ودکا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از وودکا)
ودکا
ودکای قرمز با برند اسمیرنوف
گونهنوشیدنی الکلی
خاستگاهلهستان، روسیه، سوئد[۱][۲]
منطقهمرکز، شمال، و خاور اروپا
مواد اصلیآب، الکل
انواعودکای مزه‌دار
انرژی مواد خوراکی
(به‌ازای ۵۰ میلی‌لیتر سرو)
۱۲۲ کیلوکالری
اطلاعات دیگرساخته‌شده از غلاتی چون گندم، ذرت، یا سیب‌زمینی

ودکا (روسی: Водка؛ لهستانی: wódka) یکی از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های تقطیری است. ودکا بدون طعم‌دهنده یک مایع شفاف و بی‌رنگ است که از آمیختن آب با اتانول ساخته می‌شود.

ساخت[ویرایش]

معمولاً با تقطیر شرابی که از تخمیر غلات یا سیب‌زمینی به دست آمده اتانول تقریباً خالص تهیه می‌کنند و سپس آن را با نسبتی خاص با آب مقطر مخلوط می‌کنند تا ودکا ساخته شود. اصولاً هرچه ودکا بی‌رنگ‌تر و بی‌بوتر باشد کیفیت آن بالاتر و خالص‌تر است. معمولاً در آخرین مرحله تهیه ودکا آن را از زغال چوب رد می‌کنند تا باقی‌مانده مزه و بوی آن از بین برود. ودکا برای جلوگیری از ریزش مو، به مقدار متوسط مصرف می‌شود[۳] نشاسته موجود در غلات و سیب زمینی توسط میکروارگانیزم‌ها قابل تجزیه شدن و تخمیر اکلی نیست. از این رو در فرایند تهیه الکل از غلات و سیب‌زمینی لازم است ابتدا نشاسته توسط برخی آنزیم‌ها به قندهای ساده‌تر و قابل تخمیر مانند مالتوز تبدیل شوند. این عمل با استفاده از دانه‌های خردشده جو و گندم جوانه‌زده و خشک‌شده صورت می‌گیرد که به آنها مالت می‌گویند.

راه دیگر ساخت ودکا با شیر است. پس از آنکه چربی شیر را می‌گیرند و با آن پنیر درست می‌کنند مقدار زیادی آب‌پنیر باقی می‌ماند که از آن مایعی شور و شیرین به نام پرمیت تهیه می‌کنند. این بهترین ماده برای تخمیر و تبدیل به الکل است. پیشینه ساخت الکل با این روش به سه تا چهار هزار سال پیش و در میان قبایل کوچ‌نشین قزاقستان، قرقیزستان، و مغولستان بازمی‌گردد که نوشیدنی‌های الکلی خود را از شیر مادیان، گاومیش، یا گاو تهیه می‌کردند.[۴]

ودکای تهیه‌شده از جو و چاودار مزه تندتری دارد و قوی‌تر است. ذرت به پایهٔ ودکا مزه شیرین‌تری می‌دهد. ودکای ساخته شده از سیب‌زمینی مزه خاکی می‌دهد. بعضی از تقطیرکنندگان ودکا به آن میوه، نمک و حتی بیکن می‌افزایند.[۴]

بطری‌های ودکای سوئدی مارک اَبسلوت ودکا

درصد الکل[ویرایش]

ودکا یک نوشیدنی الکلی با درصد الکل بالا (بین ۳۵ تا ۵۵ درصد) است. ودکای سنتی روسیه و لهستان معمولاً ۴۰ درصد الکل دارد. ودکایی که در لهستان، روسیه، جمهوری چک، استونی، لاتویا، اوکراین و لیتوانی به فروش می‌رسد ۴۰٪ است. ودکای اروپایی دستکم ۳۷/۵٪ است. همچنین ودکایی که در آمریکا به فروش می‌رسد حداقل ۴۰٪ است. تعیین میزان ۴۰٪ به گستردگی و به‌طور اشتباه به دمیتری مندلیف نسبت داده می‌شود.

کمربند ودکا. این کشورها بیشترین میزان مصرف ودکا در جهان را دارند.

تاریخچه[ویرایش]

واژه «ُودکا» از زبان روسی می‌آید و حالت تصغیر واژه «وادا» (به روسی: Вода) به معنی «آب» است.[۵][۶] در دوران امپراتوری روسیه از سیب‌زمینی له‌شده برای تهیه ودکا استفاده می‌شد. اما اکنون در روسیه از دانه‌های خالص غلات برای تهیه ودکا استفاده می‌شود.[۳] اما به طوری، خاستگاه دقیق ودکا مشخص نیست.[۴]

در طول تاریخ برای مقاصد درمانی به ودکا گیاهان خوراکی و دارویی می‌افزودند و در زبان لاتین به آن «آب زندگانی» می‌گفتند.[۴]

مصرف[ویرایش]

به‌طور سنتی ودکا همراه با آب، یخ، یا دیگر ترکیبات مصرف نمی‌شود. در کشورهای غربی، ودکا به عنوان پایه بسیاری از کوکتلها[۴] مانند مارتینی ودکا، تونیک ودکا، بلادی مری استفاده می‌شود.

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. "The History of Vodka". Proof.
  2. The Art of Distilling, Revised and Expanded: An Enthusiast's Guide to the Artisan Distilling of Whiskey, Vodka, Gin and other Potent Potables. Quarry Books. January 2019. ISBN 978-1-63159-555-4.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Official Bartender's Guide, 63rd edition - Page 221, ISBN 0-446-38763-0
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ «ودکا چیست و چه کسی آن را اولین بار ساخت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ آذر ۱۴۰۰.
  5. Amazing facts about Russia, Telegraph
  6. CNN

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]