شرکت ملی نفت‌کش ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شرکت ملی نفتکش ایران
نوعشرکت تابعه
صنعتترابری دریایی
بنا نهاده۱۳۳۴
دفتر مرکزیایران تهران، ایران
محدودهٔ فعالیتخلیج فارس، دریای مدیترانه، اقیانوس هند، دریای زرد، اقیانوس اطلس
مدیر عامل اجراییعلیرضا علی‌احمدی[۱]
درآمدافزایش ۱٫۲ میلیارد دلار (۲۰۰۹)[۲]
سود ناخالصافزایش ۶۲۵ میلیون دلار (۲۰۰۹)
مادرشرکت ملی نفت ایران

شرکت ملی نفتکش ایران (به انگلیسی: National Iranian Tanker Company) از شرکت‌های وابسته به شرکت ملی نفت ایران می‌باشد که در سال ۱۳۳۴ تأسیس[۳] و در سال ۱۳۴۹ کلیه سهام آن به شرکت ملی نفت ایران واگذار گردید. این شرکت با در اختیار داشتن ۴۲ اَبَرنفت‌کش، بزرگ‌ترین شرکت نفت‌کش در جهان می‌باشد.[۴][۵][۶][۷] این شرکت نفت خام ایران را به بازارهای صادراتی انتقال می‌دهد،[۸] همچنین این شرکت پیش‌تر محموله‌های نفتی را برای برخی از ۱۵۰ شرکت نفتی در سراسر جهان، از جمله شل، توتال، آرامکو، شرکت دولتی نفت کویت و ادنوک ترابری می‌کرد.

تاریخچه[ویرایش]

  • ۱۹۵۵: شرکت ملی نفت‌کش ایران درحالی تأسیس شد که صادرات نفت به بیرون توسط کشتی‌های نفت‌کش خارجی ممنوع اعلام شده بود.
  • ۱۹۷۰: شرکت ملی نفت‌کش با شرکت ملی نفت ایران ادغام شدند.
  • ۱۹۷۵: طبق ماده جدید انجمن، شرکت ملی نفت‌کش ایران به عنوان یک شرکت ترابری مستقل به ثبت رسید و این درحالی انجام گرفت که تمامی سهام آن متعلق به شرکت ملی نفت ایران بود.
  • ۱۹۸۰: با آغاز جنگ ایران و عراق این شرکت عملکرد خوبی داشته و توانسته ۲٫۵ میلیون بشکه نفت خام در روز را در خطرناکترین مناطق عملیاتی جنگی انتقال دهد که ۱۵۰ دریانورد در جریان نزدیک به ۲۰۰ حمله هوایی به شهادت رسیدند.
  • ۱۹۸۹: آغاز پروژه ساخت ۳۰ نفت‌کش با ظرفیت ۶٫۰۰۰٫۰۰۰ تن با بهره‌گیری از اعتبار بیش از ۱/۸ میلیارد دلار از منابع مالی بین‌المللی.
  • ۲۰۰۰: خصوصی‌سازی این شرکت در انطباق با قانون سوم، ۵ ساله طرح توسعه تجارت است.
  • ۲۰۰۵: پنجاهمین سالگرد تأسیس

سهامداران و مالکیت[ویرایش]

شرکت ملی نفتکش ایران در ۲۶ شهریور سال ۱۳۳۴ به صورت شرکت سهامی خاص توسط بنیاد پهلوی سابق تأسیس شده و طی شماره ۴۸۹۱ در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسیده‌است.

سهام شرکت ملی نفتکش ایران در چند مرحله به شرکت ملی نفت ایران واگذار شده و سرانجام در سال ۱۳۴۹ مالکیت همهٔ سهام شرکت به شرکت ملی نفت ایران تعلق یافت.

سهامداران فعلی[ویرایش]

بر اساس آخرین اطلاعات در دسترس سهامداران شرکت ملی نفتکش ایران به شرح زیر است:

طبق اظهارات مدیر عامل سابق شرکت ملی نفت ایران، رایزنی‌ها برای بازگشت کامل شرکت ملی نفتکش به وزارت نفت، در سال ۱۳۹۸ در دست اقدام بوده‌است[۱۰]و در پی این اقدامات سران قوا مسوولیت اداره مستقیم این شرکت را برای ۲ سال در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به وزارت نفت محول کرد.[۱۱] هم‌اکنون مسوولیت نصب هیئت مدیره و اداره شرکت، برعهده سهام دار اصلی شرکت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌باشد.[۱۲]

فعالیت‌ها[ویرایش]

درآمد شرکت ملی نفتکش ایران تا پایان ۲۰ مارس ۲۰۰۹، ۱٫۵ میلیارد دلار می‌باشد که از این میان سهم درآمد از اروپا ۵۱ درصد، آسیا ۲۶ درصد، آفریقا ۱۵ درصد و ۸ درصد از سایر نقاط جهان، از جمله کانادا، ونزوئلا و آمریکای لاتین بوده‌است.

در سال ۲۰۰۸ این شرکت ۱۰۳ میلیون تن از فراورده‌های نفتی به خارج از ایران صادر کرده‌است.

حضور پر رنگ و مؤثر ناوگان شرکت ملی نفتکش در پروژه تزریق میعانات گازی میدان مشترک پارس جنوبی به سکوی سروش در تاریخ صنعت نفت ایران بی‌سابقه بوده و موجبات تحسین و قدردانی شرکت نفت فلات قاره ایران از زحمات پرسنل نفتکش و مجموعه شرکت ملی نفتکش را به همراه داشت که این امر نشان از تخصص و کلیدی بودن این شرکت در انبار، صادرات و حتی افتتاح پروژه‌های کلیدی در صنعت نفت را نشان می‌دهد.

