رژ لب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
رژهای لب به رنگ‌های متنوع به ردیف قرار دارند.

رژ لب (به فرانسوی: Rouge à lèvres) یا ماتیک (به فرانسوی: Cosmétique) یک فراوردهٔ آرایشی است که حاوی مواد رنگی، قهوه، روغن، موم، و نرم‌کننده پوست است که برای مالیدن رنگ و بافت بر روی لب‌ها به‌کار می‌رود. انواع گوناگونی از رژ لب ساخته شده‌است. قدمت استفاده از رژ لب به ۵۰۰۰ سال پیش در ایران باستان باز می‌گردد.[۱] سومریان سنگ‌های زینتی را به تکه‌های کوچک خرد می‌کردند و از آنها برای تزیین چهره خود، عمدتاً قسمت لب‌ها و اطراف چشم استفاده می‌کردند. مصریان باستان از رژ لب نه به دلیل تفکیک جنسیتی بلکه به عنوان وسیله‌ای برای تمایز و نشان دادن طبقه اجتماعی استفاده می‌کردند.[۲]

تاریخچه[ویرایش]

ایران[ویرایش]

یک پژوهش انجام شده در سال ۲۰۰۱ در ایران نشان داد که قدیمی‌ترین رژ لب شناخته شده جهان تا ۵ هزار سال پیش در جنوب ایران کنونی استفاده می‌شده است. سنگ حاوی ماده آرایشی در گورستان هزاره سوم پیش از میلاد در نزدیکی هلیل‌رود در استان کرمان کشف شد. مردم این منطقه با تمدن مرهشی عصر برنز در میان‌رودان مرتبط بودند. پژوهشگران می‌گویند این رژ لب از کانی هماتیت (برای رنگ اخرایی) با مواد دیگر از جمله روغن‌های گیاهی و موم‌ها (همانند رژ لب‌های مدرن) ساخته شده و با فرچه استفاده می‌شده است.[۳]

تمدن سومر[ویرایش]

نزدیک به ۵۰۰۰ سال پیش زنان و مردان سومری باستان احتمالاً نخستین کسانی بودند که رژ لب را اختراع و از آن استفاده کردند.[۴] آنها سنگ‌های قیمتی را خرد کرده و از آنها برای تزئین صورت خود، عمدتاً روی لب‌ها و اطراف چشم، استفاده می‌کردند.

مصر[ویرایش]

مصری‌ها مانند کلئوپاترا اشکالات خرد شده (کارمین) را برای ایجاد رنگ قرمز بر روی لب‌های خود دوست داشتند. مصریان باستان برای نشان دادن موقعیت اجتماعی و نه جنسیت از رژ لب استفاده می‌کردند.[۵] آنها رنگ قرمز را از جلبک دریایی، ۰٫۰۱٪ ید و مقداری برم مانیت استخراج کردند. اما این رنگ منجر به بیماری جدی شد. در ابتدا رژ لب‌هایی با اثرات براق کننده با استفاده از ماده‌ای مرواریدی موجود در فلس‌های ماهی ساخته می‌شدند.[۶]

هند[ویرایش]

زنان در تمدن دره سند باستان ممکن است از قطعات اخرایی مستطیل شکل با انتهای مورب به عنوان رژ لب استفاده کرده‌اند.[۷]

یونان[ویرایش]

زنان در تمدن مینوی لب‌های خود را با مواد آرایشی قرمز روشن رنگ می‌کردند. رنگ لب در یونان باستان در ابتدا محدود به روسپی‌ها و کورتسان‌ها بود. اما بین سال‌های ۷۰۰ تا ۳۰۰ پیش از میلاد به طبقه بالا گسترش یافت. زنان یونانی لب‌های خود را با مواد آرایشی ساخته شده از رنگ‌های حاوی بنفش تیری، توت خرد شده و رنگدانه سمی رنگدانه رنگ کردند.[۸]

چین

چینی‌ها نخستین رژ لب‌هایی را تهیه کردند که بیش از ۱۰۰۰ سال پیش از موم ساخته شده بود تا از پوست لطیف لب‌ها محافظت کند. در دوران دودمان تانگ (۶۱۸–۹۰۷ میلادی) روغن‌های معطر به آنها اضافه شد که عامل اغوا کننده‌ای به دهان می‌داد. انواع موم‌های رایج به کار رفته در رژ لب شامل موم زنبور عسل و موم نخل بود.[نیازمند منبع]

