پتروشیمی بندرامام

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از پتروشیمی بندر امام)
پتروشیمی بندرامام BIPC
نوعشرکت تابعه
صنعتصنایع پتروشیمی
بنا نهادهتیر ۱۳۷۰
بنیانگذارانشرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران
دفتر مرکزیمنطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی، ایران
مدیر عامل اجراییسپهدار انصاری‌ نیک
محصولاتمواد شیمیایی
درآمدافزایش ۲۴ هزار میلیارد تومان (۱۳۹۹)[۱]
مالکصنایع پتروشیمی خلیج‌فارس (۶۹٪)
وبگاه

پتروشیمی بندرامام (BIPC)شرکت پتروشیمی ایرانی است که در زمینه تولید مواد شیمیایی، آروماتیک‌ها، پلیمرها و ال‌پی‌جی فعالیت می‌کند. محصولات اصلی صنعت پتروشیمی با عنوان اتیلن، پروپیلن، بوتادین، بنزن، تولوئن و زایلین ها در این مجتمع تولید شده و بیشتر به محصولات میانی و فرآورده‌های نهایی همچون پلی اتیلن سبک، پلی اتیلن سنگین، لاستیک مصنوعی، پلی وینیل کلراید، پارازایلین و MTBE تبدیل می‌شوند.[۲]

تاریخچه[ویرایش]

این شرکت در سال ۱۳۵۲ از مشارکت شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و شرکت میتسویی، با عنوان شرکت پتروشیمی ایران و ژاپن شکل گرفت، ولی در سال ۱۳۶۸ در پی کناره‌گیری شرکت میتسویی از طرح ساخت مجتمع، کلیه سهام آن توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران خریداری و ساخت آن توسط شرکت های ایرانی دنبال و در سال ۱۳۷۰ رسما افتتاح شد و نام آن به شرکت پتروشیمی بندرامام تغییر پیدا کرد.

شرکت پتروشیمی بندرامام در سال ۱۳۸۹ توسط شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس خریداری شد.[۳] دفتر مرکزی و کارخانجات این شرکت در نزدیکی شهر ماهشهر از توابع استان خوزستان مستقر است.

موقعیت جغرافیایی[ویرایش]

شرکت پتروشیمی بندر امام، در زمینی به مساحت حدود ۲۷۰ هکتار،در ضلع شمال غربی خلیج فارس در استان خوزستان به فاصله ۱۶۰ کیلومتری جنوب شرقی اهواز و ۸۴ کیلومتری شرق آبادان در منطقه بندر امام خمینی(ره) قراردارد.

دسترسی‌ها[ویرایش]

بدلیل موقعیت جغرافیایی که این پتروشیمی دارد، دسترسی به خوراک، سوخت و مواد اولیه استفاده از امکانات جاده‌ای شبکه راه آهن و حمل و نقل دریایی، وجود فرودگاه، دسترسی به آب مورد نیاز ازجمله دسترسی‌های این پتروشیمی است.

بمباران در جنگ ایران و عراق[ویرایش]

طی دوران جنگ ایران و عراق مجتمع پتروشیمی بندرامام بیش از ۲۰ بار مورد حملهٔ هوایی بمب افکن‌های ارتش عراق قرار گرفت که طبق گزارشِ رسانه‌های ایران، این پتروشیمی خسارت‌های بسیار زیادی به ماشین آلات و سایر تجهیزات وارد شد.[۴]

پس از جنگ[ویرایش]

در سال ۱۳۶۷ پس از پایان آتش بس و امکان از سرگیری عملیات ساختمانی از شرکای ژاپنی خواسته شد تا همکاری خود را بر پایه قرارداد اصلی در راستای تکمیل مجتمع ادامه دهند که نهایتا پس از هفت دور مذاکره بین طرفین، شریک ژاپنی به بهانه اقتصادی نبودن طرح از ادامه کار خودداری و در پی آن قرار داد مفارقت بین طرفین در مهرماه سال ۱۳۶۸ به امضاءرسید و بدین ترتیب کلیه سهام به شرکت ملی صنایع پتروشیمی انتقال یافت.

با اعلام آتش بس مسئولان شرکت ملی صنایع پتروشیمی عملیات بازسازی و تکمیل واحدهای مجتمع پتروشیمی بندرامام را در برنامه‌های بازسازی پنج ساله در الویت قرار دادند.

عملیات بازسازی[ویرایش]

عملیات بازسازی واحدهای آسیب دیده در زمان جنگ در چهار فاز شروع شد. در فاز اول که شامل بازسازی واحد تفکیک مایعات گازی شمارهٔ ۲ و بخش مهمی از واحد آب و برق و بخار با اصابتِ راکت، خسارات زیادی وارد آمد و نزدیک به ۲۰ نقطه از این واحد ut بمباران شد. خسارات عمده‌ای به کل مجموعه وارد شد که در نهایت، کلِ بازسازیِ تجهیزات و تاسیساتی که بر اثر جنگ به شدت آسیب دیده بودند در اسفند ماه ۱۳۶۹راه اندازی شد.


