سید هاشم بحرانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سید هاشم بحرانی
اطلاعات شخصی
زادهبین سال‌های ۱۰۳۰ تا ۱۰۴۰ قمری
درگذشته۱۱۰۷ قمری
دورانعالم شیعه
مذهبشیعه
آثار معروفالبرهان فی تفسیر القرآن[۱]
غایة المرام فی فضائل امیرالمؤمنین و الائمة علیه السلام
پیشهتاریخ اسلام
فقه
حدیث
رجال
امامت
اصول اعتقادات

سید هاشم بحرانی از فقها و مفسرین شیعه قرن دوازدهم قمری اهل بحرین می‌باشد. کتاب تفسیری البرهان فی تفسیر القرآن از اوست. از وی بیش از ۵۰ اثر در حوزه‌های مختلف به جای مانده‌است.[۲]

سال‌های اولیه زندگی[ویرایش]

بحرانی بین سال‌های ۱۰۳۰ تا ۱۰۴۰ قمری متولد شد. پدرش سلیمان بن اسماعیل بحرانی توبلی کتکتانی است (توبل از توابع بحرین است و کتکتان به فتح کاف یکی از روستاهای توبل می‌باشد) نسب ایشان به موسی بن جعفر (پیشوای هفتم شیعیان) می‌رسد.

دیدگاه‌های در مورد علامه بحرانی[ویرایش]

  • مؤلف روضات‌الجنات می‌نویسد: «این محقق شریف در پی پژوهش اخبار و احادیثی بود که بجز دانشمند بزرگ شیعه مجلسی هیچ‌کس دیگر به سراغ آنها نرفته بود. بحرانی کتاب‌های بسیاری نوشته‌است، ولی من به کتابی از وی دربارهٔ فتاوای احکام شرعی برنخورده‌ام و نوشته‌های او، تنها گردآوری و تألیف شده‌است. در هیچ‌یک از آنها که به دست من رسیده‌است، از ترجیح گفته‌ای بر گفته‌ای یا بر بحثی یا از اختیار نظر و قولی، سخن نگفته‌است. بحرانی پس از شیخ محمد پسر ماجد، مرجع امور شرعیه شد و کار قضا و داوری و امور حسبیه را به بهترین وجه انجام می‌داد، در امر به معروف و نهی از منکر و برقراری عدالت نیز اهتمام بسیار داشت.»
  • صاحب جواهر او و مقدس اردبیلی را واجد ملکه عدالت می‌داند.[۳]

مرجعیت و جایگاه علمی[ویرایش]

دامنه مرجعیت او از بحرین فراتر بوده و در بیشتر بلاد شیعه مردم از او تقلید می‌کردند. او یکی از پرهیزگارانی بود که بر والیان و فرمانروایان، سخت می‌گرفت.

اساتید[ویرایش]

نوادگان[ویرایش]

حاج سیدهاشم علامه مهری از نوادگان علامه بحرانی است.[۱]

تألیفات[ویرایش]

این کتاب پنج جلدی شامل سیزده بخش در مورد احوال زندگانی محمد تا مهدی می‌باشد که هر کدام از این بخشها ابواب مختلفی در زمینه ولادت، زندگی و سیره، مناقب، صفات، زهد، تواضع، عبادت، شأن و جایگاه، نص و وصایت، امور روزمره معصومان مثل عطر و نوع پوشش را در برمی گیرد.[۶]

  • غایة المرام فی فضائل امیرالمؤمنین و الائمة علیه السلام.

این کتاب حدود هشت جلد است که مشتمل بر روایاتی در مورد علی بن ابیطالب است که همگی از نوشته‌های بزرگان اهل سنت اقتباس شده‌است.[۷]

این کتاب در سه فصل تنظیم شده‌است:

  1. باب اول، اخباری که از طریق شیعه امامیه در مورد واقعه غدیر وارده شده و شامل ۳۶ حدیث است.
  2. باب دوم، اخباری که از طریق اهل سنت در مورد واقعه غدیر وارده شده و شامل ۸۸ حدیث است.
  3. باب سوم، نصوص محمد بر ولایت علی از طریق شیعه امامیه وارد شده و شامل ۴۳ حدیث است.[۸]

درگذشت[ویرایش]

علامه بحرانی در سال ۱۱۰۷ قمری در روستای نعیم در خانه شیخ عبدالله پسر شیخ حسین بن علی بن کنبار درگذشت و پیکر او را در صحن یکی از مساجد روستای توبل دفن کردند؛ و آرامگاه او در آنجا مشهور است.

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «حکایت سفر آیت‌الله مهری به نجف اشرف و کسب اجازه اجتهاد از محضر امام راحل». خبرگزاری فارس.
  2. «به یاد عالمی که۵۲ اثر در هفت علم تألیف کرد». خبرگزاری حوزه.
  3. دائرةالمعارف تشیع، ج۳، ص۱۰۶ و ۱۰۷
  4. «حدیثی که آیت‌الله بهجت برآن تأکید داشت». شفاف. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۱۷.
  5. «بررسی مبانی سید هاشم بحرانی در البرهان فی تفسیر القرآن». پرتال جامع علوم انسانی.
  6. صفری فروشانی, نعمت‌الله; صمدی, روح‌الله (2020-11-21). "کاوشی در مهدویت نگاری سیدهاشم بحرانی با محوریت کتاب «حلیة الابرار»". انتظار موعود. 20 (70): 59–88. ISSN 2476-3942.
  7. «خسروشاهی: «بحرانی» با روایت‌های اهل سنت، ولایت علی (ع) را ثابت می‌کند/ تحقیقی سه برابر کتاب اصلی، اثر را شایسته تقدیر کرد». خبرگزاری کتاب.
  8. «کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم نوشتهٔ علامه سید هاشم بحرانی». امامت. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون[ویرایش]