فهرست نخست‌وزیران ترکیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
  • بالا سمت چپ: مصطفی کمال آتاترک اولین نخست‌وزیر و سپس اولین رئیس‌جمهور ترکیه بود.
  • بالا سمت راست: عصمت اینونو طولانی‌ترین دوران نخست‌وزیری ترکیه را بر عهده داشت.
  • پایین سمت چپ: تانسو چیللر اولین نخست‌وزیر زن ترکیه بود.
  • سمت راست پایین: رجب طیب اردوغان، قبل از اینکه رئیس‌جمهور شود، بیش از ده سال نخست‌وزیر ترکیه بود.

منصب نخست‌وزیر ترکیه در سال ۱۹۲۰ در جریان جنگ استقلال ترکیه ایجاد شد. نخست‌وزیر، رئیس قوه مجریه دولت همراه با کابینه بود. پس از همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه (۲۰۱۷)، سمت نخست‌وزیری لغو شد و رئیس‌جمهور پس از انتخابات سراسری ترکیه (۲۰۱۸) رئیس قوه مجریه شد.

برای فهرستی از وزیران بزرگ گذشته امپراتوری عثمانی، به فهرست وزیران اعظم امپراتوری عثمانی مراجعه کنید.

فهرست نخست وزیران (۱۹۲۰–۲۰۱۸)[ویرایش]

رؤسای دولت ملی مجلس بزرگ (۱۹۲۰–۱۹۲۳)[ویرایش]

شماره نام
(تولد–درگذشت)
تصویر دوره خدمت حزب کابینه انتخابات رئیس
(مدت)
آغاز کار پایان کار مدت خدمت
۱ مصطفی کمال آتاترک
(۱۸۸۱–۱۹۳۸)
۳ مه ۱۹۲۰ ۲۴ ژانویه ۱۹۲۱ ۲۶۶ روز مستقل ۱ دولت آتاترک مجلس اول

(۱۹۲۰)

مصطفی کمال آتاترک

(۱۹۲۰–۱۹۲۳)
۲ فوزی پاشا
(۱۸۷۶–۱۹۵۰)
۲۴ ژانویه ۱۹۲۱ ۱۹ مه ۱۹۲۱ ۱ سال، ۱۶۶ روز مستقل ۲ دولت نخست پاشا
۱۹ مه ۱۹۲۱ ۹ ژوئیه ۱۹۲۲ ۳ دولت دوم پاشا
۳ رئوف اربای
(۱۸۸۱–۱۹۶۴)
۱۲ ژوئیه ۱۹۲۲ ۴ اوت ۱۹۲۳ ۱ سال، ۲۳ روز مستقل ۴ دولت اربای
۴ علی فتحی اوکیار
(۱۸۸۰–۱۹۴۳)
۱۴ اوت ۱۹۲۳ ۲۷ اکتبر ۱۹۲۳ ۷۴ روز مستقل ۵ دولت اوکیار

نخست وزیران جمهوری ترکیه (۱۹۲۳–۲۰۱۸)[ویرایش]

وضعیت
  نخست‌وزیر موقت
شماره نام
(تولد–درگذشت)
نگاره دوره خدمت حزب کابینه انتخابات رئیس‌جمهور
(مدت)
آغاز کار پایان کار مدت خدمت
۱ عصمت اینونو
(۱۸۸۴–۱۹۷۳)
۳۰ اکتبر ۱۹۲۳ ۶ مارس ۱۹۲۴ ۱ سال، ۲۳ روز حزب جمهوری خلق ترکیه ۱ İnönü I II
(۱۹۲۳)
مصطفی کمال آتاترک

