بخش عمارلو

بخش عمارلو
بخش عمارلو
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	گیلان
شهرستان	رودبار
مرکز بخش	جیرنده
نام‌های پیشین	فاراب
مردم
جمعیت	۶،۹۶۰ نفر
جغرافیای طبیعی
مساحت	۷۴۷٫۵ کیلومتر مربع[نیازمند منبع] کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۱۷۱۰ متر[نیازمند منبع]
آب‌وهوا
روزهای یخبندان سالانه	۵۰
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۱۳

بخش عمارلو یکی از بخش‌های شهرستان رودبار در استان گیلان در شمال ایران است.^[۱] مرکز بخش عمارلو، شهر جیرنده است و این بخش دارای دو دهستان جیرنده و دهستان کلیشم است.

نام عمارلو[ویرایش]

نام عمارلو برگرفته از نام یکی از اقوام کرد کرمانج است که حدود ۳۰۰ سال پیش توسط نادرشاه افشار به منطقه برای دفاع از ایران در برابر قوای روسیه تزاری کوچانده شدند. ایشان نیز با ورود به منطقه نام آن را به عمارلو تغییر دادند.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

بخش عمارلو
دهستان‌ها
- دهستان جیرنده
- دهستان کلیشم
شهر: جیرنده

پیشینه تقسیمات کشوری منطقه عمارلو[ویرایش]

بخش عمارلو درگذشته دهستان‌های پیرکوه، و خورگام را نیز در بر می‌گرفت؛ اما اکنون، دهستان پیرکوه به بخش دیلمان در شهرستان سیاهکل پیوند زده شده‌ است و دهستان خورگام نیز با نام بخش خورگام از بخش عمارلو جدا شده‌ است.

جغرافیای طبیعی[ویرایش]

ییلاق‌های عمارلو[ویرایش]

	ییلاق های بخش عمارلو
داماش \| دوسلان \| دوسالدیه \| خلشکوه \| گلچالکی \| گیاش \| سنگه دیل \| لاباربن \| ویستان \| شینه چاک \| پوسرا \| پلنگ‌کوه \| یالس تپه \| بیلیش \| بربن \| نفته‌چال \| چنگش \| چیچال \| مقشر \| استلی‌سرا \| اربوناو \| میانه‌سو \|

جغرافیای تاریخی[ویرایش]

وسیع‌ترین گستره عمارلو، در اواخر افشاریان و اوائل زندیان، بوده‌است. سرزمین عمارلو در این زمان، تا کرانه‌های دریای قزوین کشیده شده بود.^{^{[نیازمند منبع]}}

	آثار تاریخی بخش عمارلو
تپه‌های تاریخی سرخ کولان \| غار ولی گورد \| قلعه و محوطه کلاس کمر \| قلعه و پای قلعه کلیشم \| تپه شماره یک کرماک بالا \| تپه میانکولان پارودبار \| تپه کرماک پائین \| قلعه چیمارود \| محوطه اردوشرقی (سنگر) \| محوطه خرچاک \| محوطه دوبرادران نورده \| محوطه رستم خانی کش \| محوطه سرکلاه سنگ \| محوطه سلاچان پارودبار \| محوطه سیاه ریز \| محوطه سیاه پس \| محوطه شمشا دیوار \| محوطه شیلانیک‌پشته اسکابن \| غار زرگردکان و کاهول اسکابن \| کوه (قلعه) دزدکمر اسکابن \| محوطه قلاکوتی خرم کوه \| محوطه کوره دشت ویه \| محوطه گرد کول دوم \| پناهگاه‌های صخره‌ای ذکابر \| گورستان شماره ۲ کرماک بالا \|

جمعیت[ویرایش]

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش عمارلوی شهرستان رودبار در سال ۱۳۸۵ برابر با ۸۳۲۲ نفر بوده‌است.^[۲]

زبان[ویرایش]

مردم ارتفاعات شهرستان رودبار مانند بخش عمارلو و مرکز آن یعنی شهر جیرنده، به زبان گیلکی با گویش گالشی (دیلمی) سخن می‌گویند.^[۳]^[۴] همچنین عده‌ای از کردهای مهاجر که در زمان صفویه و نادرشاه در عمارلو و رحمت‌آباد ساکن شدند به زبان مخصوص خود حرف می‌زنند، ولی همه به زبان گیلکی آشنایی دارند و به زبان گیلکی حرف می‌زنند، بدون این‌که لهجه آن‌ها متمایز باشد.^[۵] به گفته سبزعلیپور مردمان تات زبان رودبار در دو منطقه عمارلو و خورگام زندگی میکنند. مرکز بخش عمارلو جیرنده است و علاوه بر آن روستاهای انبوه، کلیشم، خرم‌کوه، ویه ، ناوه، لایه، نوده فاراب، یکنم، ایینه‌ده، پاکده، داماش، بیورزین، پارودبار، اسکابن، کرماک به زبان تاتی تکلم می‌کنند. در بخش خورگام مرکز بخش یعنی بره‌سر و روستاهای ناش، اسطلخ‌کوه، چیچال، لیاول علیا، چلوانسرا، قوشه لانه، سه پستانک، گرزنه چاک، کشکش به زبان تاتی تکلم میکنند.^[۶]