گونه در خطر انقراض

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از در خطر انقراض)
ببر سیبری یک زیرگونه در خطر انقراض است. تا به حال سه زیرگونه از ببرها منقرض شده‌اند.[نیازمند منبع]
لاله واژگون یک گونه در خطر انقراض از منحصربه‌فردترین گونه گل‌ها و گیاهان بومی و وحشی مناطق کوهستانی ایران، که به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در حال انقراض است

گونه در خطر انقراض[۱][۲] یا در معرض خطر انقراض[۳] یا گونه در آستانه انقراض، جانوران و یا گیاهانی هستند که به دلیل تعداد کم و تغییرات اقلیمی و اکولوژی و یا تجارت حیات‌وحش در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.

از چهار دهه پیش که بشر انقراض بسیاری از گونه‌های زیستی جانوری و گیاهی را در محیط زندگی خود مشاهده می‌کند، تنوع اکوسیستم و حفظ آن برای بقاء حیات در کره زمین اهمیت بیشتری یافته است.[۴]

در خطر انقراض به‌دست انسان[ویرایش]

درست است که انقراض بخشی از چرخهٔ طبیعی به‌شمار می‌رود، ولی انسان به انقراض گونه‌ها سرعت بخشیده است و گونه‌های در معرض خطر انقراض را افزایش می‌دهد.[۵] به عنوان مثال بنا به گزارش صندوق جهانی حیات وحش در سوئیس گسترش مناطق زیرکشت درختان زودرشد (توسط انسان) به جای جنگل‌های طبیعی مانع شکل گیری چرخه زیستی جانوران می‌شود و به همین دلیل انقراض گونه‌های اکوسیستم را سرعت می‌بخشد.[۴] یا گونه گیاهی لاله واژگون در ایران به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در خطر انقراض است.[۶]

حفظ گونه‌های در خطر انقراض[ویرایش]

پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر[ویرایش]

CITES (پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر) در سال ۱۹۷۳ میلادی امضا شد. هدف از این معاهده اطمینان از آن است که تجارت حیوانات وحشی و گونه‌های گیاهی ارزشمند و در خطر انقراض، بقای آنها را تهدید نکند. امروز بیش از ۳ هزار گونه جانوری و گیاهی در فهرست حفاظتی CITES ثبت شده‌اند و بر تجارت آنها نظارت می‌شود. اجلاس‌های CITES دوساله است و در آن تصمیماتی گرفته و قطعنامه‌هایی صادر می‌شود که مقررات اجرایی کنوانسیون هستند و از طرف کشورهای عضو اجرا می‌شوند که برخی از گونه‌های جانوری ایران نیز در فهرست CITES قرار دارد.[۷]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. مجنونیان، هنریک (۱۳۷۹). مناطق حفاظت‌شده ایران (مبانی و تدابیر حفاظت از پارکها و مناطق). سازمان حفاظت محیط زیست. ص. ۷۴۲.
  2. کرمی، محمود؛ قدیریان، طاهر؛ فیض‌اللهی، کاوه (۱۳۹۵). اطلس پستانداران ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۲۸۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۱-۹.
  3. کابلی، محمد؛ علی آبادیان، منصور؛ توحیدی‌فر، محمد؛ هاشمی، علیرضا؛ موسوی، سیدبابک و رزلار، کیس (۱۳۹۵). اطلس پرندگان ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۶۱۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۰-۲.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Hamshahri Newspaper
  5. فهرست سرخ گونه‌های در حال انقراض ایران (2009) « بالان
  6. «سربه‌زیرترین گل ایران در معرض انقراض همراه با عکس | ایران-ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۳.
  7. تجارت گونه‌های در معرض خطر، ممنوع