ایوان قدمگاه
| ایوان قدمگاه | |
|---|---|
 | |
 | |
| نام | ایوان قدمگاه |
| کشور | ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | شهرستان ارسنجان |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | قدمگاه علی |
| کاربری | گمان بر این است که سازه ای مذهبی بوده است. |
| دیرینگی | دوره هخامنشی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره هخامنشی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۲۱۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ آذر ۱۳۵۴ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | آزاد است |
ایوان قدمگاه سازه ای سنگی مربوط به دوره هخامنشی (یا کمی بعد از دورهٔ هخامنشی) پسا هخامنشی است که در روستای چاشت خوار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این سازه بر کوه سنگی کنده و از دو تختگاه سنگی ساخته شده است. دو پلکان، تختگاه نخست را به تختگاه بالاتر پیوند می‌دهند. بر روی تختگاه بالایی پنج ایوان و تاقچه بزرگ کنده شده است. تاقچه های دایره ای هم دور تا دور سازه به چشم میخورند. در جلوی سازه آبگیری بوده که توسط چشمه‌ای از تختگاه پایینی سازه لبریز می‌شده است.
این سازه در ۱۸۸۱ میلادی توسط سروان H. L. Wells از ارتش بریتانیا ثبت شد و پلان آن را منتشر کرد. بعدتر فرصت الدوله شیرازی و لویی واندنبرگ و بعد از آن‌ها ایرانشناسان دیگر آن را بررسی کرده‌اند[۱] پیشتر گمان می‌رفت قدمگاه یک سازه ی نیمه‌تمام و گمان بر آن بود که یک آرامگاه نیمه تمام باشد، به خصوص به دلیل یگانگی ساختار کلی آن به دو آرامگاه دیگر که در پارسه و تخت جمشید است. کنکاش های تازه تر نشان داده که قدمگاه یک سازه ی کامل شده بوده‌است. اما برای کاربری آن گمانه های گوناگونی مطرح است. تازه ترین پژوهش انجام شده توسط Jean-Claude Bessac (در سال ۲۰۰۷) گمانه ی کاربری به عنوان آرامگاه یا استودان (محل نگهداری استخوان‌ها) را رد شده دانسته و یک کاربری مذهبی در پیوند با عنصر آب (که نزد ایرانیان مقدس بوده) می‌داند. روی پنج تاقچه ی دیوار پشتی احتمالاً تخته‌سنگ‌هایی بوده‌است، شاید به عنوان سنگ‌نبشته یا نقش‌برجسته‌هایی با اهداف تزیینی.[۲][۳][۴] تحقیقی در سال ۱۳۹۳ نیز این را تأیید و بنا را مرتبط با میترا (مهر) و الههٔ آب آناهیتا می‌داند.[۵]
در صد متری غرب این اثر گورستانی قرار دارد که در آن از گورهای پیش از اسلام تا دوره قاجار دیده می‌شود[۶]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ روستایی فارسی, ابراهیم. "◄بنای صخره‌ای قدمگاه (چاشت خور) ارسنجان". www.parstourguides.ir. انجمن صنفی راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی استان فارس. Archived from the original on 17 August 2017. Retrieved 14 July 2017.
- ↑ Boucharlat, R. (19 May 2014). "QADAMGĀH". Encyclopædia Iranica Online (به انگلیسی). Retrieved 14 July 2017.
- ↑ "Qadamgah". Livius (به انگلیسی). Retrieved 14 July 2017.
- ↑ Bessac, J. -C. (1 January 2007). "Étude technique et interprétations du monument rupestre de Qadamgah (Fars)". Iranica Antiqua. 42 (0): 185–206. doi:10.2143/IA.42.0.2017875.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۷.
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- آب و دین
- آثار دوره هخامنشیان در شهرستان ارسنجان
- آرامگاههای تاریخی شهرستان ارسنجان
- آناهیتا
- اکتشافات باستانشناسی ۱۸۸۱ (میلادی)
- ایران در ۱۸۸۱ (میلادی)
- ایوانهای تاریخی شهرستان ارسنجان
- باستانشناسی هخامنشیان
- جاذبههای گردشگری استان فارس
- ساختمانها و سازهها در استان فارس
- سازهها و یادمانهای خاکسپاری
- شهرستان ارسنجان
- مزدیسنا
- معماری هخامنشیان
- مکانهای مذهبی
- نیایشگاهها در ایران