(۱۹۲۳–۱۹۳۸)
۶ مارس ۱۹۲۴ ۲۲ نوامبر ۱۹۲۴ ۲ İnönü II
۲ علی فتحی اوکیار
(۱۸۸۰–۱۹۴۳)
۲۲ نوامبر ۱۹۲۴ ۶ مارس ۱۹۲۵ ۱۰۴ روز ۳ Okyar
(۱) عصمت اینونو
(۱۸۸۴–۱۹۷۳)
۶ مارس ۱۹۲۵ ۱ نوامبر ۱۹۲۷ ۱۲ سال، ۲۴۰ روز ۴ İnönü III
۱ نوامبر ۱۹۲۷ ۲۷ سپتامبر ۱۹۳۰ ۵ İnönü IV III
(1927)
۲۷ سپتامبر ۱۹۳۰ ۴ می ۱۹۳۱ ۶ İnönü V
۴ می ۱۹۳۱ ۱ مارس ۱۹۳۵ ۷ İnönü VI IV(1931)
۱ مارس ۱۹۳۵ ۱ نوامبر ۱۹۳۷ ۸ İnönü VII V
(1935)
۳ جلال بایار
(۱۸۸۳–۱۹۸۶)
۱ نوامبر ۱۹۳۷ ۱۱ نوامبر ۱۹۳۸ ۱ سال، ۸۵ روز ۹ Bayar I
۱۱ نوامبر ۱۹۳۸ ۲۵ ژانویه ۱۹۳۹ ۱۰ Bayar II عصمت اینونو

(۱۹۳۸–۱۹۵۰)
۴ رفیق سایدام
(۱۸۸۱–۱۹۴۲)
۲۵ ژانویه ۱۹۳۹ ۳ آوریل ۱۹۳۹ ۳ سال، ۱۶۴ روز ۱۱ Saydam I
۳ آوریل ۱۹۳۹ ۸ جولای ۱۹۴۲
(در اداره درگذشت)
۱۲ Saydam II VI
(1939)
۵ شوکرو سراج‌اوغلو
(۱۸۸۷–۱۹۵۳)
۸ جولای ۱۹۴۲ ۹ مارس ۱۹۴۳ ۴ سال، ۲۹ روز ۱۳ Saracoğlu I
۹ مارس ۱۹۴۳ ۷ اوت ۱۹۴۶ ۱۴ Saracoğlu II VII
(1943)
۶ رجب پکر
(۱۸۸۹–۱۹۵۰)
۷ اوت ۱۹۴۶ ۹ سپتامبر ۱۹۴۷ ۱ سال، ۳۳ روز ۱۵ Peker VIII
(1946)
۷ حسن ساکا
(۱۸۸۵–۱۹۶۰)
۹ سپتامبر ۱۹۴۷ ۱۰ ژوئن ۱۹۴۸ ۱ سال، ۱۲۸ روز ۱۶ Saka I
۱۰ ژوئن ۱۹۴۸ ۱۶ ژانویه ۱۹۴۹ ۱۷ Saka II
۸ شمس‌الدین گون‌آلتای
(۱۸۸۳–۱۹۶۱)
۱۶ ژانویه ۱۹۴۹ ۲۲ می ۱۹۵۰ ۱ سال، ۱۲۶ روز ۱۸ Günaltay
۹ عدنان مندرس
(۱۸۹۹–۱۹۶۱)
۲۲ می ۱۹۵۰ ۹ مارس ۱۹۵۱ ۱۰ سال، ۵ روز حزب دموکرات (۱۹۴۶) ۱۹ Menderes I IX
(1950)
جلال بایار