بریتانیا[ویرایش]

در سده شانزدهم میلادی رنگ آمیزی لب از محبوبیت خاصی در بریتانیا برخوردار شد. در زمان الیزابت یکم لب‌های قرمز روشن و صورت سفید و پرزکتیو مد شد. در آن زمان، رژ لب از ترکیبی از موم و لکه‌های قرمز گیاهان ساخته می‌شد و فقط بازیگران زن و مرد از طبقه بالا آرایش می‌کردند.

در بیشتر سده نوزدهم میلادی استفاده آشکار از لوازم آرایشی در بریتانیا برای زنان محترم قابل قبول نبود و با گروه‌های حاشیه‌ای مانند بازیگران و روسپی‌ها ارتباط داشت. استفاده از آرایش بی‌ادبانه و ناپسند تلقی می‌شد.[۹] در دهه ۱۸۵۰ گزارش‌هایی از اطلاع‌رسانی به زنان در مورد خطرات استفاده از سرب و گیاهان ضدآفتاب منتشر شد. به نظر می‌رسد پذیرش کامل استفاده آشکار از لوازم آرایشی و بهداشتی در بریتانیا دستکم تا سال ۱۹۲۱ برای افراد شیک پوش لندنی طول کشیده‌است.[۱۰]

فرانسه

با پایان سده نوزدهم میلادی Guerlain یک شرکت لوازم آرایشی فرانسوی شروع به تولید رژ لب کرد. نخستین رژ لب تجاری در سال ۱۸۸۴ توسط عطاری‌ها در پاریس فرانسه ابداع شد. روی آن را کاغذ ابریشم پوشانده و از پیه گوزن، روغن کرچک، و موم ساخته شده بود. پیش از این، رژ لب در خانه ساخته می‌شد.[۱۱]

چالش‌های فرهنگی[ویرایش]

پرترهٔ الیزابت تیلور به افزایش محبوبیت رژ لب قرمز کمک کرد.

رژ لب قرمز تیره یکی از محبوب‌ترین طیف‌های رژ لب در طول سده ۱۹ تا ۲۰ و به ویژه دهه ۱۹۲۰ بود. در آن مقطع فلاپرها برای نشان‌دادن استقلال خود از این طیف رژ لب‌ها استفاده شایانی می‌کردند. در همان زمان زنان از رژ لب به ویژه برای ایجاد کمان کوپید استفاده می‌کردند که الهام گرفته از کلارا بو هنرپیشهٔ مشهور دهه‌های ۲۰ تا ۳۰ میلادی ایالات متحده بود.[۱۲] در آن مقطع، استفاده از رژ لب در مکان‌های عمومی و هنگام صرف میان‌وعده‌های روزانه مرسوم نبود. اما هنگام صرف شام چنین موضوعی مصداق نداشت.[۱۳]

در اوایل دهه ۱۹۳۰ الیزابت آردن بنیان‌گذار خانه مد الیزابت آردن، آی‌ان‌سی. اقدام به معرفی رنگ‌های مختلف رژ لب نمود. ابتکار آردن الهام‌بخش شرکت‌های دیگر برای ایجاد انواع طیف‌های مختلف از رژ لب بود.[۱۴][۱۵] در دهه‌های ۱۹۳۰ رژ لب سمبل و نماد گذر از نوجوانی به بزرگسالی بود. دختران نوجوان معتقد بودند که رژ لب نماد بارز زن بودن است. در حالی که بزرگسالان، این عمل را نوعی عصیان‌گری قلمداد می‌کردند. یک پژوهش جامع در سال ۱۹۳۷ نشان داد که بیش از ۵۰٪ دختران نوجوان بر سر موضوع استفاده از رژ لب با والدین خود دعوا داشته‌اند.[۱۶]

