احمد رشدی
احمد رشدی موستاری ملقب به «مخاف» (۱۰۴۷ هـ.ق. برابر با ۱۶۳۷م در موستار—۱۱۱۱ هـ.ق. برابر با ۱۶۱۹ م در استانبول) شاعر متولد بوسنی و هرزگوین بود. در سال ۱۰۵۵ هـ.ق. (برابر با ۱۶۴۵ م) با عجمی اوغلان به استانبول رفت و در گالاتاسرای استقرار یافت. مدت مدیدی پیش از آمدن رشدی به استانبول، بوسنیایی‌ها مناصب مهمی در حکومت عثمانی داشته‌اند ولی با روی کار آمدن خانواده کوپریلی، آلبانیایی‌ها جای آنان را گرفتند و از ورود بوسنیایی‌ها و هرزگووینی‌ها به دربار عثمانی جلوگیری کردند. پس رشدی هم در این اوضاع نتوانست پیشرفت کند و بعد از مدتی به دیار بکر نزد عموی خود که در آنجا به سمت فرمانده این منطقه منصوب شده‌بود رفت. بعد مدتی به معلمی پرداخت و نیز مسافرتی به مصر کرد. دیوان کامل ترکی دارد ولی اشعار فارسی نیز سروده‌است و در فارسی بیشتر غزل گفته‌است و اوج قدرت شاعری خود را در غزل‌سرایی نشان داده‌است.[۱] در شعرهایش اغراق و طبع شاعری هزرگووینی دیده می‌شود. غزل‌های فارسی او عاشقانه و پر از نکات شیرین هستند. مالیچ دربارهٔ او می‌گوید «در اشعار [رشدی] طراوات بهار شنیده می‌شود.»[۲] به غیر از سرودن اشعار، رشدی در تاریخ هم تبحر فراوان داشته‌است. شیخی و صفائی و سلیم تذکره‌هایشان از رشدی به طور مفصل سخن گفته‌اند. رشدی در سال ۱۱۱۱ هـ.ق. (برابر ۱۶۱۹ م) در استانبول وفات یافت و در مزاری که در زمان زندگی خود و به سفارش خود او درست شده بود به خاک سپرده شده‌است.[۳]
پانویس[ویرایش]
- ↑ بوگدانویچ، «نویسندگان و شعرای فارسی‌گوی یوگسلاوی، ص ۳۰.
- ↑ نوشته شیخ محمد فوزی موستاری؛ به کوشش احمد بهنامی (۱ شهریور ۱۳۹۱). «لبلستان (براساس نسخه مورخ ۱۱۶۳ق. زاگرب)». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ آذر ۱۳۹۱. که در آن از منبع زیر استفاده شده‌است: ماهنامه وحید، سال اول، شماره نهم، بهمن ماه ۱۳۴۳، صص۲۷–۳۳
- ↑ بوگدانویچ، «نویسندگان و شعرای فارسی‌گوی یوگسلاوی، ص ۳۱.
منابع[ویرایش]
- زبان و ادبیات فارسی در بوسنی و هرزگوین، احمد صفار مقدم، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول ۱۳۷۳.
- بوگدانویچ، دکتر دیان «نویسندگان و شعرای فارسی‌گوی یوگسلاوی ۲» ماهنامهٔ وحید، شهریور ۱۳۴۳، شمارهٔ ۹، صص ۲۶–۳۳.