نوروز در افغانستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در افغانستان جشن نوروز طبق سنت‌ها برای مدت دو هفته برگزار می‌شود و مردم از چند روز قبل (حداقل قبل از چهارشنبه سوری) برای آغاز این جشن آماده می‌شوند. از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ (دوران حکومت طالبان) از برگزاری مجموعه این جشن‌ها جلوگیری می‌شده‌است.

جشن‌ها[ویرایش]

جشن گل سرخ[ویرایش]

جشن گل سرخ (میله گل سرخ) یک جشن خاص است که در مزار شریف در ۴۰ روز اول سال و به مناسبت روییدن گل‌های سرخ لاله در دامنه دشت‌های سبز مشرف به شهر، اجرا می‌شود و در طول این ۴۰ روز مردم از همه جا برای حضور در این جشن به مزار شریف می‌آیند. رسومات خاصی اجرا و لباس‌های متنوع و خاصی در طول این مراسم پوشیده می‌شود. این مراسم به‌طور هم‌زمان با مراسم جهنده علی (یا ژنده علی) انجام می‌شود. مراسم جهنده علی، مراسمی خاص دینی است که به مناسبت خلافت علی ابن ابی طالب در مسجد مقدس این شهر که گفته می‌شود آرامگاه این امام است اجرا می‌شود. این مراسم با برافراشتن یک علم (که ترکیب رنگ آن به درفش کاویانی شباهت دارد و به آن ژنده سخی می‌گویند) در حرم منسوب به امام علی و در اولین روز سال اجرا می‌شود. جشن گل سرخ برای چهل روز در دشت‌های لاله و حرم ادامه می‌یابد.[۱]

جشن دهقان[ویرایش]

در این مراسم که در روز اول سال اجرا می‌شود کشاورزان به شهرها می‌آیند و تولیدات خود را به نمایش می‌گذارند. در سال‌های اخیر این مراسم تنها در کابل و برخی شهرهای بزرگ اجرا می‌شود و حتی شخصیت‌های بلندپایه حکومتی نیز در تماشای آن شرکت دارند.[۲][۳]

خوراک‌های ویژه نوروز[ویرایش]

مردم برای روزهای نوروز به ویژه شب سال نو اقدام به پخت غذاهای خاصی می‌کنند. معمولاً غذای سبزی چلو در این شب پخته می‌شود. نانوایی‌ها نیز در این روزها نوعی کلوچه می‌پزند که به آن کلوچه نوروزی می‌گویند و فقط در نوروز پخته می‌شود.

هفت میوه[ویرایش]

در افغانستان در کنار هفت سین مردم به آماده کردن هفت میوه می‌پردازند. هفت میوه چیزی شبیه به سالاد میوه است که از هفت نوع میوه خشک مختلف تشکیل شده. این هفت میوه عبارتند از: کشمش، سنجد، پسته، فندق، قیسی (زردآلوی خشک/کشته) و گردو یا آلو.

هفت میوه

سمنو (سمنک)[ویرایش]

زن‌ها در طول شب یک مراسم خاص برای سمنو می‌گیرند و از اواخر عصر تا صبح روز بعد مشغول پختن آن هستند و شعری به این مضمون را تکرار می‌کنند:
«سمنک در جوش، ما کفچه زنیم، دیگران در خواب، ما دفچه زنیم!»

سرگرمی‌ها[ویرایش]

چهارشنبه اول سال[ویرایش]

مردم افغانستان در چهارشنبه اول هر سال به دامان طبیعت می‌روند.

تماشای دشت‌های ارغوان[ویرایش]

ساکنین کابل در طول دو هفته اول سال برای گردش به همراه خانواده به مناطقی که در آن‌ها گل ارغوان می‌روید می‌روند.

بزکشی[ویرایش]

در طول مراسم و جشن‌های مختلف معمولاً مسابقات بزکشی نیز انجام می‌شود. این مسابقات معمولاً در ولایت‌های شمالی افغانستان و کابل اجرا می‌شود.

سبزه لگد کردن سیزده‌به‌در[ویرایش]

در دو هفته پس از نوروز مردم برای استقبال بهار به دشت‌ها و دامنه تپه‌ها می‌روند که بنام سبزه لگد کردن یا سبزه لگدکنی هم یاد می‌شود.[۴][۵] مردم هرات علاوه بر چهارشنبه اول سال در روز سیزده فروردین(حمل) نیز به گردش در طبیعت می‌پردازند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. میله «گل سرخ» جشن باستانی مردم افغانستان http://farhang-press.com/index/میله-گل-سرخ-جشن-باستانی-مردم-افغانست/ بایگانی‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine
  2. en:Nowruz
  3. «نوروز در افغانستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۵ آوریل ۲۰۰۸.
  4. https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/03/060317_s-norooz-balkh.shtml
  5. https://www.dw.com/fa-af/جشن-سبزه-لگدکنی-در-دشت-شادیان-بلخ/a-15853115