در اواسط دهه ۴۰ میلادی، کتاب‌ها و مجلات مختلفی به نوجوانان تأکید می‌کردند که مردها ظاهر طبیعی دختران را به ظاهر مصنوعی و آراستهٔ آنها ترجیح می‌دهند. این مولفه‌ها همچنین متذکر می‌شدند که استفاده از مواد آرایشی می‌تواند شانس محبوبیت و حرفه آنها را تحت‌الشعاع قرار دهد. پیامد چنین مقالاتی باعث القای این موضوع شد که رژ لب برای دختران نوجوانی است که می‌خواهند برای مردان مختلف لوند و تحریک‌آمیز جلوه نمایند.[۱۶] با وجود آنکه استفاده از از لوازم آرایشی افزایش یافت اما این موضوع هنوز در سایهٔ ارتباط آن با فحشا قرار داشت. دختران نوجوان از ترس اینکه مبادا آنها را با دختران سبک‌سر یا تن‌فروش اشتباه بگیرند نسبت به استفاده از اینگونه اقلام دچار شک و نوعی دلسردی می‌شدند.[۱۷]

از آنجایی که والدین عموماً برخورد تندی با دختران در هنگام استفاده از رژ لب قرمز داشتند برخی از دختران شروع به استفاده از رژ لب‌های صورتی و هلویی نمودند که این روند به عنوان یک مد روز باب شد.[۱۸] رژ لب سفید یا نزدیک به طیف سفید در دهه‌های ۱۹۶۰ محبوب بود.[۱۶] گروه‌های راک شی‌رلز و همین‌طور رونتس تأثیر بسزایی در افزایش محبوبیت عامه و مقبولیت این طیف از رژ لب‌ها داشتند. رژ لب از دهه‌های ۱۹۶۰ به بعد ارتباط تنگاتنگی با مقوله فمینیسم داشت و زنانی که از رژ لب استفاده نمی‌کردند ممکن بود که مشکوک به بیماری روانی یا همجنس‌گرایی زنانه شوند.[۱۶]

ترکیبات[ویرایش]

رژ لب حاوی موم، روغن، آنتی‌اکسیدان و نرم‌کننده است.[۱۹] موم ساختار رژ لب جامد را فراهم می‌کند. رژ لب‌ها ممکن است از واکس‌های مختلفی مانند موم زنبور عسل، اوزوکریت، و موم شمعی تهیه شوند. موم نخل به دلیل نقطه ذوب بالای ماده اصلی از نظر تقویت رژ لب است. از روغن‌ها و چربی‌های مختلف مانند روغن زیتون، روغن معدنی، کره کاکائو، چربی پشم و ژله پترولیوم در رژ لب‌ها استفاده می‌شود.

انواع رژلب[ویرایش]

رژلب جامد[ویرایش]

رژلب جامد از قدیمی‌ترین رژلب های بازار هستند.

رژلب مایع[ویرایش]

برای از رژلب مایع باید از اپلیکاتور ویژه استفاده شود.

رژلب مدادی[ویرایش]

رژلب مدادی نسبت به دو نوع رژلب دیگر ماندگاری کمتری دارد.

اثر سرب[ویرایش]

در سال ۲۰۰۷ میلادی مطالعه‌ای که توسط کمپین ایمنی لوازم آرایشی و بهداشتی صورت گرفت[۲۰] منتج به انتشار گزارشی تحت عنوان بوسه‌های سمی شد.[۲۱] بر پایه این مطالعه ۳۳ برند محبوب رژ لب برای بررسی محتوای سرب مورد آزمایش قرار گرفتند. این آزمایش‌ها نشان دادند که ۶۱٪ رژ لب‌ها حاوی سرب با سطح حداکثر ۰٫۶۵ بخش در یکای سنجش هستند.[۲۲] این پژوهش باعث افزایش آگاهی عمومی در مورد این مسئله شد و سازمان غذا و داروی آمریکا را تحت فشار قرار داد تا مطالعات بیشتری را با استفاده از آزمایش‌های تخصصی‌تر انجام دهد.[۲۳][۲۴] مطالعات سال ۲۰۰۹ این سازمان[۲۵] بر اساس تحقیقات کمپین ایمنی لوازم آرایشی و بهداشتی نشان داد که عنصر سرب در هر ۲۰ نمونه آزمایش‌شده توسط این مؤسسه وجود داشته و سطح سرب از ۰٫۰۹ تا ۳٫۰۶ پی‌پی‌ام یا همان بخش در یکای سنجش متغیر بوده‌است.[۲۶] بیشترین میزان موجود مربوط به رژ لب‌های ساخته شده توسط کاورگرل، لورئال، و رولون بوده‌است.[۲۲]

