باغ‌وحش انسانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
اوتا بنگا در باغ‌وحش برانکس به‌سال ۱۹۰۶ میلادی.

باغ‌وحش انسانی (به انگلیسی: Human zoos) که به‌عنوان نمایشگاه‌های قوم‌شناختی (به انگلیسی: Ethnological expositions) نیز شناخته می‌شود، محل نمایش انسان‌های سیاه‌پوست و بربرها در سده ۱۹ و اوایل سده ۲۰ میلادی، در اروپا بود.[۱] در این نوع از نمایش تحت عنوان نژادگرایی علمی، بومی‌ها، بربرها و سیاه‌پوستانی که به عنوان برده و اسیر به اروپا و آمریکا آورده می‌شدند، در باغ‌وحش‌هایی انسانی، زنجیرشده و در قفس[۲] و به شکلی کاملاً تحقیرآمیز[۳] به نمایش عمومی گذاشته می‌شدند.[۴]

آدولف هیتلر، اولین رئیس کشور اروپایی بود که دستور بستن «باغ‌وحش انسانی» را در قلمروی رایش سوم داد.[۵][۶] باغ‌وحش‌های انسانی پس از جنگ جهانی دوم در اروپا رو به زوال گذاشتند.

باغ‌وحش‌های انسانی مورد انتقاد شدید مخالفان نژادپرستی و مدافعان حقوق انسان قرار داشتند.

تاریخچه[ویرایش]

در سال ۱۸۹۷ میلادی، لئوپولد دوم، ۲۶۷ سیاهپوست را از کنگو را به بلژیک آورد تا آن‌ها را در یک دهکدهٔ شبیه‌سازی شدهٔ آفریقایی به نمایش بگذارد.[۷]

سیرک و نمایش‌های عجیب‌الخلقه[ویرایش]

در نیمکره غربی، یکی از قدیمی‌ترین باغ وحش‌های شناخته شده، باغ وحش موکتزوما در مکزیک، نه تنها شامل مجموعه عظیمی از حیوانات بود، بلکه انسان‌ها، به عنوان مثال، کوتوله‌ها، آلبینوها و گوژپشت‌ها را نیز به نمایش می‌گذاشت.[۸]

شروع نمایشگاه‌های انسانی[ویرایش]

در دهه ۱۸۷۰، نمایشگاه‌هایی از به اصطلاح «جمعیت‌های عجیب‌الخلقه» در سراسر جهان غرب رواج یافت. باغ وحش‌های انسانی را می‌توان در بسیاری از شهرهای بزرگ اروپا مانند پاریس، هامبورگ، لندن، میلان و همچنین شهرهای آمریکا مانند نیویورک و شیکاگو دید.[۹]

پانویس[ویرایش]

  1. باغ‌وحش انسانی نوشته دزموند موریس - ۱۹۶۹ میلادی.
  2. لغو اجرای نمایشی با مضمون باغ وحش انسانی در لندن، بی‌بی‌سی فارسی
  3. Exhibit B: is the 'human zoo' racist? The performers respond, The Guardian
  4. Slavery exhibition featuring black actors chained in cages shut down, The Guardian
  5. Schofield, Hugh (2011-12-27). "Human zoos: When real people were exhibits". BBC News (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-05.
  6. Human zoos: When real people were exhibits
  7. Where 'Human Zoos' Once Stood, A Belgian Museum Now Faces Its Colonial Past, NPR
  8. Mullan, Bob and Marvin Garry, Zoo culture: The book about watching people watch animals, University of Illinois Press, اوربانا، ایلینوی، Second edition, 1998, p. 32. شابک ‎۰۲۵۲۰۶۷۶۲۲
  9. Abbattista, Guido (2014). Moving bodies, displaying nations : national cultures, race and gender in world expositions : Nineteenth to Twenty-first century. Trieste: EUT. ISBN 978-8883035821. OCLC 898024184.