حلوان (کرمانشاه)
حُلوان (در شاهنامه، اران) یکی از شهرهای مهم سدههای نخستین اسلام در عراق عجم است که در بخش باختری ایران و در کرمانشاه قرار داشته است. بنابر فردوسی در شاهنامه، قباد پادشاه ساسانی این شهر را ساخته است:
از اهواز تا پارس یک شارستان
بکرد و برآورد بیمارستان
اران خواند آن شارستان را قباد
که تازی کنون نام حلوان نهاد
جایگاه[ویرایش]
حلوان از شهرهایی بوده که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته است. دانشمندان بزرگی از این منطقه تا سدههای هفت و هشت برخاستهاند و چون این شهر به ویرانی نهاد شهر سرپل ذهاب آباد شد. خرابههای شهر حلوان تا زمان فعلی نیز باقی و در اطراف سرپل ذهاب در کرمانشاه قابل مشاهده است.
امکان اشتباه[ویرایش]
حلوان کرمانشاه را نباید با استان حلوان در مصر و شهر حلوان در ترکیه و روستای حلوان در نزدیکیهای طبس یکی دانست. هر دانشمندی که حلوانی باشد متعلق به حلوان کرمانشاه است نه حلوان مصر و ترکیه؛ مگر این که قرینهای در کار باشد.
حلوان در نهج البلاغه[ویرایش]
نام حلوان در یکی از نامههای علی بن ابی طالب در طی سالهای ۳۵ تا ۴۰ قمری ذکر شده و در نهج البلاغه موجود است.
آب و هوای حلوان[ویرایش]
جغرافیدانان مسلمان بسیار از حلوان یاد کردهاند و از خوشی هوای آن و ناگواری آبش سخن راندهاند. همچنین از انجیر و میوههایش یاد کردهاند چنانکه در حدود العالم من المشرق الی المغرب مینویسد: حلوان «شهری است بسیار نعمت و رودی اندر میان وی همی گذرد و از وی انجیر خیزد کی خشک کنند و به همه جا ببرند.»
منابع[ویرایش]
- معجم البلدان؛ یاقوت حموی، ج دوم، حرف حاء/
- مراصد الاطلاع، ج اول، ص۴۱۸.