(۱۹۵۰–۱۹۶۰)
۹ مارس ۱۹۵۱ ۱۷ می ۱۹۵۴ ۲۰ Menderes II
۱۷ می ۱۹۵۴ ۹ دسامبر ۱۹۵۵ ۲۱ Menderes III X
(1954)
۹ دسامبر ۱۹۵۵ ۲۵ نوامبر ۱۹۵۷ ۲۲ Menderes IV
۲۵ نوامبر ۱۹۵۷ ۲۷ می ۱۹۶۰[الف] ۲۳ Menderes V XI
(1957)
۱۰ جمال گورسل
(۱۸۹۵–۱۹۶۶)
۲۷ می ۱۹۶۰ ۵ ژانویه ۱۹۶۱ ۱ سال، ۱۵۲ روز کودتای ۲۷ می ترکیه ۲۴ Gürsel I National Unity Committee
(۱۹۶۰–۱۹۶۱)
۵ ژانویه ۱۹۶۱ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۱ ۲۵ Gürsel II
(۱) عصمت اینونو
(۱۸۸۴–۱۹۷۳)
۲۷ اکتبر ۱۹۶۱ ۲۵ ژوئن ۱۹۶۲ ۳ سال، ۹۲ روز حزب جمهوری خلق ترکیه ۲۶ İnönü VIII XII
(1961)
جمال گورسل

(۱۹۶۱–۱۹۶۶)
۲۵ ژوئن ۱۹۶۲ ۲۵ دسامبر ۱۹۶۳ ۲۷ İnönü IX
۲۵ دسامبر ۱۹۶۳ ۲۰ فوریه ۱۹۶۵ ۲۸ İnönü X
۱۱ سعاد خیری اورگوپلو
(۱۹۰۳–۱۹۸۱)
۲۰ فوریه ۱۹۶۵ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۵ ۲۴۹ روز مستقل ۲۹ Ürgüplü
۱۲ سلیمان دمیرل
(۱۹۲۴–۲۰۱۵)
۲۷ اکتبر ۱۹۶۵ ۳ نوامبر ۱۹۶۹ ۵ سال، ۱۵۰ روز حزب عدالت (۱۹۶۱ - ۱۹۷۱) ۳۰ Demirel I XIII
(1965)
۳ نوامبر ۱۹۶۹ ۶ مارس ۱۹۷۰ ۳۱ Demirel II XIV
(1969)
جودت سونای

(۱۹۶۶–۱۹۷۳)
۶ مارس ۱۹۷۰ ۲۶ مارس ۱۹۷۱[ب] ۳۲ Demirel III
۱۳ نهاد اریم
(۱۹۱۲–۱۹۸۰)
۲۶ مارس ۱۹۷۱ ۱۱ دسامبر ۱۹۷۱ ۱ سال، ۲۲ روز مستقل ۳۳ Erim I
۱۱ دسامبر ۱۹۷۱ ۱۷ آوریل ۱۹۷۲ ۳۴ Erim II
۱۴ فرید ملن
(۱۹۰۶–۱۹۸۸)
۱۷ آوریل ۱۹۷۲ ۱۵ آوریل ۱۹۷۳ ۳۶۳ روز حزب اعتماد جمهوری‌خواه (۱۹۶۷ - ۱۹۸۱) ۳۵ Melen
۱۵ نعیم تالو
(۱۹۱۹–۱۹۹۸)
۱۵ آوریل ۱۹۷۳ ۲۵ ژانویه ۱۹۷۴ ۲۸۵ روز مستقل ۳۶ Talu XV
(1973)
فخری کوروترک

