کشتی در ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کشتی در زورخانه، اواخر دوره قاجار

کشتی در ایران از قدیمی‌ترین ورزش‌ها بوده که در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی یافته بود. نام کشتی از کمربندی به نام کُستی گرفته شده که پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب به کمر خود می‌بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می‌پرداختند.[۱] نخستین باشگاه کشتی، باشگاه سلیمان خان در خیابان شاهپور (وحدت اسلامی) واقع بوده است.[۱][منبع بهتری نیاز است]

انواع[ویرایش]

کشتی در زورخانه، اواخر دوره قاجار
پهلوان سید علی، پهلوان اول کشتی ایران در دوره رضا شاه
عبدالله موحد پرافتخارترین کشتی‌گیر آزاد کار ایران با ۶ مدال طلای جهان و المپیک

تاریخچه[ویرایش]

کشتی‌گیران زورخانه در دوره قاجار
تماشای کشتی پهلوانی در دوره ناصرالدین شاه در میدان ارک تهران

کشتی و ورزش باستانی در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشت. در دوران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه شخصی به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتی شد و در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میدان‌های شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند. مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه‌ساله درآمد. محمدصادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ، پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سید حسن رزاز، سید اسماعیل کالسکه‌ساز از کشتی‌گیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.

از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها هم شکل گرفتند. از سال ۱۳۱۸ با مطرح شدن مقررات بین‌المللی کشتی، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن و طرز لباس پوشیدن کشتی‌گیران پدید آمد.

مسعود پهلوان نشان از اصفهان در سال ۱۳۱۷ تعلیم کشتی آزاد و فرنگی با مقررات بین‌المللی را در ایران آغاز کرد. وی اولین تشک کشتی از جنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن کرد. در سال ۱۳۱۸ اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی هم باشگاه پولاد در خیابان شاپور سابق بود که توسط حاج حسین رضی زاده (آقاشریف) در سال ۱۳۰۰ تأسیس گردید. اولین تیم کشتی خارجی که وارد ایران شد تیم ترکیه بود که در سال ۱۳۲۶ به ایران آمد.[۲]

نخستین حضور بین‌المللی کشتی ایران در المپیک ۱۹۴۸ لندن بود که منصور رئیسی در آنجا به مقام چهارم رسید. اولین حضور تیم ملی کشتی ایران در مسابقات قهرمانی کشتی جهان هم در سال ۱۹۵۱ در هلسینکی فنلاند اتفاق افتاد.[۳]

تیم ملی کشتی آزاد ایران تاکنون پنج بار قهرمان مسابقات قهرمانی جهان در سال‌های ۱۹۶۱ یوکوهاما، ۱۹۶۵ منچستر، ۱۹۹۸ تهران، ۲۰۰۲ تهران، ۲۰۱۳ بوداپست شده‌است. تیم ملی کشتی فرنگی ایران نیز در سال ۲۰۱۴ در تاشکند ازبکستان قهرمان جهان شد.[۴]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «آشنایی با تاریخچه کشتی در ایران». www.hamshahrionline.ir. ۲۰۱۳-۰۲-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۲۴.
  2. کشتی در ایران بایگانی‌شده در ۲ مه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine پارس اسپورت
  3. «اولین دوره حضور تیم ایران در رقابتهای کشتی آزاد قهرمانی جهان». وبگاه رسمی فدراسیون کشتی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۹.
  4. مدال آوران کشتی ایران

پیوند به بیرون[ویرایش]