مواد رنگزا
| رنگرزی | ||||||||
| ||||||||
| مواد رنگزا مواد رنگزای طبیعی مواد رنگزای مصنوعی رنگدانه مواد کمکی در رنگرزی
| ||||||||
مواد رنگزا (به انگلیسی: dye یا dyestuff) در تعریف کلی موادی هستند که قابلیت رنگ کردن مواد دیگر را دارند. مواد رنگزا با ایجاد یک پیوستگی فیزیکی یا شیمیایی با ماده مورد هدف، ترکیب می‌گردند. رنگ‌های نقاشی (هنر)، رنگ‌های نقاشی ساختمانی، رنگ‌های مورد استفاده در رنگرزی و چاپ کالای نساجی، رنگ‌های مورد استفاده در آرایشگاه‌ها همگی جزء مواد رنگزا محسوب می‌شوند.
مواد رنگزای طبیعی[ویرایش]
دسته‌ای از گیاهان دارای رنگینه‌ها یی با ثبات عالی و متوسط هستند و در رنگرزی سنتی نقش مؤثری دارند.[۱] روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار، بلوط، پوست گردو، هلیله، سماق، زعفران، جا شیر و غیره از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آن‌ها در رنگرزی استفاده می‌شده‌است.[۲][۳][۴]
مواد رنگزای مصنوعی[ویرایش]
اکثر مواد رنگزای استفاده شده مثل رنگ موی سر، رنگ‌های ساختمانی، رنگ‌های صنعتی، رنگ‌های هنری و غیره همگی جزء مواد رنگزای مصنوعی محسوب می‌شوند. مواد رنگزای مصنوعی را به طور کلی بر پایه خواص آن‌ها و ساختمان شیمیایی مواد طبقه بندی می‌کنند.[۵][۶]
جستارهای وابسته[ویرایش]
| تکنیک |  | |
|---|---|---|
| انواع رنگ | ||
| رنگ نساجی سنتی | ||
| تاریخچه | ||
| ارجاع | ||
منابع[ویرایش]
- ↑ پوراندخت نیرومند (۱۳۸۹)، آموزش هنر قالیبافی، تهران: نشر بازتاب، شابک ۹۶۴-۶۳۹۴-۰۲-۷
- ↑ "رنگرزی با مواد رنگزای طبیعی" (به انگلیسی). باشگاه مهندسان ایران. Archived from the original on 31 March 2014. Retrieved 14 September.
{{cite web}}: Check date values in:|تاریخ بازدید=(help) - ↑ داود امیری (فروردین ۱۳۸۷)، رنگرزی طبیعی و استخراج رنگدانه از گیاه اسپرک، شباهنگ، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۷۳۲-۵۳-۱
- ↑ روفیا توفیقی، گیاهان رنگزا
- ↑ منصور ورزی (۱۳۵۵)، هنر و صنعت قالی در ایران، انتشارات رز
- ↑ Cannon - John, Margaret - «Dye Plants and Dying» - Herbert Press - London - ۱۹۹۴.، Cannon - John, Margaret - «Dye Plants and Dying» - Herbert Press - London - ۱۹۹۴.