تجزیه اسپینودال

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تجزیه اسپینودال (به انگلیسی: Spinodal Decomposition) یک واکنش خوشه‌بندی در محلول (جامد یا مایع) فوق اشباع همگن است که در اثر نوسانات بی‌نهایت کوچک در چگالی یا ترکیب رخ می‌دهد. در طی این واکنش، محلول بدون هسته‌زایی و به صورت خودبه‌خودی با کاهش انرژی آزاد گیبس به دو فاز مجزا تقسیم می‌شود.[۱]

کاربردها[ویرایش]

تجزیهٔ اسپینودال منجر به تولید مواد نانوساختاری می‌شود که به دلیل هم‌اتصالی خواص منحصر به فردی دارند. شیشه‌های تجاری وایکور (VYCOR) یک نمونه از محصولاتی است که با استفاده از خاصیت تجزیهٔ اسپینودال در ترکیب شیشه‌های سدیم بوروسیلیکات تهیه می‌شود. فاز غالب در این محصولات فاز غنی از سیلیکا است که اکسیدهای سدیم و بور در فاز ثانویه غنی از بورات سدیم قرار دارند. با شستشوی شیشه، فاز غنی از بورات سدیم که در اسیدها محلول از ترکیب خارج شده و ساختار نانو متخلخلی از سیلیکای ۹۶٪ باقی می‌ماند. از ساختار باقی‌مانده در الک‌های مولکولی و پایه‌کاتالیست‌ها استفاده می‌شود.[۲]

منابع[ویرایش]

  1. International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC), Commission on High Temperature and Solid State chemistry, Definitions of terms relating to phase transitions of the solid state (IUPAC Recommendations 1994), Pure and Applied Chemistry, Vol. 66 (1994), pp. 577-594, doi:10.1351/pac199466030577
  2. J.C. Li and D.K. Ross, Dynamical scaling for spinodal decomposition - a small-angle neutron scattering study of porous Vycor glass with fractal properties, Journal of Physics: Condensed Matter, Vol. 6 (1994), pp. 351-362. doi:10.1088/0953-8984/6/2/007

منابعی برای مطالعهٔ بیشتر[ویرایش]

  • R.W. Cahn, Spinodal decomposition, Transactions of the Metallurgical Society of AlME, Vol. 242 (1968), pp. 166-180.