آرایه‌شناسی لینه‌ای

صفحه کوچک سامانه طبیعت، لایدن (۱۷۳۵)

آرایه‌شناسی لینه‌ای (یا تاکسونومی لینه‌ای) ممکن است به هریک از معانی زیر باشد:

1. شکل خاصی از طبقه‌بندی زیست‌شناختی (آرایه‌شناسی) که توسط کارل لینه در کتاب سامانه طبیعت (۱۷۳۵)، و آثار بعدی اش پایه‌ریزی شده. در آرایه‌شناسی لینه‌ای، سه نوع فرمانرو وجود دارند، که هر کدام به رده‌ها (classها)، دسته‌بندی شده که خود رده‌ها به نوبه خود به راسته‌ها (orderها)، سرده‌ها (genusها)، و گونه‌ها (speciesها) طبقه‌بندی شده، که یک طبقه هم زیر گونه‌ها داشت.
2. عبارتی که برای طبقه‌بندی جانداران برمبنای طبقه، در حالت کلی، صورت می‌گیرد؛ یعنی همان آرایه‌شناسی در معنای سنتی کلمه: دسته‌بندی علمی. این عبارت به‌طور ویژه در مقابل سیستماتیک کلادیستیک قرار دارد. این نوع طبقه‌بندی را به لینه نسبت می‌دهند، گرچه که نه او چنین دستگاه دسته‌بندی طبقه‌ای را ابداع کرده (این دسته‌بندی به افلاطون و ارسطو بر می‌گردد) و نه او این دستگاه را به شکل امروزی‌اش درآورده. در حقیقت، این دستگاه، در دستگاه‌های کنونی شکل دقیقاً معادلی ندارد، چرا که اصولاً چیزی به نام «آرایه‌شناسی لینه‌ای» وجود ندارد: این دستگاه، گردایه‌ای از عبارات تجریدی است که اصولاً مجموعه‌ای از چند شاخه علمی بوده که از رهیافت‌های مشترکی استفاده می‌برند.

نام لینه‌ای دو معنا دارد: براساس محتوایی که در آن به کار می‌رود، ممکن است به نام رسمی که خود لینه بر آن مفهوم نهاده‌است اشاره داشته باشد، همچون Giraffa camelopardalis، لینه، ۱۷۵۸، یا نامی در نامگذاری پذیرفته شده رسمی (در مقابل کلاد نوین).

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Linnaean Taxonomy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.

کتابشناسی

• Linnaeus, C. (1753). Species Plantarum. Stockholm: Laurentii Salvii. Retrieved 18 April 2015.
• Dawkins, Richard. 2004. The Ancestor's Tale: A Pilgrimage to the Dawn of Life. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 0-618-00583-8
• Ereshefsky, Marc. 2000. The Poverty of the Linnaean Hierarchy: A Philosophical Study of Biological Taxonomy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fara, Patricia (2003). Sex, Botany and Empire: The Story of Carl Linnaeus and Joseph Banks. Cambridge: Icon Books. ISBN 978-1-84046-444-3. Retrieved 22 February 2015.
• George, Sam (June 2005). "'Not Strictly Proper For A Female Pen': Eighteenth-Century Poetry and the Sexuality of Botany". Comparative Critical Studies. 2 (2): 191–210. doi:10.3366/ccs.2005.2.2.191.
• Gould, Stephen Jay. 1989. Wonderful Life: The Burgess Shale and the Nature of History. W. W. Norton & Co. ISBN 0-393-02705-8
• Pavord, Anna. The Naming of Names: The Search for Order in the World of Plants. Bloomsbury. ISBN 0-7475-7952-0

پیوند به بیرون

• Wikispecies
• International Code of Botanical Nomenclature (Saint Louis Code), Electronic version
• International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants بایگانی‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (Melbourne Code, 2011), Electronic version
• ICZN website, for zoological nomenclature
• Text of the ICZN, Electronic version
• ZooBank: The World Register of Animal Names
• International Committee on Systematics of Prokaryotes for bacteria
• International Code of Zoological Nomenclature. 4th Edition. By the International Union of Biological Sciences
• ICTVdB website, for virus nomenclature by the International Union of Microbiological Societies
• Tree of Life
• European Species Names in Linnaean, Czech, English, German and French