تحریم[ویرایش]

ایالات متحده آمریکا، اولین کشوری بود که این شرکت را به به دلیل کمک‌رسانی به برنامه هسته‌ای ایران، تحریم کرد. مدتی بعد، اتحادیه اروپا نیز این شرکت را تحریم و از ارائه بیمه‌نامه و پذیرش کشتی‌های این شرکت در بنادر کشورهای عضو این اتحادیه، امتناع کرد. در پی این تحریم، ایران، دادخواستی را نزد دادگاه عمومی اروپا تسلیم و خواستار لغو این حکم شد و این دادگاه نیز در ۱۲ تیر ۱۳۹۳، شکواییه ایران را پذیرفت و خواستار لغو این تحریم و برخی تحریم‌های یکسویه دیگر شد. با این‌حال، مقامات سیاسی اتحادیه اروپایی، از نگه داشتن این شرکت در لیست تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران خبر دادند و در نهایت، در بهمن ۱۳۹۳، مجدداً این حکم را تصویب کردند.[۱۳] دادگاه عالی لندن نیز یک هفته بعد از این اقدام، این شرکت را تحریم کرد.[۱۴] سال ۲۰۱۴ یک دادگاه اروپایی تحریم شرکت ملی نفتکش ایران را غیرقانونی و غیرمعقول اعلام کرده بود. در سال ۲۰۲۰ نام وزیر نفت، مدیر عامل شرکت ملی نفت، و مدیر عامل شرکت ملی نفتکش و چندین شرکت و شخص در لیست تحریم‌ها قرار گرفت که این امر نشان می‌دهد تغییرات در سهام این شرکت و اصطلاحاً خصوصی‌سازی تأثیری در فرار از تحریم‌ها نداشته‌است.

گواهی‌نامه‌ها و افتخارات[ویرایش]

  • گواهینامه بین‌المللی ایزو ۹۰۰۷
  • گواهینامه بین‌المللی مدیریت ایمنی (ISM)
  • گواهینامه بین‌المللی سازمان محیط زیست (ISO ۱۴۰۰۱)
  • گواهینامه برنامه‌ریزی سیستم نگهداری (PMS)
  • گواهینامه شرایطی نظارت پایه (CBM)
  • گواهینامه شرایطی نظارت پایه (CBM)
  • کشتی و امنیت بین‌المللی بندر (ISPS)
  • گواهی جایزه سبز (GAC)
  • شخصیت سال ۲۰۰۴ غرب و آسیای مرکزی (Seatrade Award)
  • آموزش و پرورش (Seatrade Award)
  • متصدی سال نفت‌کش ۲۰۰۵


سوانح و حوادث[ویرایش]

  • برخورد تانکر غول‌پیکر دریم ۲ متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران و کشتی ام‌اس‌سی الکساندرا متعلق به شرکت ام‌اس‌سی سوئیس در مرداد ۱۳۹۵[۱۵] (بعد از واگذاری به شستا)
  • برخورد نفتکش سانچی متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران با کشتی فله‌بر سی‌اف کریستال با پرچم هنگ‌کنگ در دی ۱۳۹۶[۱۶] (بعد از واگذاری به شستا)
  • مشکلات فنی برای کشتی هپینس، هلم و سابیتی (بعد از واگذاری به شستا)

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «تغییرات مدیریتی در شرکت ملی نفتکش ایران». ایسنا. ۱۶ آبان ۱۴۰۲.
  2. «درآمد 5/1 میلیارد دلاری شرکت ملی نفتکش تا پایان سال جاری». شانا. ۲۰۰۹-۰۲-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۱۳.
  3. «نگاهی به شرکت ملی نفتکش ایران». مارین نیوز. ۲۴ دی ۱۳۹۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۶.
  4. ایران صاحب بزرگ‌ترین ناوگان نفتکش جهان شد خبرگزاری انتخاب
  5. ایران بزرگ‌ترین ناوگان نفتکشهای غول پیکر دنیا را دارد / آغاز مذاکرات کشتیرانی ایران با اروپایی‌ها خبرآنلاین
  6. ایران صاحب بزرگ‌ترین ناوگان نفتکش جهان تابناک
  7. ایران؛ صاحب بزرگ‌ترین ناوگان نفتکش جهان بایگانی‌شده در ۴ ژوئیه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine سروش آنلاین
  8. «شرکت ملی نفتکش، بازوی توانمند صادرات نفت ایران در پساتحریم». daneshenaft.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۴.[پیوند مرده]
  9. «گزارش فعالیت هیئت مدیره منتهی به 10 دی 96». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۰.
  10. «شرکت ملی نفتکش به وزارت نفت بازمی‌گردد/ عدم وجود تقابل با وزارت کار | اقتصاد آنلاین». www.eghtesadonline.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۱.
  11. «تلاش برای بازگشت «شرکت ملی نفتکش» به وزارت نفت». خبرگزاری روز نفت. ۱۵ مرداد ۱۴۰۲.
  12. «مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران منصوب شد». خبرگزاری ایرنا. ۱۷ آبان ۱۴۰۲.
  13. تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه شرکت ملی نفتکش ایران «لغو شد» رادیو فردا
  14. تحریم شرکت ملی نفت‌کش ایران توسط دولت انگلیس باشگاه خبرنگاران جوان
  15. برخورد نفتکش ایرانی با کشتی کانتینری در تنگه سنگاپور تسنیم
  16. 30 feared dead in Iranian oil tanker blaze after collision with freighter off Shanghai The Telegraph

پیوند به بیرون[ویرایش]