مهندسی تأسیسات

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تأسیسات به‌طور کلی دو بخش تأسیسات مکانیکی و تأسیسات الکتریکی تقسیم می‌شود. تاسیسات الکتریکی تحت نظارت عالیه و اجرای مهندسین برق انجام می‌گیرد. تأسیسات مکانیکی به گونه‌های مختلفی مانند گرمایی، سرمایی، تهویه، گازرسانی، بخار و غیره دسته‌بندی می‌شوند.[۱][۲]

تأسیسات مکانیکی[ویرایش]

تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل موارد زیر است:

  • تأسیسات گرمایی[۳]
  • تأسیسات سرمایی[۴]
  • تأسیسات بهداشتی (آب و فاضلاب)
  • تأسیسات تهویه مطبوع[۵]
  • تأسیسات استخر (استخر، جکوزی، سونا)
  • تأسیسات آتش‌نشانی ( اطفا حریق)
  • تأسیسات گازرسانی
  • اجرا و طراحی فواره و آب‌نما
  • تأسیسات گازهای طبی
  • سامانه‌های بخار

تأسیسات مکانیکی به شاخه‌های مختلفی مانند صنعت، ساختمان، ورزشی، درمانی و مانند این‌ها تقسیم می‌شود.[۶]

در مورد تأسیسات مکانیکی نظرات مختلفی وجود دارد اما می‌توان گفت: تأسیسات مکانیکی دانش مبارزه با طبیعت است.[۷] بر خلاف جاذبه آب را بالا کشیدن، گرما در فصل سرد و سرما در فصل گرم، هوای تازه در اجتماعی از انسانها، تخلیه گازها از محل تولید و…. تأسیسات مکانیکی دانش رفاه جانداران در مبارزه‌ای تمام عیار با طبیعت است.[۸][۹]

در دنیای امروز تأمین آسایش بشر یکی از هدف‌های اصلی بوده و سعی شده‌است با استفاده و به‌کارگیری تأسیسات مکانیکی، در طراحی و اجرای ساختمان‌سازی این امر مهم پیگیری شود؛ لذا فراگیری و شناخت علم تأسیسات مکانیکی برای کلیه دست‌اندرکاران تأسیسات ساختمانی یکی از مباحث مهم و ضروری محسوب می‌شود.[۱۰]

تأسیسات الکتریکی[ویرایش]

در تعریف تأسیسات الکتریکی می‌توان گفت طراحی سامانه‌های سیم کشی اماکن مسکونی و مراکز صنعتی[۱۱]و شامل مباحثی مانند روشنائی؛ برق رسانی؛ هوشمندسازی ساختمان؛تلفن؛ آنتن مرکزی؛ سامانه اعلام حریق؛ اجرای شبکه رایانه‌ای؛ منبع تغذیه اضطراری ؛ اجرا و خدمات آسانسور و پله برقی و دوربین مداربسته می‌باشد.[۱۲][۱۳]

رشته‌های دانشگاهی[ویرایش]

رشته تأسیسات الکتریکی در دانشکده‌های فنی تا مقطع کاردانی و کارشناسی تدریس می‌شود و تنها در چند واحد کارگاهی با رشته برق صنعتی دارای تفاوت می‌باشد.[۱۴][۱۵]

رشته تاسیسات حرارتی و برودتی نیز در دانشکده های فنی در دو مقطع کاردانی و کارشناسی تدریس می شود‌ این رشته زیر شاخه ی مکانیک بوده و علاوه بر دروس پایه ای مشترک با مکانیک، شامل دروس کارگاهی و تخصصی طراحی تاسیسات حرارتی و برودتی نیز می شود.[۱۶]

مهارت و دانش مورد نیاز[ویرایش]

  • توانایی کار بر طبق نقشه‌ها و طرح‌های فنی موجود
  • مهارت‌های فنی و عملی خوب
  • رویکرد دقیق و منظم در کار
  • توانایی جسمانی مناسب
  • آگاهی از مسایل ایمنی و دستورالعمل‌های قانونی
  • توانایی کار فردی و تیمی
  • مهارت‌های ارتباطی مناسب

رشته دانشگاهی[ویرایش]

هنرجویان رشته ی تاسیسات حرارتی و برودتی در طی دوران تحصیل با طرح، محاسبه، اجرا، راه‌اندازی، سرویس و نگهداری تأسیسات بهداشتی، تأسیسات گرمایی، تأسیسات گازرسانی ساختمان‌های مسکونی، راه‌اندازی و سرویس و تعمیر تأسیسات برودتی خانگی و تجاری، نقشه خوانی و نقشه‌کشی تأسیسات بهداشتی، حرارتی، گازرسانی و برودتی و… آشنا می‌شوند.

زمینه‌ها و عناوین شغلی رشته تأسیسات:

  • راه‌اندازی و تعمیرکاری دستگاه‌های سردکننده خانگی
  • راه‌اندازی و تعمیرکاری سامانه‌های حرارت مرکزی
  • جوشکاری برق و گاز
  • لوله‌کش آب ساختمان
  • برق کاری و راه‌اندازی دستگاه‌های تأسیساتی با استفاده از لوله‌های فلزی و پلیمری
  • نقشه‌کش تأسیسات مکانیکی ساختمان
  • طراح، مجری و ناظر لوله‌کشی گاز خانگی و تجاری
  • نصاب و لوله‌کش تأسیسات حرارت مرکزی

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "What is a Facilities Engineer". thinkGeek. Retrieved 12 July 2013.
  2. "History". The Association for Facilities Engineering.
  3. Association for Facilities Engineering (1999). Facilities operations & engineering reference. R.S. Means. ISBN 0-87629-462-X. OCLC 42332231.[کدام صفحه؟]
  4. "Facilities & Construction". www.gsa.gov (به انگلیسی). Retrieved 2020-04-26.
  5. "Facilities Engineering | Programs & Services". Phoenix Area (به انگلیسی). Retrieved 2024-04-07.
  6. "United States Navy to Deploy Largest Federal Solar Electric System in the Nation; 750 kW Photovoltaic System Installed at Naval Base Coronado, California". Business Wire. 8 November 2002. p. 1. ProQuest 444939381.
  7. Mobley, R. Keith (2001). Plant engineer's handbook. ISBN 978-0-7506-7328-0. OCLC 837055872.[کدام صفحه؟]
  8. روح الله واصف. «دپارتمان تاسیسات». آکادمی کاشانه.
  9. "Top 5 Facilities Management Jobs & Salary Ranges". www.buildings.com (به انگلیسی). Retrieved 2020-04-26.
  10. "Facilities Engineer: Career and Salary Facts" (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-24.
  11. مهندسی تأسیسات الکتریکی. دکتر حسن کلهر. شرکت سهامی انتشار. شابک ۳-۱۳-۵۷۳۵-۹۶۴-۹۷۸ ص۱۱
  12. "What does a Facilities Maintenance Manager do? (with pictures)". wiseGEEK. Retrieved 2018-04-24.
  13. National Aeronautics and Space Administration and management division. (2016). Facilities engineering & real properties management division. Retrieved from https://jc.arc.nasa.gov/jceindex.html
  14. رشته تأسیسات در دانشکده‌های فنی. «آمادگی آزمون نظام مهندسی مکانیک».
  15. "Facilities Engineering Technology". www.triton.edu (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-24.
  16. "How to Become a Facilities Engineer | Academic Invest". www.academicinvest.com (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-24.