در فاز دوم که شامل بازسازی واحدهای الفین، پلی‌اتیلن سبک (خط شماره ۱)، پلی اتیلن سنگین، پلی پروپیلن، بوتادین و لاستیک مصنوعی، کلرآلکالی بود واحد کلرآلکالی در زمان جنگ چندین بار بمباران شد و بخش‌های گوناگونی از آن مورد اصابت موشک، راکت و بمب‌های خوشه‌ای و چتری قرار گرفت. در مجموع ۴۰ تا ۴۵ درصد خسارت کلی وارد شد و کار بازسازی در تیرماه ۱۳۷۳ پایان و واحد راه‌اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفت.


در فازسوم که شامل واحدهای وینیل کلراید که قسمت عمده‌ای از واحد اکسی کلرینشن بمباران و خسارات فراوانی به برج‌ها و پمپ‌ها وارد آمد که کار بازسازی و تعمیر قسمت‌های آسیب دیده پس از ماه‌ها تعمیر و بازسازی دستگاه‌ها در در فرودین ماه ۱۳۷۴ مورد بهره برداری قرار گرفت.

در فاز چهارم که شامل بازسازی واحد آروماتیک، پروژهٔ تامین خوراک در پالایشگاه آبادان و خط انتقال خوراک از بندر صادراتی ماهشهر بود نیز بازسازی و راه اندازی شد.[۵]

محصولات[ویرایش]

محصولات پتروشیمی بندرامام شامل خوراک و سوخت، محصولات پلیمری، محصولات آروماتیکی و محصولات شیمیایی است. [۶] اتان، پروپان، بوتان، پنتان به بالا، C4 رافینیت، آروماتیک C5 رافینیت، LPG آروماتیک، بنزین پیرولیز، نفت کوره و MTBE از محصولات تولیدی در بخش خوراک و سوخت است.[۷]

محصولات پلیمری[ویرایش]

پلی اتیلن سنگین، پلی اتیلن سبک، پلی وینیل کلراید و لاستیک مصنوعی از جمله محصولات تولیدی در بخش محصولات پلیمری این پتروشیمی است.[۸]

محصولات شیمیایی[ویرایش]

پروپیلن کمیکال گرید، اتیلن، پروپیلن پلیمر گرید، ۱ و ۳ بوتادین، برش چهارکربنه، وینیل کلراید منومر، اتیلن دی کلراید (مستقیم)، اتیلن دی کلراید (اکسی)، اسید کلریدریک و آب ژاول از محصولات تولیدی در واحد شیمیایی به حساب می‌آیند.[۹]

محصولات آروماتیکی[ویرایش]

بنزین، تولوئن، پارازایلین، مخلوط زایلین‌ها و C9 Ar از محصولات تولیدی در واحد آروماتیکی هستند.[۱۰]

اتیلن پروپیلن پلیمر گرید پلی اتیلن سبک
پلی اتیلن سنگین گاز مایع پنتان به بالا
اتان بنزین پیرولیز ترکیبات چهار کربنه
سود سوزآور اتیلن دی کلراید مستقیم وینیل کلراید منومر
لاستیک مصنوعی پلی وینیل کلراید بنزن
مخلوط زایلین‌ها متیل ترسی بوتیل اتر رافینیت C5

شرکت‌های تابعه[ویرایش]

مدیریت فنی و‌ تولید فرآورش یک، مدیریت فنی ‌تولید فرآورش دو، مدیریت فنی و تولید بسپاران، مدیریت فنی و‌ تولید کیمیا، مدیریت فنی و تولید آب نیرو و مدیریت پشتیبانی تعمیرات فراورش ازجمله شرکت‌های تابعه‌ی پتروشیمی بندر امام است.[۱۱]

مسئولیت‌های اجتماعی[ویرایش]

شرکت پتروشیمی طی گزارش‌هایش در زمینه‌ی مسئولیت‌های اجتماعی آورده است که پتروشیمی بندرامام در ۵ دهه فعالیت خود با احداث بیش از ۵۰ هزار هکتار محدوده مسکونی، بزرگترین بیمارستان منطقه ماهشهر، ده‌ها مدرسه، دانشگاه و زیرساخت شهری، جمعیتی بالغ بر ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزارنفر را از خدمات ارائه شده در ۵۰ سال اخیر متنفع کرده است.[۱۲] این شرکت در سال ۱۳۹۹ تعداد ۱ هزار اصله درخت را کاشت. همچنین پتروشیمی بندرامام دارای تنها مرکز دفن بهداشتی پسماندهای صنعتی (لندفیل) در ایران است.[۱۳]

باشگاه بسکتبال پتروشیمی بندر امام خمینی[ویرایش]

باشگاه بسکتبال پتروشیمی بندر امام،در شهرک بعثت شهرستان بندر ماهشهر قرار دارد. این تیم در لیگ برتر بسکتبال ایران حضور دارد. تیم پتروشیمی بندر امام (ملقب به پترو) برای اولین بار با هدایت مهران حاتمی با شکست دادن مهرام تهران و درخشش بازیکنانی همچون سانی بچیروویچ و حامد آفاق و حامد سهراب نژاد به قهرمانی لیگ برتر ۹۲-۹۱ دست یافت.

