پارامسی
| پارامسی | |
|---|---|
| |
| Paramecium aurelia | |
| رده‌بندی علمی | |
| حوزه: | یوکاریوت |
| فرمانرو: | آغازیان |
| بالاشاخه: | حبابچه‌داران |
| شاخه: | مژک‌داران |
| رده: | Oligohymenophorea |
| راسته: | Peniculida |
| تیره: | پارامسیان |
| سرده: | Paramecium مولر، ۱۷۷۳ |
| گونه‌ها | |
|
Paramecium aurelia | |
پارامِسی‌ها (به انگلیسی: Paramecium)[۱] پروتوزوئرهای تک سلولی هستند و در شاخه مژک‌داران و سلسله پروتیستا طبقه‌بندی می‌شوند. آنها در آب‌های آرام و آبگیرهای راکد زندگی می‌کنند و بخش اصلی زنجیرهٔ غذایی را تشکیل می‌دهند.[۲] آنها از پسماندهٔ جلبکها و سایر موجودات ریز تغذیه می‌کنند و خودشان توسط موجودات کوچک دیگر خورده می‌شوند. اکثر اعضای شاخه مژک‌داران به وسیله برآمدگی‌های ریز مو مانندی که مژک (پنیکول) نامیده می‌شود حرکت می‌کنند.
زمینهٔ تاریخی[ویرایش]
پارامسی نخستین‌بار در قرن هفدهم میلادی توسط آنتونی فان لیوونهوک هلندی که جزو پیشگامان علم تک‌یاخته‌شناسی بود، با میکروسکوپی که خودش ساخته بود، مشاهده شد. [۳]
حرکت[ویرایش]
حرکت پارامسیبه این صورت است که اگر ضربان به سمت عقب باشد، حرکت جاندار به سمت جلو است و اگر ضربان به سمت جلو باشد، حرکت به سمت عقب است. اگر ضربان مایل باشد جانور به دور خود می‌چرخد و در همین حالت به سمت جلو و عقب حرکت می‌کند.[۴] پارامسی قادر نیست شکل بدنش را مانند آمیب تغییر دهد، زیرا غشای (پوستهٔ) بیرونی ضخیم و سختی به نام پلیکل دارد. پلیکل غشای سلولی را فرا می‌گیرد.
انواع هسته[ویرایش]
پارامسی دو نوع هسته دارد. هستهٔ بزرگ ماکرونوکلئوس نامیده می‌شود و فعالیت‌هایی مانند تنفس، سنتز پروتئین و هضم غذا را کنترل می‌کند. هستهٔ کوچک‌تر میکرونوکلئوس می‌باشد و تنها در طی تولید مثل به کار گرفته می‌شود. تولید مثل در پارامسی شامل تبادل DNA بین میکرونوکلئوس است. برای انجام این امر دو پارامسی از طول به هم می‌چسبند و از طریق دهان سلولی به هم ملحق می‌شوند. این فرایند گشنگیری نامیده می‌شود و نوعی تولید مثل جنسی در میکروارگانیسم‌ها می‌باشند.
واکوئل انقباضی (یا ضربان دار) در پارامسی، برای بیرون راندن آب و مواد دفعی به کار می‌رود. واکئول انقباضی شکلی شبیه به ستاره دارد.
غذا خوردن[ویرایش]
پارامسی‌ها هتروتروف هستند. یعنی باید از غذا برای کسب انرژی استفاده کنند.
در پارامسی، ذرات غذا وارد شیار دهانی می‌شوند و در اثر زنش مژک‌ها به انتهای آن می‌روند. در انتهای شیار دهانی، ذرات غذا به روش آندوسیتوز جذب می‌شوند و واکئول غذایی در سیتوپلاسم شکل می‌گیرد. واکئول غذایی تا زمانی که هضم شود در سیتوپلاسم باقی می‌ماند. این واکوئل در سیتوپلاسم شروع به حرکت می‌کند و اندامک‌های لیزوزوم به سطح واکوئل غذایی چسبیده و آنزیم‌های گوارشی خود را وارد واکوئل غذایی می‌کنند و باعث تشکیل واکوئل گوارشی می‌شوند. سپس ذرات غذایی قابل دریافت، توسط پارامسی جذب شده و ذرات غذایی تجزیه‌نشده و گوارش‌نیافته، توسط واکوئل دفعی و از طریق منفذ دفعی با روش اگزوسیتوز دفع می‌شوند.[۵][۶] ناحیهٔ تورفته و کنگره‌دار، یعنی جایی که غذا وارد پارامسی می‌شود، شیار دهانی نام دارد.
رفتار[ویرایش]
پارامسی می‌تواند به دما، غذا، اکسیژن و توکسین‌ها پاسخ دهد و همچنین مکانیسم دفاعی بسیار ساده‌ای دارد. درون پلیکل اعضای نخ مانندی به نام تریکوسیست وجود دارد. پارامسی برای گرفتار کردن شکارچی‌ها و برای بزرگتر به نظر رسیدن تریکوسیست‌ها را به بیرون پرتاب می‌کنند. همچنین می‌دانیم پارامسی‌ها می‌توانند رفتار اجتنابی از خود نشان دهند. مانند وقتی که یک پارامسی از کنار محرک‌های منفی و ناخوشایند دور می‌شود.
انواع[ویرایش]
دو نوع سیتوپلاسم در پارامسی وجود دارد. سیتوپلاسمی که در کناره‌ها قرار دارد صاف و کم‌تراکم است و اکتوپلاسم نامیده می‌شود. بقیهٔ سیتوپلاسم غلیظ تر است و اندوپلاسم نامیده می‌شود.
گالری ویدئو[ویرایش]
-
Paramecium bursaria, a species with symbiotic algae
-
Paramecium putrinum
-
Paramecium binary fission
-
Paramecium caudatum in conjugation
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ "paramecium". Merriam-Webster Dictionary.
- ↑ Plattner, Helmut (2016). Witzany, G.; Nowacki, M. (eds.). "Signals Regulating Vesicle Trafficking in Paramecium Cells". Biocommunication of Ciliates. Springer: 83–96.
- ↑ Dobell, Clifford (1932). Antony van Leeuwenhoek and his "Little Animals" (1960 ed.). New York: Dover. pp. 164–165. ISBN 978-0-486-60594-4.
- ↑ Blake, John R.; Sleigh, Michael A. (1974). "Mechanics of ciliary locomotion". Biological Reviews. 49 (1): 85–125. doi:10.1111/j.1469-185x.1974.tb01299.x.
- ↑ Reece, Jane B.; et al. (2011). Campbell Biology. San Francisco: Pearson Education. p. 584. ISBN 9780321558237.
- ↑ Mast, S. O. (1947). "The food-vacuole in Paramecium". The Biological Bulletin. 92 (1): 31–72. doi:10.2307/1537967.