مورمانسک

مختصات: ۶۸°۵۸′۱۴″ شمالی ۳۳°۰۴′۳۰″ شرقی / ۶۸٫۹۷۰۵۶°شمالی ۳۳٫۰۷۵۰۰°شرقی / 68.97056; 33.07500
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مورمانسک
Мурманск
نویسه‌گردانی دیگر
 • زبان سامی کیلدینМурман ланнҍ
 • زبان سامی شمالیMurmánska
 • زبان سامی اسکولتMuurman[۲]
نمایی از مورمانسک در جشن شصت و پنجمین سالگرد حمله پتسامو–کیرکنس
نمایی از مورمانسک در جشن شصت و پنجمین سالگرد حمله پتسامو–کیرکنس
نشان مورمانسک
نشان
موقعیت مورمانسک
Map
مورمانسک در استان مورمانسک واقع شده
مورمانسک
مورمانسک
موقعیت مورمانسک
مورمانسک در European Russia واقع شده
مورمانسک
مورمانسک
مورمانسک (European Russia)
مورمانسک در اروپا واقع شده
مورمانسک
مورمانسک
مورمانسک (اروپا)
مختصات: ۶۸°۵۸′۱۴″ شمالی ۳۳°۰۴′۳۰″ شرقی / ۶۸٫۹۷۰۵۶°شمالی ۳۳٫۰۷۵۰۰°شرقی / 68.97056; 33.07500
کشورروسیه
تابع فدرالاستان مورمانسک[۱]
تاریخ رسمی تأسیس۴ اکتبر ۱۹۱۶[۳]
شهر وضعیت از۱۹ ژوئیهٔ ۱۹۱۶[۳]
مدیریت
 • هیئت حاکمهشورای معاونین
 • فرماندار/شهرداردمیتری فیلیپوف (فرماندار)
اوگینی نیکورا (شهردار)
بلندی
۵۰ متر (۱۶۰ پا)
جمعیت
 • برآورد 
(2018)[۴]
۲۹۵٬۳۷۴
 • رتبه۶۱مین در ۲۰۱۰
 • تابعهٔشهر مورمانسک[۱]
 • مرکزاستان مورمانسک,[۱] شهر مورمانسک[۱]
 • منطقهٔ شهریمنطقهٔ شهری مورمانسک[۵]
 • مرکزمنطقه شهری مورمانسک[۵]
منطقه زمانییوتی‌سی +۳ (زمان مسکو ویرایش در ویکی‌داده[۶])
کد(های) پستی[۷]
۱۸۳۰۰۰–۱۸۳۰۹۹
کد(های) شماره‌گیری+7 ۸۱۵۲
شناسه OKTMO47701000001
شهر Day۴ اکتبر[۸]
وبگاه
منطقهٔ مرکزی مورمانسک

مورمانسْک (روسی: Мурманск; سامی کیلدین: Мурман ланнҍ; سامی اسکولت: Muurman[۲] و سامی شمالی: Murmánska) یک بندر و شهر در استان مورمانسک در ناحیهٔ شمالی کشور روسیه است. این شهر در فاصلهٔ ۱۰۸ کیلومتر (۶۷ مایل) از مرز نروژ و ۱۸۲ کیلومتر (۱۱۳ مایل) از مرز فنلاند قرار دارد.

مورمانسک با بهره‌مندی از جریان اطلس شمالی، شبیه شهرهایی به بزرگی خود در سراسر روسیهٔ غربی است، با دسترسی به بزرگراه و راه‌آهن به دیگر بخش‌ها اروپا، و شمالی‌ترین سیستم اتوبوس ترولی بر روی زمین. مورمانسک در ۲ درجهٔ شمالی از مدار شمالگان قرار دارد.