(۱۹۷۳–۱۹۸۰)
۱۶ بولنت اجویت
(۱۹۲۵–۲۰۰۶)
۲۵ ژانویه ۱۹۷۴ ۱۷ نوامبر ۱۹۷۴ ۲۹۶ روز حزب جمهوری خلق ترکیه ۳۷ Ecevit I
۱۷ سعدی ایرماک
(۱۹۰۶–۱۹۹۰)
۱۷ نوامبر ۱۹۷۴ ۳۱ مارس ۱۹۷۵ ۱۳۴ روز مستقل ۳۸ Irmak
(۱۲) سلیمان دمیرل
(۱۹۲۴–۲۰۱۵)
۳۱ مارس ۱۹۷۵ ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ ۲ سال، ۸۲ روز حزب عدالت (۱۹۶۱ - ۱۹۷۱) ۳۹ Demirel IV
(۱۶) بولنت اجویت
(۱۹۲۵–۲۰۰۶)
۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ ۲۱ جولای ۱۹۷۷ ۳۰ روز حزب جمهوری خلق ترکیه ۴۰ Ecevit II XVI
(1977)
(۱۲) سلیمان دمیرل
(۱۹۲۴–۲۰۱۵)
۲۱ جولای ۱۹۷۷ ۵ ژانویه ۱۹۷۸ ۱۶۸ روز حزب عدالت (۱۹۶۱ - ۱۹۷۱) ۴۱ Demirel V
(۱۶) بولنت اجویت
(۱۹۲۵–۲۰۰۶)
۵ ژانویه ۱۹۷۸ ۱۲ نوامبر ۱۹۷۹ ۱ سال، ۳۱۱ روز حزب جمهوری خلق ترکیه ۴۲ Ecevit III
(۱۲) سلیمان دمیرل
(۱۹۲۴–۲۰۱۵)
۱۲ نوامبر ۱۹۷۹ ۱۲ سپتامبر ۱۹۸۰[پ] ۳۰۵ روز حزب عدالت (۱۹۶۱ - ۱۹۷۱) ۴۳ Demirel VI
۱۸ بلند اولوسو
(۱۹۲۳–۲۰۱۵)
۱۲ سپتامبر ۱۹۸۰ ۱۳ دسامبر ۱۹۸۳ ۳ سال، ۸۴ روز کودتای ۱۲ سپتامبر ترکیه ۴۴ Ulusu National Security Council
(۱۹۸۰–۱۹۸۲)
کنان اورن

(۱۹۸۲–۱۹۸۹)
۱۹ تورگوت اوزال
(۱۹۲۷–۱۹۹۳)
۱۳ دسامبر ۱۹۸۳ ۲۱ دسامبر ۱۹۸۷ ۵ سال، ۳۲۲ روز حزب مام میهن (۱۹۸۳ - ۲۰۰۹) ۴۵ Özal I XVII
(1983)
۲۱ دسامبر ۱۹۸۷ ۹ نوامبر ۱۹۸۹ ۴۶ Özal II XVIII
(1987)
۲۰ ییلدیریم آک‌بولوت
(۱۹۳۵–۲۰۲۱)
۹ نوامبر ۱۹۸۹ ۲۳ ژوئن ۱۹۹۱ ۱ سال، ۲۲۶ روز ۴۷ Akbulut تورگوت اوزال

(۱۹۸۹–۱۹۹۳)
۲۱ مسعود ییلماز
(۱۹۴۷–۲۰۲۰)
۲۳ ژوئن ۱۹۹۱ ۲۰ نوامبر ۱۹۹۱ ۱۵۰ روز ۴۸ Yılmaz I
(۱۲) سلیمان دمیرل
(۱۹۲۴–۲۰۱۵)
۲۹ نوامبر ۱۹۹۱ ۱۶ می ۱۹۹۳ ۱ سال، ۱۷۷ روز حزب راه راست (۱۹۸۳ - ۲۰۰۷) ۴۹ Demirel VII XIX
(1991)
۲۲ تانسو چیللر
(زاده ۱۹۴۶)
۲۵ ژوئن ۱۹۹۳ ۵ اکتبر ۱۹۹۵ ۲ سال، ۲۵۵ روز ۵۰ Çiller I سلیمان دمیرل

