محمد بوعزیزی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمد بوعزیزی
طارق طیب محمد بن بوعزیزی
زادهٔ۲۹ مارس ۱۹۸۴
سیدی بوزید،  تونس
درگذشت۴ ژانویهٔ ۲۰۱۱ (۲۶ سال)
بن عروس،  تونس
ملیتتونسی
پیشهدستفروش
شناخته‌شده برایآغازگر انقلابی در تونس
عنوانبوسبی

طارق طیب محمد بن بوعزیزی (۲۹ مارس ۱۹۸۴ – ۴ ژانویه ۲۰۱۱) دستفروش تونسی بود که در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ در اعتراض به توقیف کالاهایش و تحقیری که یک مأمور زن شهرداری به او روا داشته بود خود را در مقابل ساختمان شهرداری به آتش کشید. اقدام بوعزیزی آغازگر انقلابی در تونس شد که به حکومت ۲۳ سالهٔ زین‌العابدین بن علی بر این کشور پایان بخشید.[۱]

پس از آن‌که خودسوزی بوعزیزی توانست به سرنگونی حکومت بن علی بینجامد. چندین مرد دیگر در سایر کشورهای عربی چون مصر، الجزایر و موریتانی نیز به تقلید از بوعزیزی به خودسوزی دست زدند. اقدام بوعزیزی بحث‌هایی را در محافل مذهبی هم برانگیخت. یوسف قرضاوی فقیه مصری در اظهاراتی همدردانه با بوعزیزی، وی و افراد دیگری را که به تأسی از او دست به خودکشی زده‌اند قربانی تبعیضات اجتماعی خواند و مسئولیت مرگ آن‌ها را بر عهدهٔ حاکمان کشورهایشان دانست. اما الازهر، معتبرترین دانشگاه اسلامی اهل سنت، در اعلامیه‌ای تأکید کرد که خودکشی در اسلام ممنوع است حتی اگر بخشی از اعتراضات سیاسی و اجتماعی باشد.[۲]

در مصر، عبدو عبدالمنعم جعفر، یک رستوران‌دار ۴۹ ساله خود را در مقابل پارلمان مصر به آتش کشید.[۳]

زندگی[ویرایش]

محمّد بوعزیزی ملقب به بوسبی جوانی تونسی از یک خانواده ۹ نفره بود. پدرش کارگری بود که در لیبی کار می‌کرد و هنگامی که محمد سه ساله بود درگذشت. محمد دوره دانش‌آموزی را در مدرسه‌ای در روستای سید صالح گذراند و از ۱۰ سالگی مجبور شد به کارگری بپردازد و سپس تحصیل را برای این که ساعات بیشتری کار کند ترک نمود برخی منابع یادآوری می‌کنند که او مدرک دانشگاهی گرفته ولی خواهرش سامیه گفت که او نتوانست تحصیلات متوسطه‌اش را هم به اتمام برساند.

مادر محمد می‌گوید که او تلاش کرد که به ارتش بپیوندد ولی موفق نشد و دنبال کارهای دیگری رفت ولی در آن‌ها نیز موفق نگردید. محمد سرپرستی خانواده‌اش را بعهده داشت و درآمد ماهانه‌اش حدود ۱۴۰ دلار بود که عمده آن از فروش سبزی و میوه در خیابان‌های سیدی بوزید به‌دست می‌آمد.[۴]

واقعه[ویرایش]

شهر محل زندگی طارق طیب محمد بن بوعزیزی

مأموران پلیس صبح روز جمعه ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ گاری میوه فروشی محمد بوعزیزی را که تلاش می‌کرد راه خودش را به سمت بازار میوه فروشی باز کند مورد حمله قرار داده و تلاش کردند اجناس او را مصادره کنند. عموی بوعزیزی که شاهد ماجرا بود برای نجات برادرزاده اش اقدام نمود و تلاش کرد که مأموران پلیس را قانع کند که به محمد اجازه بدهند تا برای کسب روزی به سمت بازار برود و مأمور نیز قبول کرد و از مأمور فادیه حمدی که بوعزیزی را به همراه دو پلیس دیگر بازداشت کرده بود خواست که او را آزاد کنند که او هم پذیرفت ولی بعداً مأموری فادیه حمدی مجدداً به سمت بازار رفته و شروع به مصادره اجناس بوعزیزی کرد که بوعزیزی به او اعتراض کرد و مأمور پلیس هم با باتون او را مورد ضرب و شتم قرار داده و با کمک دو مأمور دیگر او را روی زمین خوابانده و پولهایش را نیز گرفتند. مأمور پلیس زن سپس در مقابل حدود ۵۰ نفری که در محل حضور داشتند یک سیلی به صورت بوعزیزی نواخت که باعث شد بوعزیزی از شدت خجالت به گریه بیفتد. آنطور که فروشندگان و سایر شاهدان صحنه گواهی داده‌اند بوعزیزی فریاد زد که چرا چنین برخوردی با من می‌کنی؟ من یک آدم معمولی هستم و فقط می‌خواهم کار کنم.

