چهاربرج (اسفراین)
 | این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان شمالی |
| شهرستان | اسفراین |
| بخش | بخش مرکزی |
| دهستان | دامنکوه (اسفراین) |
| نام محلی | چاربورج |
| نام‌های دیگر | دامنکوه |
  چهاربرج | |
| اطلاعات روستایی | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۵۸۳۷۳۷ |
چهاربرج روستایی در دهستان دامنکوه بخش مرکزی شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی ایران است. این روستا در جنوب شهرستان بجنورد و در غرب شهرستان اسفراین قرار گرفته است.
شیوع بالای نابینایی مادرزادی[ویرایش]
شیوع بالای نابینایی مادرزادی همراه با تکامل معیوب ساختار چشم در اهالی روستای چهاربرج شهر اسفراین، محققان را به بررسی عوامل ژنتیکی مسئول این وضعیت تشویق نمود. داده‌های آسیب‌شناسی بافتی و تعیین HLA اشاره دارند که این بیماری در چهاربرج از الگوی اتوزومی نهفته (اتوزومی مغلوب) تبعیت می‌کند.[۱]
بررسی دکتر خاکشور و همکارانش که نتایج آن در سال ۲۰۱۲ در نشریه سازمان بهداشت جهانی (WHO) منتشر گردید نشان داد شیوع نابینایی مادرزادی در این روستا ۱.۱ درصد (یعنی ۱۱ نفر در ۱۰۰۰ نفر) و فراوانی افراد ناقل ۲۰ درصد بوده است که نسبت به آمارهای جهانی نابینایی مادرزادی (در بالاترین حد ۱ نفر در ۱۰۰۰ نفر) بسیار بالاتر است.[۲]
جمعیت روستا شامل کرد های کوچانده شده در قرن های گذشته از استان کردستان در غرب ایران هستند. در مطالعه انجام شده توسط دکتر قیاسوند و همکاران که نتایج آن در سال ۱۹۹۸ در ژورنال آمریکایی ژنتیک پزشکی منتشر شد از تعداد ۱۸۵۷ نفر جمعیت روستای اصلی ۲۱ نفر به نابینایی مبتلا بودند. طبق بررسی هاي ژنتیکی انجام شده بیماران مبتلا به بیماری عدم چسبندگی مادرزادی غیرسندرمی شبکیه (NCRNA) بودند و این بیماری توارث اتوزومی مغلوب دارد.[۳] دکتر قیاسوند و همکارانش اثبات می‌کنند که شیوع بالای نابینایی در این جمعیت خاص صرفا ناشی از درون همسری (Inbreeding) نبوده بلکه نرخ بالای تواتر اَلل بیماری ناشی از جهش های ژنی در این افراد نیز مزید بر علت می باشد.
در سال ۱۳۹۲ روستای اصلی با جمعیت ۲۱۴۷ نفر تعداد ۳۲ نفر نابینا داشت.[۴]
شایعات[ویرایش]
در طی نیم قرن اخیر برخی از کودکان به دلایل نامشخص نابینا یا معلول متولد میشدند که از ۱۳۸۹ تا کنون دیگر این اتفاق رخ نمیدهد و اکثر کودکان سالم متولد میشوند و شایعاتی که در مورد این روستا گفته میشود فقط بزرگ نمایی است.
جمعیت[ویرایش]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲٬۷۵۸ نفر (۹۶۰خانوار) بوده‌است.
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵[۵] | ۱٬۹۹۶ | — |
| ۱۳۹۰ | ۲٬۳۳۷ | ۱۷٫۱٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۲٬۷۵۸ | ۱۸٪+ |
منابع[ویرایش]
- ↑ «اسناد چشم پزشکی پارسی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۳.
- ↑ emhj. «A distinct autosomal recessive ocular anomaly in Chaharborj, Islamic Republic of Iran». World Health Organization - Regional Office for the Eastern Mediterranean (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۲.
- ↑ Ghiasvand, Noor M.; Shirzad, Ebrahim; Naghavi, Mohsen; Mahdavi, Mohammad R. Vaez (1998-07-07). "High incidence of autosomal recessive nonsyndromal congenital retinal nonattachment (NCRNA) in an Iranian founding population". American Journal of Medical Genetics (به انگلیسی). 78 (3): 226–232. doi:10.1002/(SICI)1096-8628(19980707)78:3<226::AID-AJMG3>3.0.CO;2-N. ISSN 0148-7299.
- ↑ شریفیان, الهام; استبصاری, فاطمه; حق جو, لیلا; نجات, سحرناز; مجدزاده, سیدرضا (2014-12-10). "شناسایی عوامل رفتاری پیشگیری کننده از نابینایی در روستای چهاربرج شهرستان اسفراین مبتنی بر الگوی بزنف". فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران. 2 (3): 186–198.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.