بازار مصارف[ویرایش]

۴۰ درصد از محصولات پتروشیمی بندر امام در داخل ایران و شرکت‌های پتروشیمی و هم‌جوار و از طریق بورس به فروش می‌رسد و ۶۰ درصد باقی تولیداتِ این پتروشیمی به کشورهای اغلب آسیای جنوب شرقی صادر می‌شود.[۱۴]

بومی‌سازی[ویرایش]

این شرکت با شناسایی ۴۱ هزار و ۲۶۳ قطعه در پتروشیمی بندرامام که ظرفیت ساخت داخل را دارند. کمیته ساخت داخل این شرکت بیش از ۱۰ هزار قطعه را تا کنون داخلی‌سازی کرده است. در فرآیند واحدهای تولیدی پتروشیمی بندرامام ۱۸۷ کاتالیست کاربرد و استفاده دارند که کمیته ساخت داخل شرکت در بخش بومی‌سازی کاتالیست‌های پلیمری و غیرپلیمری، توانسته تاکنون با مشارکت و همکاری شرکت‌های دانش‌بنیانِ ایران، ۹۹ کاتالیست و کمیکال واحدهای تولیدی شرکت را داخلی‌سازی کند. با این حساب نزدیک به ۵۳ درصد از کاتالیست‌های مورد استفاده واحدهای تولیدی پتروشیمی بندرامام تاکنون توسط کارشناسان ایرانی تولید و تهیه شده‌اند.[۱۵]

هدف‌گذاری[ویرایش]

متولیان این شرکت در تیرماه ۱۴۰۲ درباره هدف‌گذاری شرکت پتروشیمی بندرامام اعلام کردند که با سرمایه‌گذاری ۳.۹ میلیارد دلاری در زنجیره کلر، زنجیره الفین، طرح‌های تکمیل محصولات الفین و آروماتیک را در افق پنج‌ساله هدف‌گذاری کرده است.[۱۶]

کسب رتبه[ویرایش]

پتروشیمی بندرامام توانسته به عنوان صادر کننده نمونه استان خوزستان، نشان برنز C1 منابع انسانی، واحد تلاشگر عرصه محیط زیست و رتبه ۲۸ بین صد شرکت برتر ایران از نظر شاخص فروش را دریافت کند.[۱۷]

منابع[ویرایش]

  1. «صد شرکت برتر ایران بر پایه درآمد». سازمان مدیریت صنعتی. ١٣٩۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۸.
  2. «رشد تولید ۱۱۱ درصدی پتروشیمی بندرامام». خبرگزاری ایرنا. ۱۹ خرداد ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  3. «وبگاه شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۱۶.
  4. «جنگ عراق عليه ايران از نگاه مطبوعات جهان* بمباران مجتمع پتروشيمي در حال ساخت به وسيله ژاپني‌ها». خبرگزاری ایسنا. ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  5. «هفته دفاع مقدس در شرکت سهامی پتروشیمی بندرامام». خبرگزاری نیپنا. ۱۰ مهر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  6. «شرکت پتروشیمی بندر امام». www.pgpic.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۰.
  7. «خوراک و سوخت». شرکت پتروشیمی بندر امام. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  8. «محصولات پلیمری». شرکت پتروشیمی بندر امام. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  9. «محصولات شیمیایی». شرکت پتروشیمی بندرامام. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  10. «محصولات آروماتیکی». شرکت پتروشیمی بندر امام. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  11. «پتروشیمی بندر امام». شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  12. «بازدید مدیرعامل پتروشیمی بندرامام از تقاطع غیر هم سطح شهر بندرامام خمینی». خبرآنلاین. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  13. «کاشت ۱۰۰۰ اصله نهال ازسوی پتروشیمی بندرامام در ماهشهر». شبکه اطلاع رسانی نفت و گاز و انرژی شانا. ۱۹ اسفند ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  14. «تولید تجارت - پتروشیمی بندر امام». آپارات. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  15. «۵۳ درصد کاتالیست‌های مورد نیاز پتروشیمی بندرامام داخلی‌سازی شد». شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی. ۷ بهمن ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۲.
  16. «هدف‌گذاری پتروشیمی بندرامام برای ظرفیت تولید ۹.۵ میلیون تنی و درآمد ۲.۵ میلیارد دلاری». خبرگزاری خبرآنلاین. ۱۵ تیر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۷ آبان ۱۴۰۲.
  17. «افتخارات و گواهینامه‌ها». شرکت پتروشیمی بندر امام. دریافت‌شده در ۲۸ آبان ۱۴۰۲.