استان صنعا

مختصات: ۱۵°۲۱′ شمالی ۴۴°۱۲′ شرقی / ۱۵٫۳۵۰°شمالی ۴۴٫۲۰۰°شرقی / 15.350; 44.200
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از صنعا (استان))
استان صنعاء
محافظة صنعاء
مختصات: ۱۵°۲۱′ شمالی ۴۴°۱۲′ شرقی / ۱۵٫۳۵۰°شمالی ۴۴٫۲۰۰°شرقی / 15.350; 44.200
کشور یمن
زیرمجموعه- شهرستان
مرکزصنعاء
مساحت
 • کل۱۳۸۵۰ کیلومتر مربع (۵۳۵۰ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۰۴)
 • کل۹۱۹۲۱۵
 • تراکم۶۶/کیلومتر مربع (۱۷۰/مایل مربع)
منطقه زمانییوتی‌سی ۳+ (Yemen Standard Time)

صنعاء (به عربی: محافظة صنعاء) نام استانی در کشور یمن شمالی در شبه جزیره عربستان است.

استان صنعاء دارای ۱۶ ناحیه (شهرستان) است از بزرگ‌ترین استانهای یمن شمرده میشود.

تاریخچه[ویرایش]

گویند:سام بن نوح صنعا را بنیادگذاری نموده‌است. بنا براین شهر «سام» نیز نامیده شده‌است.

همچنین به نام «آزال» نیز می‌خوانده‌اند، نسبتاً الی أزال بن قحطان. مورخ یمنی مشهور «شرف الدین» می‌گوید: از سنگ نبشته‌های موجود نشان می‌دهد که صنعا یکی از مراکز مهم قوم سبا و حمیر بوده‌است، اما به عنوات پایتخت برگزیده نشده‌است، تا قرن پنجم میلادی هنگامی که ابرهه بن اشرم حبشی به امر نجاشی پادشاه حبشه یمن را اشغال می‌کند، صنعا پایتخت حکم خود قرار می‌دهد وکلیسای مشهور خود که به نام القلیس معروف بود در صنعا می‌سازد.

سنگ نبشته‌ها و نقوش تاریخی[ویرایش]

در سنگ نبشته‌ها و نقوش تاریخی صنعا به چند نام مختلف شناخته شده‌است. در برخی از نقوش‌ها به نام «صنعاو» نوشته شده‌است. در جای دیگر به نام «قرناو» و «صنعن» نیز یافت شده‌است.

در شبام سُخیم قعطه سنگ‌هایی بدست آمده‌است که بر روی آن‌ها نام «صنعن» حک شده‌است. مورخین و تاریخ نویسان می‌گویند «صنعن» نام یکی از معبدهای متعددی می‌باشد که در آن دوران در شبام منتشر بوده‌است، به اضافهٔ نام «ذهبان» ویا صنعا، همچنین نام «رئام» در ارحب و حاز و الحقه و ناعط و ظفار، و مانند آن عثتر و المقه نیز آمده‌است. و این دلیلی می‌تواند باشد که صنعا به نام «صنعن» نیز نامیده می‌شده‌است. امروزه در یمن کسانی هستند که صنعا با نام «صنعن» نیز تلفظ می‌کنند.

در بعضی از مخطوطات آمده‌است که «صنعن» به زبان مردم سبا و قوم تُبّع بمعنی «الصانع» است، یعنی (سازنده). درجای دیگر نیز نبشته شده که سبئیون نامهای مختلفی مانند: «الصانع» و «المقه» و «ذسموی» به رو یمن نیز گذاشته بوده‌اند.

جمعیت[ویرایش]

جمعیت استان صنعا در حدود ۱،۰۰۰،۰۰۰ نفر می‌باشد که این جمعیت شامل پایتخت ۱/۵ میلیون نفری یمن یعنی خود شهر صنعا نمی‌شود.

استان صنعا در وسط (دره) ای عمیق و پهناور واقع شده‌است، و ارتفاعش از سطح دریا یک متر می‌باشد.

دور تا دور شهر قدیم صنعا حصار بند «سور» کشیده شده‌است، قسمتی از این دیوار (سور) در ایام حکم «آیوبیین» ساخته شده‌است.

محدوده استان صنعا[ویرایش]

از شمال به کوه مرتفع تُقُم، و از جنوب به کوه عَیبَان، از مغرب به راه صنعا _ صعده، و از مشرق به راه صنعا _ عدن در ساحل خلیج عدن محدود می‌گردد.

نواحی (شهرستان‌ها)[ویرایش]

  • Al Haymah Ad Dakhiliyah District
  • Al Haymah Al Kharijiyah District
  • Al Husn District
  • Arhab District
  • Attyal District
  • Bani Dhabyan District
  • Bani Hushaysh District
  • Bani Matar District
  • Bilad Ar Rus District
  • Hamdan District
  • Jihanah District
  • Khwlan District
  • Manakhah District
  • Nihm District
  • Sa'fan District
  • Sanhan District

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دار الحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
  • الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دار الیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  • استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دار الکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
  • دکتر: زاهیه، وهبة، (شُبه الجَزیرَة العَربیَة) دار النهضة العربیة للطباعة والنشر، چاپ و انتشار سال ۱۹۷۷ میلادی.
  • الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دار الیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).