بیماری شاگاس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شاگاس
تصویر تریپانوزوما کروزی با رنگ‌آمیزی گیمسا، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)
تخصصبیماری عفونی (تخصص پزشکی)، انگل‌شناسی ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰B57
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام086
دادگان بیماری‌ها13415
مدلاین پلاس001372
ئی‌مدیسینmed/۳۲۷
پیشنت پلاسشاگاس
سمپD014355
ساس بوسه‌زن حشره ناقل بیماری چاگاس

شاگاس (به انگلیسی: Chagas disease)، یا تریپانوزومیازیس آمریکایی، یک بیماری انگلی استوایی ناشی از پروتوزوآ است.[۱] راه اصلی انتقال این بیماری از راه نیش حشراتی به نام ساس بوسه‌زن است.[۱] علائم این بیماری در طول عفونت تغییر می‌کنند. در مرحله اول، علائم معمولاً بروز نمی‌کنند یا خفیف هستند و شامل این موارد می‌شوند: تب، غدد لنفاوی متورم، سردرد یا تورم در ناحیه گزش.[۱] بعد از گذشت ۱۲–۸ هفته، بیماران وارد مرحله مزمن بیماری شده و در ۷۰–۶۰ درصد موارد علائم دیگری نمایان نمی‌شود.[۲][۳] علائم این بیماری ۱۰ تا ۳۰ سال بعد از عفونت اولیه در ۳۰ تا ۴۰٪ باقیمانده بروز می‌کند.[۳] این علائم شامل بزرگ‌شدن بطن در ۲۰ تا ۳۰٪ افراد است که منجر به نارسایی قلبی می‌شود.[۱] ممکن است بزرگ‌شدن مری یا انبساط روده بزرگ در ۱۰٪ افراد رخ دهد.[۱]

T. cruzi معمولاً از طریق خون‌خوراکی «ساس‌های بوسه‌زن» به انسان و سایر پستانداران سرایت می‌کند.[۴] این حشرات دارای نام‌های محلی زیادی از جمله vinchuca در آرژانتین، بولیوی، شیلی و پاراگوئه؛ barbeiro (آرایشگر) در برزیل، pito در کلمبیا، chinche در آمریکای مرکزی و chipo در ونزوئلا می‌باشد. این بیماری می‌تواند از طریق انتقال خون، پیوند اندام، خوردن غذای آلوده شده توسط انگل و از مادر به نوزاد نیز شیوع پیدا کند.[۱] تشخیص زودهنگام به وسیله یافتن انگل در خون توسط میکروسکوپ انجام می‌گیرد.[۳] بیماری‌های مزمن توسط یافتن پادتن T. cruzi در خون تشخیص داده می‌شوند.[۳]

پیشگیری معمولاً به وسیله از بین بردن ساس‌های بوسه‌زن و جلوگیری از گزیده شدن توسط آنها صورت می‌گیرد.[۱] سایر اقدامات پیشگیرانه شامل آزمایش خون مورد استفاده برای انتقال می‌باشد.[۱] تا سال ۲۰۱۳ هیچ واکسنی ساخته نشده است.[۱] عفونت‌های اولیه به وسیله بنزنیدازول یا نیفورتیموکس قابل درمان می‌باشد.[۱] در اکثر مواقع، این داروها در صورتی که در مراحل اولیه استفاده شوند باعث درمان بیمار می‌شوند، اما هرچه از مدت بیماری شاگاس بگذرد اثر آنها کمتر می‌شود.[۱] ممکن است این داروها هنگام استفاده در بیماری‌های مسری باعث کاهش یا جلوگیری از پیشرفت علائم مرحله آخر شوند.[۱] بنزنیدازول و نیفورتیومکس باعث به وجود آمدن اثرات جانبی موقت مانند اختلالات پوستی، مسمومیت مغز و مشکلات سیستم گوارشی در نزدیک به ۴۰٪ بیماران[۱] شود.[۲][۵][۶]

مناطق بومی بیماری شاگاس (به رنگ قرمز)

برآورد می‌شود ۷ تا ۸ میلیون نفر، که اغلب در مکزیک، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی زندگی می‌کنند دچار بیماری شاگاس باشند.[۱] تلفات این بیماری تا سال ۲۰۰۶ حدود ۱۲٬۵۰۰ نفر بوده است.[۲] اغلب کسانی که دچار این بیماری می‌شوند افراد فقیر هستند[۲] و بیشتر افرادی که دچار این بیماری هستند از بیماری خود اطلاع ندارند.[۷] جابجایی‌های جمعیتی در مقیاس بزرگ مناطقی که بیماری شاگاس در آنها یافت شده است را افزایش داده است و کشورهای اروپایی و آمریکا اکنون شامل این مناطق هستند.[۱] این مناطق همچنین شاهد افزایش موارد ابتلاء به این بیماری در سال‌های منتهی به ۲۰۱۴ بوده است.[۸] این بیماری برای نخستین بار در سال ۱۹۰۹ توسط کارلوس شاگاس تشریح شد و نام او را بر این بیماری گذاشتند.[۱] بیماری شاگاس بر بیش از ۱۵۰ حیوان دیگر تأثیر می‌گذارد.[۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ ۱٫۱۵ "Chagas disease (American trypanosomiasis) Fact sheet N°340". World Health Organization. March 2013. Retrieved 23 February 2014.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ Rassi A, Rassi A, Marin-Neto JA (April 2010). "Chagas disease". Lancet. 375 (9723): 1388–402. doi:10.1016/S0140-6736(10)60061-X. PMID 20399979.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ RassiA, Jr; Rassi, A; Marcondes de Rezende, J (June 2012). "American trypanosomiasis (Chagas disease)". Infectious disease clinics of North America. 26 (2): 275–91. doi:10.1016/j.idc.2012.03.002. PMID 22632639.
  4. "DPDx – Trypanosomiasis, American. Fact Sheet". Centers for Disease Control (CDC). Retrieved 12 May 2010.
  5. Bern C, Montgomery SP, Herwaldt BL (November 2007). "Evaluation and treatment of chagas disease in the United States: a systematic review". JAMA. 298 (18): 2171–81. doi:10.1001/jama.298.18.2171. PMID 18000201.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  6. Rassi A, Dias JC, Marin-Neto JA, Rassi A (April 2009). "Challenges and opportunities for primary, secondary, and tertiary prevention of Chagas' disease". Heart. 95 (7): 524–34. doi:10.1136/hrt.2008.159624. PMID 19131444.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  7. Capinera, John L., ed. (2008). Encyclopedia of entomology (2nd ed.). Dordrecht: Springer. p. 824. ISBN 9781402062421.
  8. Bonney, KM (2014). "Chagas disease in the 21st Century: a public health success or an emerging threat?". Parasite. 21: 11. doi:10.1051/parasite/2014012. PMC 3952655. PMID 24626257. open access publication - free to read

پیوند به بیرون[ویرایش]