایگان بودند و گلپایگان مرکز حکومت بود. او در طول این مدت اشرار آن نواحی را سرکوب و دستگیر کرد و به سبب این خدمت از جانب شاه به دریافت نشان و حمایل سرتیپی مفتخر شد. در سال ۱۲۷۸ هجری قمری به حکومت کاشان رسید، ولی پس از یک سال با آغاز صدارت میرزا حسین خان سپهسالار عزل شد و امین‌الدوله به جای او به کاشان رفت. در طول دوران صدارت سپهسالار شغلی به اسماعیل میرزا رجوع نشد. اما با عزل سپهسالار و اعزام وی به خراسان، باردیگر حکومت کاشان یافت و این بار سه سال در این منصب برقرار بود. در سال ۱۲۸۵ هجری قمری بهرام میرزا به حکومت لرستان و خوزستان رسید. او ابتدا اسماعیل میرزا را نایب‌الحکومه خوزستان کرد و به وی امر نمود به سمت آن منطقه حرکت کند، اما زمانی که اسماعیل میرزا به بروجرد رسید، رای خود را تغییر داد و وی را به ماندن در بروجرد و حکومت بر لرستان امر کرد و خود به خوزستان رفت. در سال ۱۲۸۸ هجری قمری بهرام میرزا به تهران خوانده شد و مجدالدوله به جای او منصوب گشت و حکومت کاشان برای بار سوم به اسماعیل میرزا سپرده شد.
اسماعیل میرزا پس از چندبار انتصاب به حکومت کاشان از شغل دولتی کناره گرفت. دلیل او برای این کار اجتناب از پرداخت پیشکشهایی بود که دربار از حکام می‌گرفت و آنان نیز به ناچار آن مبلغ را به رعایا تحمیل می‌کردند. در نظر وی این عمل ظلم به رعیت بود.[۲]
پس درگذشت بهرام میرزا در ۱۲۹۹ هـ.ق لقب معزالدوله به اسماعیل میرزا منتقل شد. مشغولیت عمده وی در باقی عمر، باغبانی و رسیدگی به باغ منحصر به فردی بود که در تهران ساخته بود و انوع گل‌های ایرانی و اروپایی را در آن پرورش می‌داد.[۲]
اسماعیل میرزا معزالدوله در ۱ جمادالاول ۱۳۱۷ در تهران درگذشت، در حالی که از خود فرزندی به جا نگذاشته بود.[۲] او مدتی پیش از مرگ به بنای مسجدی همت گماشت که بعد از وی توسط همسرش حاجیه فرخ لقا خانم پایان یافت و اکنون به نام مسجد معزالدوله معروف است.[۳]
دودمان[ویرایش]
| دودمان اسماعیل میرزا معزالدوله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع[ویرایش]
- ↑ Muʻizzi family genealogy written by ʻAbd al-Baqi Mirza Muʻizzi (Muʻazid al-Dawlah)
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ افضل‌الملک، غلامحسین. افضل التواریخ. تهران: نشر تاریخ ایران، ۱۳۶۱. ۴۳۵-۴۳۶.
- ↑ «مسجد معزالدوله». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۲.