سد اکباتان

سد اکباتان
موقعیت سد اکباتان در ایران
نام رسمی	سد اکباتان
کشور	ایران
محل	استان همدان
مختصات	۳۴°۴۵′۰۹″ شمالی ۴۸°۳۶′۰۰″ شرقی
آغاز ساخت	۱۳۳۸
گشایش	۱۳۴۲
سد و سرریزها
گونه سد	بتنی وزنی پایه‌دار
بر روی رود	یلفان
ارتفاع از پی	۵۳/۸۰ متر
طول تاج	۲۸۶ متر
مخزن
حجم کل مخزن	۳۶ میلیون متر مکعب
سد پایین‌دست و سرریزها
گونه سد	بتنی وزنی پایه‌دار

سد اکباتان (در گذشته سد شهناز پهلوی) مهمترین سد استان همدان است. این سد از پنج کیلومتری جاده همدان به ملایر منشعب شده و راه دسترسی به آن به سمت روستای تفریجان و یلفان است، بر روی رود آبشینه، پایین‌تر از محل تلاقی رودخانه‌های یلفان و رود ابرو احداث شده‌است.

این سد بعد از انقلاب ۱۳۵۷ از سد شهناز پهلوی به سد اکباتان(آبشینه) تغییر نام داد.

ارتفاع سد در زمان ساخت ۵۴ متر (از پی) بوده‌است و پس از اتمام طرح افزایش ارتفاع، هم‌اکنون ارتفاع سد اکباتان به ۷۹ متر رسیده‌است.

گنجایش فعلی مخزن هم ۳۶ میلیون مترمکعب است. ذخیره آب این سد در شهریور سال ۱۴۰۱ تقریباً به پایان رسید به گونه‌ای که ساکنان شهر همدان بیش از سه هفته قطعی آب کامل در بیشتر ساعات روز را تجربه کرد و تانکرهای آبرسانی به محلات شهر آبرسانی می‌کردند.

کاربرد تفریحی

وجود برق، دسترسی مناسب، طبیعت زیبای فضای پیرامون و فاصله اندک آن با شهر همدان این دریاچه را به تفریگاهی مناسب تبدیل کرده‌است.

در مسیر و در حاشیه رودخانه و روستای سنگستان و تفریجان، باغات و مزارع کشاورزی قرار دارد. این سد به سد یلفان نیز معروف است

علاوه بر فضای سبز موجود، در سال‌های اخیر، حدود ۱۵ هکتار از اطراف سد درختکاری شده‌است و از درختانی مانند صنوبر، کاج، اقاقیا و زبان گنجشک پوشیده شده، که به زیبایی و لطافت هوای آن افزوده‌است.

وجود زمینه‌های مذکور، قابلیت ایجاد تعدادی از ورزش‌های آبی مانند قایقرانی، و اسکی روی آب را فراهم آورده و تأسیساتی از قبیل یک باب مهمانسرا، رستوران، تعدادی اتاقک اقامت موقت با امکانات اولیه و یک باب چایخانه سنتی نیز در محل سد ایجاد شده‌است.

سد اکباتان یا شهناز از ۵ کیلومتری جاده همدان به ملایر منشعب شده و راه دسترسی به آن، به سمت روستای سنگستان می‌باشد.

اگر چه تأسیس این سد با هدف تأمین ۳۵٪ آب مصرفی شهر همدان و آب کشاورزی ۸۰۰ هکتار از زمینهای پائین دست سد بوده‌است، ولی به دلیل ویژگی‌هایی مانند نزدیکی به شهر، فضای سبز اطراف و دریاچه سد، موجب شده‌است که کاربری تفریحی نیز به آن افزوده گردد.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
  دریاچهٔ سد

منابع

• وبگاه تخصصی مهندسی آب و خاک
• مدیریت آب ایران بایگانی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine