این دهان بستی دهانی باز شد

«این دهان بستی دهانی باز شد» که بیشتر با نام «مثنوی افشاری» شناخته می‌شود، آوازی است با صدای محمدرضا شجریان، در آواز افشاری، که به درخواست صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای ماه رمضان ساخته شد. اشعار این اثر، از میان ابیات دفتر اول، سوم و پنجم مثنوی معنوی انتخاب شده‌اند. نغمه مثنوی، به سبکی خاص در افشاری نواخته می‌شود که «مثنوی پیچ» هم نامیده می‌شود و علت آن چرخش‌های تحریری است که در ۴ نوبت در درآمد و فرود آواز صورت می‌گیرد.

مثنوی افشاری

این دهان بستی دهانی باز شد
محمدرضا شجریان
هنرمند	محمدرضا شجریان
سال	۱۳۵۸
گونه	موسیقی رمضان در ایران
مواد	افشاری، جامه‌دران، عراق

شعر آواز

(جملهٔ اول مثنوی افشاری - درآمد)
این دهان ب‍‍ستی دهان‍‍ی باز ش‍‍د
این دهان ب‍‍ستی دهان‍‍ی باز ش‍‍د

تا خورن‍‍دهٔ لق‍‍مه‌های راز ش‍‍د

(جملهٔ دوم مثنوی افشاری-جامه‌دران)
لب فروب‍‍ند از طعام و از شراب
لب فروب‍‍ند از طعام و از شراب

سوی خوان آسمانی ک‍‍ن شتاب

(جملهٔ سوم مثنوی افشاری-عراق)
گر تو ای‍‍ن ان‍‍بان ز نان خالی کن‍‍ی

پر ز گوهرهای اج‍‍لالی کن‍‍ی

(جملهٔ چهارم مثنوی افشاری-اوج عراق)
طفل جان از شیر شی‍‍طان باز ک‍‍ن

بعد از آن‍‍ش با مل‍‍ک انباز ک‍‍ن

بعد از آن‍‍ش با مل‍‍ک ان‍‍باز ک‍‍ن

(جملهٔ پنجم مثنوی افشاری-درآمد)
چ‍‍ند خوردی چرب و شی‍‍ری‍‍ن از طعام

امتحان ک‍‍ن چ‍‍ند روزی در صیام

(جملهٔ ششم مثنوی افشاری - جامه‌دران + فرود)
چ‍‍ند شب‌ها خواب را گ‍‍شت‍‍ی اسی‍‍ر

یک شب‍‍ی بی‍‍دار ش‍‍و دول‍‍ت بگی‍‍ر

منابع

• پایگاه مجازی تخصصی لطیفهٔ نهانی، برگرفته از کتاب هزار گلخانه آواز، نوشتهٔ حمید جواهریان.

جستارهای وابسته

• ربّنای شجریان