بوعزیزی تلاش کرد که با یکی از مسئولان دیدار کند ولی فایده‌ای نداشت سپس به بازار برگشت و به فروشندگان دیگر گفت که خودش را آتش خواهد زد ولی آن‌ها حرف او را جدی نگرفتند. بوعزیزی مقابل ساختمان شهرداری ایستاد و روی خودش تینر ریخت و آن را آتش زد، آتش شعله‌ور شد و مردم به‌سرعت اقدام به خاموش کردن آتش با کپسول‌های آتش‌نشانی که خالی بودند کردند. با پلیس تماس گرفتند ولی کسی نیامد. آمبولانس نیز بعد از یک و نیم ساعت رسید تا او را به بیمارستان منتقل کند. در این بیمارستان بود که زین العابدین بن علی جهت آرام کردن اوضاع و فرونشاندن خشم مردمی به دیدار بوعزیزی رفت. از طرف دیگر، مأمور پلیس نیز زدن سیلی به صورت بوعزیزی را انکار و بر بیگناهی خودش اصرار می‌ورزید.[۴]

رویدادهای تقلیدی[ویرایش]

رویدادهای تقلیدی
نام محل اقامت تاریخ خودسوزی تاریخ مرگ منبع
۱ الجزایر محسن بوطرفیف بوخضره ۱۳ ژانویه ۲۰۱۱ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۱ [۵]
۲ الجزایر عویشیه محمد برج منایل ۱۵ ژانویه ۲۰۱۱
[۶]
۳ الجزایر بوبکر بویدن جیجل ۱۵ ژانویه ۲۰۱۱
[۷]
۴ الجزایر معامیر لطفی الواد ۱۶ ژانویه ۲۰۱۱
[۸]
۵ الجزایر سنوسی توات مستغانم ۱۶ ژانویه ۲۰۱۱
[۶]
۶ موریتانی یعقوب ولد دحود تجکجه ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ ۲۲ ژانویه ۲۰۱۱ [۶]
۷ مصر عبده عبدالمنعم حماده قنطره ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱
[۶][۹]
۸ مصر محمد فاروق حسن قاهره ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱
[۱۰]
۹ مصر احمد هاشم السید اسکندریه ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱ ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱ [۱۱][۱۲]
۱۰ مصر محمد عاشور سرور قاهره ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱
[۱۱]
۱۱ عربستان سعودی نامشخص جازان ۲۰ ژانویه ۲۰۱۱ ۲۱ ژانویه ۲۰۱۱ [۱۳][۱۴]
۱۲ عربستان سعودی نامشخص دمام ۲۴ ژانویه ۲۰۱۱
[۱۵]
۱۳ سوریه حسن علی عقله الحسکه ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ [۱۶][۱۷]

منابع[ویرایش]

  1. The tragic life of a street vendor Yasmine Ryan, Al Jazeera, 20 January 2011
  2. How a Single Match Can Ignite a Revolution ROBERT F. WORTH, New York Times, 21 January 2011
  3. In Egypt, man sets himself on fire, driven by economic woes Alahram
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «محمد البوعزیزی» ویکی‌پدیای عربی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در 9 ژوئن ۲۰۱۷)
  5. "Tunisia triggers copycat suicides". Al Jazeera English. 2011-01-17. Retrieved 2011-01-17.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ "Tunisia copycat burnings in 3 North African countries". The Jordan Times. 2011-01-18. Retrieved 2011-01-18.
  7. "Yacoub Ould Dahoud, Self-Immolation Victim, Is Part Of Growing Trend". The Huffington Post. 2011-01-17. Retrieved 2011-01-17.
  8. "Algerian father of four sets himself on fire to protest government". Monsters and Critics. 2011-01-17. Archived from the original on 4 January 2013. Retrieved 2011-01-17.
  9. "In Egypt, man sets himself on fire, driven by economic woes". English Al-Ahram. 17 January 2011. Retrieved 23 January 2011.
  10. Zayed, Dina (2011-01-18). "Egyptians set themselves ablaze after Tunisia unrest". Reuters. Retrieved 2011-01-18.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ "Tunisia new government is fractured by resignations". yalibnan. 2011-01-18. Retrieved 2011-01-18.
  12. "Mother of Ahmed Hashim al-Sayyed". Yahoo! News. 2011-01-18. Archived from the original on 22 January 2011. Retrieved 2011-01-18.
  13. "Man dies after setting himself on fire in Saudi Arabia". BBC News. 23 January 2011. Retrieved 23 January 2011.
  14. Mifthah, Mohideen (22 January 2011). "Man dies in possible first self-immolation in Saudi". The Sunday Times. UK. Archived from the original on 25 January 2011. Retrieved 23 January 2011.
  15. "Citizen burns himself at a petrol station in Dammam (Arabic)". Alriyadh.com. 2011-01-25. Archived from the original on 29 January 2011. Retrieved 2011-02-05.
  16. "Information on the death of a young man who burned himself in Al Hasakah (Arabic)". Free-syria.com. 2011-01-26. Archived from the original on 30 January 2011. Retrieved 2011-01-30.
  17. "Syrian suicider is "Hasan Ali Akleh". Damascus has banned a demonstration in support of Egypt (Arabic)". Metransparent.com. 2011-01-29. Archived from the original on 5 February 2011. Retrieved 2011-01-30.