ویکی‌پدیا:لطفاً با چماق به استقبال تازه‌واردها نروید

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:چماق)
با چماق به استقبال تازه‌واردها نروید
با چماق به استقبال تازه‌واردها نروید

ویکی‌پدیا نه تنها با تلاش و کوشش بسیار کاربران فعال‌تر، بلکه با مشارکت‌های افراد ناشناس و تازه‌واردان کنجکاو گسترش می‌یابد. همهٔ ما روزی تازه‌وارد بودیم، حتی آنهایی که آنقدر خوش‌شانس یا حواس‌جمع بودند که اشتباه معمولی مرتکب نشدند، و بسیاری از ما حتی با گذشت چند ماه از مشارکت خود را تازه‌وارد می‌پنداریم.

اهمیت کاربران تازه‌وارد

آرون سوارتس: دانشنامه را تازه‌واردان می‌سازند و این فرمت‌بندان (≈کارکشته‌ها) هستند که در امر ساختن دانشنامه به آن‌ها کمک می‌کنند، نه بالعکس.

کاربران ویکی‌پدیای فارسی «سیاه‌لشکر» نیستند. شایان ذکر است که برخلاف تصور معتقدان به افسانهٔ کمبود کاربر، محتوا سازان واقعی در ویکی‌پدیا تازه‌واردان هستند و کاربران خیلی فعال عمدتاً به تمیزکاری، برچسب‌زنی، و قالب‌بندی مقالات مشغولند.

بر پایهٔ پژوهشی که آرون سوارتس در سال ۲۰۰۶ بر ویکی‌پدیای انگلیسی انجام داد (Who Writes Wikipedia?‎)، عمدهٔ محتوای دانشنامه را کاربران تازه‌وارد و کم‌تجربه تولید و منتشر می‌کنند. کاربران خیلی فعال، آن‌هایی که زندگی‌شان را در ویکی‌پدیا می‌گذرانند و آن‌هایی که به مواردی چون رده‌بندی یا جزئیات شیوه‌نامه اهمیت می‌دهند، بیشتر نقش یکنواخت و استاندارد کردن محتواهای تولیدشده توسط دیگران را بر عهده دارند. نتایج پژوهش سوارتس در تعارض کامل با تحلیل‌های جیمبو ویلز بود که در کنفرانس‌های مختلف مصرانه می‌گفت گروه کوچک و ثابتی بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر در ویکی‌پدیای انگلیسی مسئول تولید محتوا هستند (مثل هر دانشنامهٔ کاغذی معتبری) و سایر مشارکت‌کنندگان از روی تفنن در امر ساختن دانشنامه به آن هستهٔ مرکزی کمک می‌کنند (مثلاً با رفع اشتباه‌های سهوی). سوارتس تعداد حروف نوشته‌شده توسط کاربران را مبنای تحلیلش قرار داده بود و ویلز تعداد مشارکت‌ها را. بر پایهٔ پژوهش سوارتس و نتایج آن، کاربران تازه‌وارد سازندگان اصلی ویکی‌پدیا هستند.

لطفاً با چماق به استقبال تازه‌واردها نروید

کارتونی که می‌گوید: لطفاً تازه‌واردها را در ویکی‌پدیا گاز نگیرید.
  • درک کنید که اجتماع ویکی‌پدیا به تازه‌واردان نیاز دارد. با توانمندسازی تازه‌واردان، هم به افزودن دانش و نظرات و ایده‌ها به ویکی‌پدیا کمک می‌کنیم و هم بی‌طرف بودن ویکی‌پدیا را حفظ می‌کنیم.
  • اگر شما اعتقاد دارید که یک تازه‌وارد اشتباهی مرتکب شده‌است (مانند فراموش کردن برجسته نوشتن عنوان یا عدم استفاده از پیوندهای مؤثر در مقاله) سعی کنید خودتان آن اشتباه را تصحیح کنید. تازه‌واردان را به باد انتقاد نگیرید؛ به یاد داشته باشید که اینجا جایی‌ست که تمامی افراد می‌توانند در آن ویرایش انجام دهند، مسئولیت هر کس در اینجا ویرایش کردن است، نه انتقاد و سرزنش دیگران.
  • اگر واقعاً احساس می‌کنید که باید به تازه‌واردی تذکری بدهید، این کار را طوری انجام دهید که نشان دهد قصد کمک‌رسانی دارید. با یک خوشامدگویی در صفحهٔ بحث کاربر این کار را شروع کنید و به آن‌ها بفهمانید که در اینجا از حضورشان استقبال می‌شود. پس از آن تذکرتان را با ملایمت مطرح کنید. اگر نمی‌توانید اینطور رفتار کنید بهتر است اصلاً صحبت نکنید.
  • بعضی تازه‌واردان در ویرایش‌های کلی مانند اِعمال دیدگاه بی‌طرف، از ترس آسیب رساندن به ویکی‌پدیا یا سرزنش شدن، با محافظه‌کاری عمل می‌کنند. به آن‌ها بیاموزید که در ویرایش جسور باشند.
  • استفاده از الگوی امتحان نیز در برخورد با تازه‌واردان توصیه می‌شود.
  • در مورد تازه‌واردان فرض حسن نیت را در نظر داشته باشید. آن‌ها به احتمال زیاد قصد کمک دارند. به آن‌ها فرصت دهید!
  • از قطع دسترسی در گام اول خودداری کنید. قبل از قطع دسترسی کاربر، اول با او گفتگو کنید.
  • به تازه واردان زاپاس یا همزاد نگویید. اگر دلیل معتبری برایش دارید می توانید آنها را به آن سیاست ها هدایت کنید. برای مثال، اگر تعداد نامتناسبی از تازه واردان در یک سوی یک رای گیری ظاهر می شوند، باید کاری کنید که احساس کنند از آنها استقبال می شود و در عین حال، به آنها توضیح دهید که رای هایشان اگر سیاست های ابتدایی در رابطه با محتوا را نقض کند، شمرده نخواهد شد. به طور مشابه، پیش از این که به یک تازه وارد بگویید حساب تک منظوره، بسیار مراقب باشید. نیم‌کالینگ لازم نیست. این که در جریان یک اختلاف، به کاربری چنین عنوان‌ها زشتی را بگویید نهی شده است.

جستارهای وابسته