در سال ۲۰۱۰ نیز سازمان غذا و داروی آمریکا در راستای تحقیقات قبلی، یک پژوهش گسترده‌تر را نیز به اجرا گذاشت که شامل آزمایش ۴۰۰ برند رژ لب موجود در بازارهای ایالات متحده بود.[۲۷] این پژوهش توسط شرکت علوم فرا مرزی و با استفاده از همان شیوه و روش آزمایش‌های سال ۲۰۰۹ انجام شد. این پژوهش تازه به میانگین میزان سرب ۱/۱۱ پی‌پی‌ام دست یافت. این در حالی بود که بالاترین میزان معادل ۷/۱۹ پی پی‌ام بود.[۲۶] مجموع استحصال چنین ارقامی حاکی از افزایش دو برابری آمارها در مقایسه با تحقیقات سال ۲۰۰۹ بود. با این همه، تنها مقدار اندکی از سرب حاصل از رژ لب بلعیده می‌شود. هر چند با گذشت زمان سرب در بدن انباشته می‌شود و در نهایت می‌تواند منجر به مسمومیت سرب شود.

یک پژوهش جداگانه در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی نشان داد که زنان روزانه دست‌کم ۲ تا ۱۴ مرتبه رژ لب می‌زنند که این میزان معادل مصرف روزانهٔ ۸۷ میلی‌گرم رژ لب است.[۲۴] بلع سرب به ویژه برای زنان باردار نگران‌کننده است چرا که سرب می‌تواند از طریق مادر به جنین منتقل شود.[۲۸] سازمان غذا و داروی آمریکا متولی اجرای قانون دارو، غذا و لوازم آرایشی‌بهداشتی فدرال است.[۲۹][۳۰] هرگونه مواد افزودنی رنگی که در رژ لب‌ها استفاده می‌شود نیازمند دریافت مجوزهای لازم پیش از ارائه به بازار مصرف است.[۳۱] در حال‌حاضر، سازمان غذا و داروی آمریکا سطح قابل قبولی از میزان سرب را به‌طور اخص برای رژ لب‌ها تعیین نکرده‌است. هر چند مشخصات سرب موجود در رنگ‌های افزودنی از این قاعده مستثنا نیست. سازمان غذا و داروی آمریکا در عین‌حال معتقد است که از آنجایی که رژ لب از طریق پوست جذب می‌شود و تنها به مقدار بسیار اندکی بلعیده می‌شود نمی‌تواند به عنوان یک نگرانی ایمنی در نظر گرفته شود.[۲۶] از طرف دیگر، بر پایه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری هیچ گروه خونی ایمن در مقابل سرب وجود ندارد و سرب حتی در میزان اندک می‌تواند بر ضریب هوشی، توانایی ادراک، و پیشرفت تحصیلی تأثیر داشته باشد. اثرات میزبانی سرب و در معرض آن قرار گرفتن قابل برگشت نیست.[۳۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ «قدیمی‌ترین نمونه رژ لب در پنج هزار سال پیش در ایران پیدا شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ اسفند ۱۴۰۲.
  2. ↑ Schaffer, Sarah (May 16, 2006). "The History of Lipstick Regulation in Western Seats of Power". Harvard.edu. Harvard. Retrieved Feb 8, 2016.
  3. ↑ «قدیمی‌ترین نمونه رژ لب در پنج هزار سال پیش در ایران پیدا شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ اسفند ۱۴۰۲.
  4. ↑ Schaffer, Sarah (2006), "Reading Our Lips: The History of Lipstick Regulation in Western Seats of Power", Food and Drug Law Journal, Digital Access to Scholarship at Harvard, 62 (1): 165–225, PMID 17444030 [پیوند مرده]
  5. ↑ Schaffer, Sarah (May 16, 2006). "The History of Lipstick Regulation in Western Seats of Power". Harvard.edu. Harvard. Retrieved Feb 8, 2016.
  6. ↑ "What's That Stuff?". Chemical and Engineering News. Retrieved 2010-09-02.
  7. ↑ Mackay, E.J.A. (1937). "Excavations at Chanhu-daro". Journal of the Royal Society of Arts. 85 (4405): 527–545.
  8. ↑ Harvard Law School:Reading Our Lips: The History of Lipstick Regulation in Western Seats of Power بایگانی‌شده در ۲۰۰۶-۰۹-۰۵ توسط Wayback Machine
  9. ↑ Vidal Claramonte, María del Carmen África (1990). "Greil Marcus. Lipstick Traces: A Secret History of the Twentieth Century. Cambridge, Mass. : Harvard University Press, 1989, 496 pp". Revista Alicantina de Estudios Ingleses (3): 143–144. doi:10.14198/raei.1990.3.15-2. ISSN 0214-4808.
