ابوالفضل جلیلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ابوالفضل جلیلی
ابوالفضل جلیلی - ۱۳۹۱
زادهٔتیر ماه ۱۳۳۶
۱۹۵۷ (میلادی)
ساوه
ملیتایرانی
پیشهکارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، تدوین‌گر
سال‌های فعالیت۱۳۶۲ تا کنون

ابوالفضل جلیلی (زاده ۱۳۳۶ در ساوه) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تدوین‌گر ایرانی است. اکثر فیلم‌های وی توسط جشنواره‌های بین‌المللی تحسین شده‌است و همچنین در ایران مورد سانسور قرار گرفته یا نمایش داده نشده‌است.[۱][۲] فیلم‌های او، غیرتجاری هستند و معمولاً به مسائل اجتماعی، به‌ویژه مسائل مربوط به نوجوانان می‌پردازند.

زندگی[ویرایش]

جلیلی نخستین فیلم آماتوری خود را در ۱۶ سالگی ساخت. وی در میانه دهه پنجاه، تحصیلات خود در رشته کارگردانی و بازیگری در دانشکده هنرهای دراماتیک را ناتمام گذاشت. از سال ۱۳۵۲ فعالیت در سینمای آزاد را آغاز کرد. جلیلی از سال ۱۳۵۹ با ساختنِ فیلم مستند کارش را در تلویزیون آغاز کرد و نخستین فیلم سینمایی خود را با نام میلاد، در سال ۱۳۶۲ نویسندگی و کارگردانی کرد.

او در جشنواره فیلم ونیز با تام هنکس هم صحبت شد ولی او تام هنکس را نمی‌شناخت. او بارها اعلام کرده‌است که در زندگی خود بیش از ۱۰۰ فیلم ندیده‌است.[۳] او هم‌اکنون به تناوب در ایران و فرانسه به سر می‌برد.

کارنامه[ویرایش]

جلیلی با فیلم گال در سال ۱۳۶۷ گام بلندی به جلو برداشت. موضوع فیلم دربارهٔ زندگی نوجوانان بزه‌کار در دارالتأدیب بود که در آن سال و زمانه مشابه آن در سینما ساخته نشده بود. او این فیلم‌ها و فیلم‌های بعدی‌اش را با کودکان و نوجوانان و بازیگران غیرحرفه‌ای ساخت و به همین لحاظ قائل به برقراری رابطه عمیق با نابازیگران است تا بتواند استعدادهای نهفته آن‌ها را در موقع فیلم‌برداری کشف کند. جلیلی پس از گال فیلم رقص خاک را در سال ۱۳۷۰ در شرایطی ساخت که سینمای ایران تحت تأثیر موفقیت‌های بین‌المللی فیلم دونده اثر امیر نادری بود. بدین سان جلیلی با رقص خاک در مسیری گام نهاد که او را به جشنواره‌های خارجی رساند و مورد تحسین قرار گرفت. وی در سال ۱۳۷۲ دت یعنی دختر را ساخت که برای آن برنده اوسلای طلایی و نامزد شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز ۱۹۹۵ شد که نامزدی او برای بار دوم بعد از فیلم یک داستان واقعی بود. همچنین جلیلی برای رقص خاک برنده پلنگ نقره‌ای و نامزد یوزپلنگ طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو ۱۹۹۸ شد و جایزه فیپرشی جشنواره فیلم لندن و جایزه بهترین فیلم آسیایی جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو را از آن خود کرد. دان اثر بعدی باز هم در مورد زندگی نوجوانان بود که برای این فیلم نامزد صدف زرین و برنده جایزه همبستگی جشنواره فیلم سن‌سباستین ۱۹۹۸ شد. قصه‌های کیش فیلمی چند اپیزودی به کارگردانی محسن مخملباف، ناصر تقوایی و ابوالفضل جلیلی بود که ساخته شد و برای هر سه نامزدی جایزه نخل طلا کن را بهمراه داشت. وی دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۷۹ دلبران فیلمی که در رابطه زندگی یک پسر بچه افغان در ایران است را می‌سازد که می‌توان گفت تحسین شده‌ترین اثر کارنامه جلیلی به همراه رقص خاک محسوب می‌شود. جلیلی برای دلبران برنده جایزه بالن طلایی جشنواره سه قاره، برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم توکیو فیلمکس و نامزد یوزپلنگ طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو ۲۰۰۱ شد. ابجد و گل یا پوچ دو فیلمی بعدی وی محسوب می‌شوند. آخرین فیلم او حافظ محصول سال ۱۳۸۵ که با نگاهی به زندگی حافظ شیرازی ساخته شد. این فیلم در جشنواره فیلم رم برنده جایزه ویژه هیئت داوران این جشنواره شد و قرقاول طلایی جشنواره فیلم کرالا را نیز به دست آورد. در سی‌امین جشنواره سه قاره در نوامبر ۲۰۰۸ از جلیلی به همراه امیر نادری در بخش ویژه جشنواره تجلیل شد.[۴][۵]

سانسور[ویرایش]

عدم نمایش فیلم‌ها در ایران[ویرایش]

جلیلی تاکنون ۱۵ فیلم سینمایی ساخته‌است که هیچ‌کدام از آنها در ایران موفق به گرفتن مجوز اکران عمومی نشده‌اند[۶]، اما تلویزیون ایران به دلیل اینکه در ساخت برخی فیلم‌های او مشارکت داشته‌است، تعدادی از آنها را نمایش داده‌است.[۲] جلیلی در گفتگو با وبگاه دویچه‌وله گفته‌است که با سانسور قانونی فیلم‌ها موافق است، اما سانسور در جمهوری اسلامی ایران را قانونمند نمی‌داند.[۷]

فیلم‌شناسی[ویرایش]

کارگردان[ویرایش]

فیلم‌نامه‌نویس[ویرایش]

جوایز و افتخارات[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. روزنامه بانی فیلم - سینمای ایران بایگانی‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine تاریخ بازدید:چهارشنبه 15 شهریور 1391- شماره 2351
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ابوالفضل جلیلی و چهارده فیلم بی مجوز[پیوند مرده] (وبگاه رادیو زمانه)
  3. صفحه در وبگاه ایران‌اکت[پیوند مرده] (وبگاه ایران اکت)
  4. بزرگداشت ابوالفضل جلیلی و امیر نادری در نانت برگزار شد (خبرگزاری فارس)
  5. «ابوالفضل جلیلی» با «حافظ» برنده جایزه داوران جشنواره رم شد بایگانی‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
  6. جلیلی، ابوالفضل (۱۳۹۲). «هنرمندان درباره‌ی سانسور». روزگار.
  7. ابوالفضل جلیلی: به دنبال نقد مسایل اجتماعی هستم! (دویچه‌وله فارسی)
  8. ممیزی فیلم در ایران: گفتگو با ابوالفضل جلیلی (بی‌بی‌سی فارسی)
  9. "Festival de Cannes: Tales of Kish". festival-cannes.com. Retrieved 2009-10-04.

پیوند به بیرون[ویرایش]