سالبوتامول

Salbutamol

(S)-Salbutamol
داده‌های بالینی
رده‌بندی داروهای بارداری	AU: A
روش مصرف دارو	Oral, inhalational, IV
کد ATC	R03AC02 R03CC02 (WHO)‎
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	AU: فقط داروساز (اس۳) CA: F (prescription) UK: فقط ℞ (POM) US: فقط ℞
داده‌های فارماکوکینتیک
متابولیسم	Hepatic
نیمه‌عمر حذف	1.6 hours
دفع	گرده (کالبدشناسی)
شناسه‌ها
نام آیوپاک (RS)-4-[2-(tert-butylamino)-1-hydroxyethyl]-2-(hydroxymethyl)phenol
شمارهٔ سی‌ای‌اس	۱۸۵۵۹-۹۴-۹ Y
پاب‌کم CID	۲۰۸۳
IUPHAR/BPS	۵۵۸
دراگ‌بنک	DB01001 N
کم‌اسپایدر	۱۹۹۹ Y
UNII	QF8SVZ843E
KEGG	D02147 Y
ChEBI	CHEBI:۲۵۴۹ N
ChEMBL	ChEMBL۷۱۴ Y
ECHA InfoCard	100.038.552
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C13H21NO۳
جرم مولی	۲۳۹٫۳۱۱ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image
SMILES OCc1cc(ccc1O)C(O)CNC(C)(C)C
InChI InChI=1S/C13H21NO3/c1-13(2,3)14-7-12(17)9-4-5-11(16)10(6-9)8-15/h4-6,12,14-17H,7-8H2,1-3H3 Y Key:NDAUXUAQIAJITI-UHFFFAOYSA-N Y
NY (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

سالبوتامول (salbutamol) که با نام آلبوترول (albuterol) نیز شناخته می‌شود، دارویی از دسته آگونیست‌های گیرنده β₂ است.

رده درمانی: داروهای مقلد سمپاتیک

اشکال دارویی: افشانه، قرص و شربت

موارد مصرف

• آسم: شایعترین مورد استفاده از سالبوتامول در بیماری آسم می‌باشد. سالبوتامول و به‌طور کلی بتا۲ آگونیست‌ها به عنوان قویترین برونکودیلاتورها و به‌عنوان خط‌اول در درمان حمله آسم استفاده می‌شوند. سالبوتامول هم به عنوان داروی اصلی و سریع الاثر در درمان حمله‌های‌آسم و هم به عنوان داروی نگهدارنده در موارد آسم مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD): در موارد عود علایم به صورت تنگی نفس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• برونشیولیت: در موارد خس‌خس شدید و سختی در تنفس به صورت نبولایز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• درد زایمان زودرس: برای مهار دردهای زایمانی ممکن است به صورت وریدی تجویز گردد.

مکانیسم اثر

سالبوتامول یک مقلد سمپاتیکی با اثر مستقیم است که فعالیت تحریکی بتا-آدرنوسپتور و فعالیت انتخابی نسبت به گیرنده‌های بتا-۲ دارد (یک آگونیست بتا۲می‌باشد). هنگامی که به صورت استنشاقی تجویز گردد موجب شل شدن عضلات صاف جدار برونش‌ها شده به عنوان یک گشادکننده برونش عمل می‌کند. بروز عملکرد بعد از ۱ تا ۲ دقیقه میباشد

تداخلات دارویی

مهمترین داروهایی که با سالبوتامول تداخل دارند شامل موارد زیر است که میتواند موجب کاهش یا افزایش تاثیر سالبوتامول و افزایش عوارض ناخواسته میشود:

• بتا بلاکر ها ( از جمله پروپرانول)
• دیگوکسین
• کاتکول‌آمین ها ( از جمله اپی نفرین)
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای

مهمترین تداخل دارویی سالبوتامول با دیگوکسین است که موجب افزایش مسمومیت دارویی و ظهور آریتمی های قلبی میشود.

عوارض جانبی

شایع‌ترین علایم گزارش شده سردرد، سرگیجه، افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب، اضطراب، هیجان پذیری، مشکلات خواب، لرزش خفیف دست‌ها، گرگرفتگی، تغییر اشتها، استفراغ، ناراحتی معده، کرامپ‌های عضلانی، خشکی دهان و سوزش حلق است.

جستارهای وابسته

• آسم

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷
• https://www.mayoclinic.org/ translated by https://www.bimarsalamat.com/