  10. ↑ The Times, Monday, Dec 12, 1921; pg. 7; Issue 42901; col C, Shops At Their Best: "Vanity cases are in endless variety, large enough to hold mirror, powder-puff, lip-stick, and other necessaries of feminine social life."
  11. ↑ Conway, Susannah (1999-01-03). "Fashion: The History of... Lipstick – Lip-Smackers Good". London: The Independent (U.K.). Retrieved 2010-02-09.
  12. ↑ "The Roaring 20s – Image Review". Illinois State University. Archived from the original on 2011-07-23. Retrieved 2010-09-02.
  13. ↑ McVeigh, Tracy (2010-01-17). "Lipstick Follows Economy Into Red". London: The Guardian (U.K.). Retrieved 2010-09-02.
  14. ↑ lipstick shades
  15. ↑ Sherrow, Victoria (2001-03-30). For Appearance's Sake: The Historical Encyclopedia of Good Looks, Beauty, and Grooming. Connecticut: Greenwood Publishing. pp. 180. doi:10.1336/1573562041. ISBN 978-1-57356-204-1.
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ Mitchell, Claudia; Jacqueline Reid-Walsh (2007-12-30). Girl Culture: An Encyclopedia. Connecticut: Greenwood Publishing. pp. 396–397. doi:10.1336/0313339082. ISBN 978-0-313-33908-0.
  17. ↑ Forman-Brunell, Miriam (2001-06-01). Girlhood in America: An Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. pp. 159. ISBN 978-1-57607-206-6.
  18. ↑ "Beauty and Make Up Fashion History After 1950". Fashion Era. Retrieved 2010-09-02.
  19. ↑ Günther Schneider, Sven Gohla, Jörg Schreiber, Waltraud Kaden, Uwe Schönrock, Hartmut Schmidt-Lewerkühne, Annegret Kuschel, Xenia Petsitis, Wolfgang Pape, Hellmut Ippen and Walter Diembeck "Skin Cosmetics" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2005, Wiley-VCH, Weinheim doi:10.1002/14356007.a24_219
  20. ↑ «Campaign for Safe Cosmetics». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اكتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۰. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  21. ↑ "A Poison Kiss"
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ "Lead In Lipstick - Safe Cosmetics". Safe Cosmetics (به انگلیسی). Archived from the original on 27 اكتبر 2016. Retrieved 2016-10-27. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  23. ↑ testing method
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Hammond, Lui S.; Rojas-Cheatham, A. "Concentrations and Potential Health Risks of Metals in Lip Products" (PDF). UC Berkeley - School of Public Health. 2013. Archived from the original (PDF) on 2016-10-20. Retrieved 2016-10-27.
  25. ↑ follow-up study
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ Nutrition, Center for Food Safety and Applied. "Products - Lipstick & Lead: Questions & Answers". www.fda.gov (به انگلیسی). Retrieved 2016-10-27.
  27. ↑ expanded survey
  28. ↑ Gondal, M. A. , Seddigi, Z. S. , Nasr, M. M. , & Gondal, B. (2010). "Spectroscopic detection of health hazardous contaminants in lipstick using Laser Induced Breakdown Spectroscopy". Journal of Hazardous Materials. 175 (1–3): 726–732. doi:10.1016/j.jhazmat.2009.10.069. PMID 19926220.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  29. ↑ regulating body
  30. ↑ FD&C Act
  31. ↑ color additives
  32. ↑ Health, National Center for Environmental. "CDC - Lead - New Blood Lead Level Information". www.cdc.gov. Retrieved 2016-10-27.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=رژ_لب&oldid=39279743»