(۱۹۹۳–۲۰۰۰)
۵ اکتبر ۱۹۹۵ ۳۰ اکتبر ۱۹۹۵ ۵۱ Çiller II
۳۰ اکتبر ۱۹۹۵ ۶ مارس ۱۹۹۶ ۵۲ Çiller III
(۲۱) مسعود ییلماز
(۱۹۴۷–۲۰۲۰)
۶ مارس ۱۹۹۶ ۲۸ ژوئن ۱۹۹۶ ۱۱۴ روز حزب مام میهن (۱۹۸۳ - ۲۰۰۹) ۵۳ Yılmaz II XX
(1995)
۲۳ نجم‌الدین اربکان
(۱۹۲۶–۲۰۱۱)
۲۸ ژوئن ۱۹۹۶ ۳۰ ژوئن ۱۹۹۷[ت] ۱ سال، ۲ روز حزب رفاه ۵۴ Erbakan
(۲۱) مسعود ییلماز
(۱۹۴۷–۲۰۲۰)
۳۰ ژوئن ۱۹۹۷ ۱۱ ژانویه ۱۹۹۹ ۱ سال، ۱۹۵ روز حزب مام میهن (۱۹۸۳ - ۲۰۰۹) ۵۵ Yılmaz III
(۱۶) بولنت اجویت
(۱۹۲۵–۲۰۰۶)
۱۱ ژانویه ۱۹۹۹ ۲۸ می ۱۹۹۹ ۳ سال، ۳۱۱ روز حزب دموکرات چپ ۵۶ Ecevit IV
۲۸ می ۱۹۹۹ ۱۸ نوامبر ۲۰۰۲ ۵۷ Ecevit V XXI
(1999)
احمد نجدت سزر

(۲۰۰۰–۲۰۰۷)
۲۴ عبدالله گل
(زاده ۱۹۵۰)
۱۸ نوامبر ۲۰۰۲ ۱۴ مارس ۲۰۰۳ ۱۱۶ روز حزب عدالت و توسعه ۵۸ Gül XXII
(2002)
۲۵ رجب طیب اردوغان
(زاده ۱۹۵۴)
۱۴ مارس ۲۰۰۳ ۲۹ اوت ۲۰۰۷ ۱۱ سال، ۱۶۷ روز ۵۹ Erdoğan I
۲۹ اوت ۲۰۰۷ ۶ جولای ۲۰۱۱ ۶۰ Erdoğan II XXIII
(2007)
عبدالله گل

(۲۰۰۷–۲۰۱۴)
۶ جولای ۲۰۱۱ ۲۹ اوت ۲۰۱۴ ۶۱ Erdoğan III XXIV
(2011)
۲۶ احمد داووداغلو
(زاده ۱۹۵۹)
۲۹ اوت ۲۰۱۴ ۲۸ اوت ۲۰۱۵ ۱ سال، ۲۶۹ روز ۶۲ Davutoğlu I رجب طیب اردوغان

(۲۰۱۴–۲۰۱۸)
۲۸ اوت ۲۰۱۵ ۱۷ نوامبر ۲۰۱۵ ۶۳ Davutoğlu II XXV
(Jun.2015)
۱۷ نوامبر ۲۰۱۵ ۲۴ می ۲۰۱۶ ۶۴ Davutoğlu III XXVI
(Nov.2015)
۲۷ بن‌علی ییلدیریم
(زاده ۱۹۵۵)
۲۴ می ۲۰۱۶ ۹ جولای ۲۰۱۸ ۲ سال، ۴۶ روز ۶۵ Yıldırım

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. در کودتای ۲۷ مه ترکیه برکنار شد.
  2. پس از نامه نظامی ترکیه در ۱۹۷۱ استعفا داد.
  3. در کودتای ۱۹۸۰ ترکیه برکنار شد.
  4. پس از نامه نظامی ترکیه در ۱۹۹۷ استعفا داد.

جدول زمانی[ویرایش]

Binali YıldırımAhmet DavutoğluRecep Tayyip ErdoğanAbdullah GülNecmettin ErbakanMesut YılmazTansu ÇillerYıldırım AkbulutTurgut ÖzalBülend UlusuSadi IrmakBülent EcevitBülent EcevitNaim TaluFerit MelenNihat ErimSüleyman DemirelSüleyman DemirelSuat Hayri ÜrgüplüCemal GürselAdnan MenderesŞemsettin GünaltayHasan SakaRecep PekerŞükrü SaracoğluRefik SaydamCelal Bayarİsmet İnönüİsmet İnönüAli Fethi OkyarRauf OrbayFevzi ÇakmakMustafa Kemal Atatürk

منابع[ویرایش]