جلال‌الدین مجتبوی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سید جلال‌الدین مجتبوی (۱۳۰۷ در تهران - ۸ مرداد ۱۳۷۸ در تهران) استاد فلسفه دانشگاه تهران بود.[۱]

زندگی[ویرایش]

سید جلال‌الدین مجتبوی به سال ۱۳۰۷ در تهران متولد شد. پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه در ۱۳۳۰ در رشتهٔ فلسفه و علوم تربیتی دانشگاه تهران پذیرفته شد. سپس در ۱۳۳۷ دورهٔ فوق‌لیسانس و دکتری را که آن زمان پیوسته بود آغاز نمود و در ۱۳۴۶ با دفاع از پایان‌نامه خویش با عنوان «خدا در فلسفهٔ ارسطو و ابن سینا» موفق به اخذ درجهٔ دکتری فلسفه از دانشگاه تهران گردید. او در طول مدت تحصیل در دانشگاه تهران، از درس اساتیدی همچون محمدحسین فاضل تونی، محمدکاظم عصار، عیسی صدیق و یحیی مهدوی استفاده کرد و پس از مدتی به عنوان استاد در دانشگاه تهران شروع به تدریس نمود. وی هم‌زمان با تدریس به مدت ۹ سال ریاست دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی را عهده‌دار بود در این مدت کنگره‌های اقبال لاهوری، بزرگ‌داشت فردوسی و کنگرهٔ جغرافیا برگزار گردید. او در ۱۳۶۸ به دریافت درجهٔ استادی ممتاز نائل گشت و تا پایان عمر به تدریس و تربیت دانشجویان اشتغال داشت. او در هشتم مرداد ۱۳۷۸ بر اثر بیماری درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۲][۳]

کتاب‌شناسی[ویرایش]

  • ترجمه فلسفه یا پژوهش حقیقت، تألیف چند تن از اساتید فلسفه در انگلستان با همکاری و زیر نظر اندرو لوین در ۱۳۵۱.
  • ترجمه کلیات فلسفه، تألیف ریچارد پاپکین و آوروم استرول در ۱۳۵۴.
  • ترجمه بنیاد حکمت سبزواری یا تحلیلی تازه از فلسفه حاج ملاهادی سبزواری، تألیف پروفسور ایزوتسو در ۱۳۵۹.
  • ترجمه تاریخ فلسفه کاپلستون، جلد یکم: یونان و روم که در ۱۳۶۲ که به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
  • ترجمه علم اخلاق اسلامی (ترجمه جامع‌السعادات) تألیف مولی محمد نراقی، ۱۳۶۳.
  • گزیده علم اخلاق اسلامی (تلخیص ۳ جلدی ترجمهٔ جامع‌السعادات ۱۳۶۷).
  • ترجمه و توضیح قرآن کریم در ۱۳۷۱
  • ترجمه مراتب و درجات وجود، سید محمد نقیب العطاس، ۱۳۷۵.
  • برگزیدهٔ کلیات فلسفه (شماره ۲) در ۱۳۵۶، که در ۱۳۷۵ به نام متافیزیک و فلسفه معاصر منتشر گردید.
  • فلسفه در ایران (قسمت منطق صوری و منطق عملی) در ۱۳۵۸.

مقالات[ویرایش]

  • ترجمهٔ مقالهٔ جوهریت نفس در نظر ابن سینا، تألیف لن گودمن (در کتاب مجموعه مقالات و سخنرانی‌های هزارهٔ ابن سینا، اسفند ۱۳۵۹).
  • اخلاق در فرهنگ اسلامی (نشریهٔ فلسفه، ش ۲، ۱۳۵۵).
  • بررسی رسالهٔ فیدون، همان، ش ۳، ۱۳۵۶.
  • جهان برین و جهان فرودین در فلسفهٔ افلوطین، همان، ش ۴، ۱۳۵۶.
  • سهم مفاهیم کلی (کلیات) در شناسایی، همان، ش ۵، ۱۳۶۰.
  • ترجمه پنج فصل از تاریخ فلسفۀ اسلامی (زیر نظر حسین نصر)، در دست انتشار

ترجمهٔ قرآن[ویرایش]

یکی از آثار مجتبوی ترجمه و توضیح قرآن است که توسط حسین استادولی ویرایش و در سال ۱۳۷۲ چاپ شده‌است. این ترجمه از دقیق‌ترین و صحیح‌ترین ترجمه‌های معاصر است. مترجم تأکید بسیاری بر رعایت دقت و همگامی ترجمه با متن داشته‌است. روش مترجم مطابقت دقیق ترجمه با متن آیات بوده که اضافات و توضیحات تفسیری را برای درک و فهم معانی آیات همراه ترجمه آورده‌است. مترجم در مؤخره اعلام می‌کند که در این برگردان تا آن‌جا که میسر بوده از کلمات فارسی استفاده کرده، ولی اعتقادی به نوشتن فارسی سره نداشته‌است. یکی از خصوصیات ممتاز این ترجمه آن است که مترجم سعی کرده از کلمات عربی کمتر استفاده کند و برای آن‌ها معادل‌های فارسی در نظر بگیرد و دیگر این‌که در برگرداندن واژه‌های قرآنی و ترکیب آیات دقت زیادی به کار گرفته‌است.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. «درباره جلال‌الدین مجتبوی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۳ مه ۲۰۱۱.
  2. «زندگی جلال‌الدین مجتبوی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «سرگذشت». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ مه ۲۰۱۱.
  4. «ترجمه قرآن». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۳ مه ۲۰۱۱.

پیوند به بیرون[ویرایش]