برون‌است

برون‌است
compact spongy bone
شامه‌گان of the CNS
شناسه‌ها
MeSH	D010521
TA98	A02.0.00.007
TA2	384
TH	H2.00.03.7.00018
FMA	24041

برون‌اُست، ضریع، پریوست یا پریوستئوم (به انگلیسی: Periosteum) پرده یا لایه‌ای مانند پارچه است که روی استخوان‌های بدن کشیده شده و به آن چسبیده است. این پرده، غشایی رشته‌ای است که تنۀ استخوان‌های‏ دراز را می‌پوشاند.

برون‌است بیرونی‌ترین پرده استخوان و غشائی است دارای رگ‌های بسیار که بلافاصله بروی استخوان چسبیده است. این غشا در مفاصل حرکتی که با غضروف مفصلی پوشانده شده‌اند، وجود ندارد. برون‌است پرده قابل انعطافی از بافت همبند است که روی استخوان را پوشانده است. این پرده رگ‌های خونی زیادی دارد. تعدادی از این رگ‌های خونی از برون‌است به داخل تنه استخوان نفوذ می‌کنند.

پرده برون‌است شامل دو لایه است: لایه بیرونی شامل کلاژن I و فیبروبلاست و لایه درونی دارای مزانشیم و سلول‌های پهن. کلاژن رشته‌هایی به نام رشته‌های شارپی به درون می‌فرستد تا سیستم‌های هاورس را به شکل منظم و متصل بهم حفظ کند. مزانشیم در مواقع ضروری سلول‌های اجدادی استخوان را می‌سازد و سپس استئوبلاستها از تغییر این سلول‌ها به وجود می‌آیِند تا استخوان‌سازی صورت گیرد.

اتصال لایه برون‌استی به دیافیز (قسمت وسط استخوان‌های بلند) در بچه‌ها شل و سست است و به دنبال شکستگی استخوان، خون ناشی از شکستگی به سرعت بین پریوست و استخوان جمع شده و این دو را به راحتی از هم دور می‌کند. این خون به سرعت تبدیل به کال استخوانی می‌شود. به همین علت کال استخوانی در شکستگی‌های بچه‌ها حتی در شکستگی‌های بدون جابجایی وجود داشته و بزرگ‌تر از بالغین است.

نگارخانه

•