جی (اصفهان)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از محله جی (اصفهان))

جِی یکی از مناطق کهن شهر اصفهان است که قبل از حملهٔ عرب‌ها، «گِی» نامیده می‌شد.[۱][۲][یادداشت ۱] طی دوره‌های طولانی از تاریخ، شهر اصفهان از دو بخش بزرگ جی و یهودیه تشکیل می‌شد.[۳][۴]

دیدگاه غالب محل این هستهٔ تاریخی شهر را محلهٔ «شهرستان» کنونی در شرق اصفهان می‌داند.[۵] با این حال، دیدگاه دیگری یکسان دانستن جی و شهرستان را اشتباه جغرافی‌دانان سده‌های ششم به بعد هجری می‌داند و موقعیت مکانی جی را در مجاورت یهودیه (محلهٔ جوبارهٔ کنونی) در درون باروی تاریخی دورهٔ بوییان می‌انگارد. ابن رُسته توصیفی از باروی جی و ویژگی‌های اخترشناختی چهار دروازهٔ آن می‌آورد که با یکسان انگاشتن شهرستان و جی در تناقض است.[۶]

جی یکی ازبزرگترین خیابان‌های اصفهان است. این محله در شرق اصفهان قراردارد. این محله به دو قسمت تقسیم می‌شود: جی شرقی که به شهر خوراسگان منتهی می‌شود و قسمت غربی که به محلهٔ پروین اعتصامی و احمدآباد منتهی می‌شود.

در روایات اسلامی آمده است که سلمان فارسی اهل قریهٔ جی اصفهان بوده است.[۷]

یادداشت[ویرایش]

  1. دیگر تلفظ‌های این نام عبارت اند از: «گابا»، «گابیان»، «گابیه» و «گَبی»

منابع[ویرایش]

  1. علی‌اکبر دهخدا و دیگران، «گی» در لغت‌نامهٔ دهخدا.
  2. علی‌اکبر دهخدا و دیگران، «جی» در لغت‌نامهٔ دهخدا.
  3. «مالکین مناطق پینارت، جی شیر و کردآباد طعمه رانت خواری نشوند». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۸-۰۹-۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۹.
  4. «قدیمی‌ترین مسجد اصفهان مدفون در تپه جی- اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۰۹.
  5. شجاعی اصفهانی، علی (بهار و تابستان ۱۳۹۳). «مکان‌یابی شهرهای جی و یهودیه در رستاق جی اصفهان و جابجایی مرکز قدرت تا برآمدن سلجوقیان». پژوهش‌های ایران‌شناسی. ۴ (۱): ۵۷-۷۶. دریافت‌شده در ۲۳ مارس ۲۰۲۴.
  6. کاظمی، یاغش (تابستان ۱۳۹۳). «بررسی ویژگی‌های نجومی و کارکرد تقویمی در شهر جی و کاخ سروستان». هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی. ۱۹ (۲): ۹۱-۱۰۲. دریافت‌شده در ۲۳ مارس ۲۰۲۴.
  7. عن عبد الله بن عباس قال: حدَّثني سلمان الفارسي حديثه من فيه، قال: كنت رجلا فارسيا من أهل أصبهان من أهل قرية منها يقال لها: جَيُّ (مسند أحمد (٢٣٧٣٧)، و مسند البزار (٢٤٩٩، ٢٥٠٠)، المعجم الكبير للطبراني (٦/ ٢٧٦ - ٢٧٢)، و الطبقات لابن سعد (٤/ ٧٥ - ٨٠))