اگرچه در اوایل قرن بیستم در دوران مسابقات تسلیحاتی دوران جنگ سرد، مورمانسک شاهد رونق در ایجاد تأسیسات نظامی و مناطق شهری بود، جمعیت این شهر از آن زمان کاهش چشم‌گیری داشته، به‌طوری که در سال ۱۹۸۹ جمعیت آن ۴۶۸٬۰۳۹ نفر بود، در حالی که در سرشماری سال ۲۰۲۱، جمعیت آن به ۲۷۰٬۳۸۴ نفر کاهش یافت.[۱۱]

پیشینه[ویرایش]

نام مورمانسک از زبان ساآمی (Saami) گرفته شده‌است و معنی آن «سرزمین کنار دریا» است. در این زبان مور به معنی دریا و ما به معنی سرزمین است.

امروزه در حدود ۱۵۰۰ ساآمی در شبه‌جزیرهٔ کولا زندگی می‌کنند. پیشهٔ آن‌ها در قدیم شکارگری، پرورش گوزن شمالی و ماهیگیری بود.

شهر مورمانسک که در آغاز رومانوف-نا-مورمانه (Рома́нов-на-Му́рмане) نامیده می‌شد در ۴ اکتبر ۱۹۱۶ بنیاد شد و نام خود را از خاندان پادشاهی روسی رومانوف گرفت. نام این شهر پس از انقلاب اکتبر به مورمانسک دگرگون شد.

نیروهای آلمانی مستقر در قلمرو فنلاند در سال ۱۹۴۱ به عنوان بخشی از عملیات روباه نقره‌ای به شهر مورمانسک حمله کردند. این شهر در این حمله به شدت ویران شد و شدت ویرانی آن فقط با تخریب لنینگراد و استالینگراد در جنگ قابل مقایسه است.[۱۲][۱۳]

با این حال، مقاومت سرسختانه شوروی‌ها و شرایط سخت آب‌وهوای محلی به اضافه زمین‌های سخت‌گذر منطقه، آلمانی‌ها را از تصرف شهر بازداشت و آن‌ها موفق به بستن مسیر راه‌آهن حیاتی کارلیا و مسیر منتهی به بندر بدون یخ نشدند. به سبب مقاومت شدید در مورمانسک علیه آلمان ها، این شهر عنوان شهر قهرمان را در تاریخ 6 می 1985 دریافت کرد. در ادامه جنگ هم به همراه شهر و بندر آرخانگلسک نقش کلیدی در رساندن آذوقه و مهمات متفقین به شوروی را ایفا کرد. در طول جنگ سرد نیز این شهر پایگاه زیردریایی ها و یخ شکن های شوروی بود. در سال 1974 مجسمه آلیوشا که نمایانگر سرباز شوروی در جنگ است در این شهر نصب شد. این مجسمه 35.5 متر طول دارد و هتل آزیموت مورمانسک که 72 متر ارتفاع دارد، تبدیل به بزرگترین ساختمان در محدوده ی دایره قطبی شد.



منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Ref395 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "Muurman (subst. erisnimi)". Neahttadigisánit. Retrieved October 11, 2023.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام ATSBook24 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. "26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года". Retrieved 23 January 2019.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Ref811 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  6. "Об исчислении времени". Официальный интернет-портал правовой информации (به روسی). 3 June 2011. Retrieved 19 January 2019.
  7. "Main Murmansk post office". Archived from the original on February 26, 2012. Retrieved July 18, 2010.
  8. Stepanova, Anna (September 29, 2017). "День города в Мурманске 2017: программа праздника и перекрытия дорог". Komsomolskaya Pravda. Retrieved November 20, 2017.
  9. Russian Federal State Statistics Service. Всероссийская перепись населения 2020 года. Том 1 [2020 All-Russian Population Census, vol. 1] (XLS) (به روسی). Federal State Statistics Service.
  10. "Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года". Archived from the original on August 10, 2014. Retrieved April 24, 2015.
  11. "Оценка численности постоянного населения по субъектам Российской Федерации". Federal State Statistics Service. Retrieved 1 September 2022.
  12. Мурманску исполняется 90 лет(روسی)
  13. Газета «Вечерний Мурманск» Выпуск № 93 от 28 мая 2005 بایگانی‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (روسی)