چنگ هه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ژنگ هه)
چنگ هه
آرامگاه چِنگ هه در نانکن
زادهٔ۱۳۷۱
کونیانگ, ایالت یونان، چین
درگذشت۱۴۳۳
ملیتایرانی‌تبار چینی
دیگر نام‌هاما سنبائو
پیشهدریاسالار و مکتشف

چِنگ خه یا ژنگ هه با تلفظ صحیح چینی جِنگ خُه (به چینی:鄭和، به خط پینیین: Zheng He)، نام دریاسالار و مکتشف مسلمان و از خوارزمیانِ ایرانی‌ چینی (۱۳۷۱-۱۴۳۳ میلادی) است که در سده ۱۵ میلادی می‌زیست. نامداری او به جهت هفت سفر دریایی اش با ناوگانی عظیم به آسیای جنوب شرقی و شبه قاره هند تا سواحل هرمز و شرق آفریقا می‌باشد. طبق برخی نظریات و نقشه های تاریخی ناوگان او تا سواحل استرالیا و آمریکا نیز پیش رفته است.[۱]

زندگینامه[ویرایش]

ژنگ هه در سال ۱۳۷۱ میلادی با نام اصلی ما سنبائو[۲] در شهر کونیانگ[۳] واقع در ایالت یونان[۴] چین زاده شد. خانواده او از قبیله مسلمان سمو (یا سمور Semur) بودند. نیای ششم ژنگ هه که سید شمس الدین عمر نام داشت، از خوارزمیان بخارا بود و به دستور قوبلای خان امپراتور مغول چین به حکمرانی ایالت یون‌نان گمارده شد.

ما نام خانوادگی اصلی ژنگ هه مشتق از نام مسعود پنجمین پسر سید شمس الدین عمر است[نیازمند منبع]. میرتکین، پدر و خرم‌دین، پدربزرگ ژنگ هه هر دو به زیارت حج نائل گردیدند و شاید داستان‌های سفرهای آنان در برانگیختن حس ماجراجویی ژنگ هه بی‌تأثیر نبوده‌اند.

با حمله ارتش امپراتوری مینگ به ایالت یون‌نان ما سنبائو جوان به اسارت در آمد و بعد از مقطوع‌النسل شدن (به سن سیزده سالگی) برای خدمت به دربار امپراتوری روانه گردید. نام ژنگ هه توسط امپراتور یونگله[۵] به دلیل بروز شایستگی در جنگ به وی اعطا گردید. ژنگ هه در آموزشگاه سلطنتی چین به تحصیل پرداخت و مدارج ترقی را طی نمود.

سفرهای دریایی او[ویرایش]

چنگ هه اولین آدمیرال مسلمان دریانورد اکتشافی بود. او از ۱۴۰۵ تا ۱۴۳۳ میلادی برای چین به اقیانوس نوردی و کشف سرزمینها و بازارهای جدید پرداخت. با اینکه سفرهای اکتشافی وی یک قرن قبل از کریستف کلمب انجام شدند کاروان او شامل ۶۰ کشتی بود که هریک ۴ برابر طولانی‌تر و هفت برابر پهن‌تر از کشتی‌های کریستف کلمب بودند. کشتی فرماندهی او ۱۲۷ متر طول و ۵۲ متر عرض داشت[۶]

ژنگ هه فرماندهی ناوگان امپراتوری چین را دست کم طی هفت سفر دریایی به عهده داشت. جاوه و سوماترا، هند، ایران و خلیج فارس، دریای سرخ و بخش‌های مختلفی از آفریقا و جنوب شرقی آسیا از جمله مناطقی هستند که توسط ناوگان چین به رهبری ژنگ هه مورد کاوش قرار گرفتند. گروهی معتقدند که ناوگان او حتی به قاره آمریکا و استرالیا نیز رسید. ژنگ هه و همراهان او شرح مشاهدات خود و نقشه مکان‌های مورد بازدیدشان را به صورت گزارش ثبت می‌نمودند که بخش‌هایی از این گزارش‌ها باقی‌مانده‌اند.

برخی معتقدند که افسانه سندباد اقتباسی است از زندگی ژنگ هه و در این مورد بویژه به تشابه اسمی او (ما سنبائو) و نیز تعداد سفرهای او (هفت سفر) استناد می‌نمایند. ژنگ هه طی آخرین سفر دریاییش در گذشت و پیکرش براساس رسم دریانوردان چینی پس از سوزانده شدن به آب دریا سپرده شد. آرامگاهی نیز در پکن برای او ساخته شد که البته خالی از پیکر او بود.

پانویس[ویرایش]

  1. 1421: The Year China Discovered America
  2. Ma Sanbao
  3. Kunyang
  4. Yunnan
  5. Yongle
  6. Bowring, Philip (2019). Empire of the Winds. London, New York: I B Tauris & Co. Ltd.

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • برداشت آزاد از ویکی‌پدیای انگلیسی و آلمانی

محسن جعفری مذهب " گوشه ای از پیوندهای دریایی ایران و چین: ژنگ خه در دریای پارس" پژوهشنامه خلیج فارس، جلد چهارم، 1390

پیوند به بیرون[ویرایش]